Theo báo VietNamNet, UBND TP.Hà Nội đang lấy ý kiến người dân về Dự thảo quyết định việc sử dụng môtô, xe gắn máy, xe thô sơ để kinh doanh vận chuyển hành khách, hàng hóa trên địa bàn.
Dự thảo quy định, người điều khiển các phương tiện trên để chở khách hay hàng hóa phải đăng ký với UBND phường, xã, thị trấn để xác nhận đóng dấu vào Thẻ hoạt động vận chuyển. Thẻ này do tổ chức, cá nhân tự in ấn theo mẫu.
UBND xã, phường, thị trấn được giao bố trí vị trí đón trả khách cho xe ôm và xếp dỡ hàng hóa cho xe gắn máy, xe thô sơ tham gia kinh doanh.
UBND TP.Hà Nội cũng khuyến khích cá nhân tham gia hoạt động kinh doanh vận chuyển hành khách, hàng hóa bằng xe mô tô, xe gắn máy, xe thô sơ tham gia, thành lập các tổ chức (hợp tác xã, hội nghề nghiệp) để giúp đỡ, hỗ trợ nhau trong quá trình hoạt động.
Cũng theo dự thảo, người chạy xe ôm hay chở hàng khi hoạt động phải mang theo các giấy tờ, như: Giấy chứng nhận đăng ký xe, giấy phép lái xe (điều khiển xe môtô hai bánh), giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực, giấy chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân còn hiệu lực, thẻ hoạt động vận chuyển đúng theo quy định.
Ý kiến từ người trong nghề: Thẻ hành nghề liệu có cần thiết?
Trước đó, từ năm 2019, Thành phố cũng đã từng muốn đưa xe ôm vào khuôn khổ, và lần đề xuất mới này tiếp tục gây nhiều tranh cãi về sự cần thiết và băn khoăn về mục tiêu, cách triển khai thực hiện.
Ông Nguyễn Văn Bình (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết: Vợ chồng ông từ Hòa Bình xuống Hà Nội thuê nhà để mưu sinh. Vợ ông đi làm giúp việc theo giờ, còn ông hàng ngày chạy xe ôm cho mấy nhà quen gần nơi ông trọ.
“Họ thuê tôi sáng đưa trẻ đi học, chiều đón về. 2 nhà khác thì thuê tôi chở trẻ đi học thêm. Tôi là dân ngụ cư, nếu yêu cầu phải đi xin xác nhận để được “cấp thẻ hành nghề” tại phường tôi đang ở liệu có dễ không?"
Hầu hết những người hành nghề xe ôm như tôi đều từ địa phương khác về, việc đi xin xác nhận ở phường liệu có gặp khó khăn, có làm cho chúng tôi thêm nhiều thủ tục, đẩy chúng tôi vào thế… đã khổ thêm khó hay không?”, ông Bình băn khoăn.
Mẫu thẻ hoạt động vận chuyển dành cho xe ôm, shipper do UBND TP. Hà Nội đề xuất. Ảnh: VOV
Liên quan đến nội dung này, chia sẻ trên báo VOV, ông Bùi Văn Khương (57 tuổi, trú tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, ông đã làm nghề xe ôm khoảng 3 năm sau khi công ty nơi ông làm việc giải thể. Trước đề xuất của Thành phố về việc yêu cầu người lái xe chở khách và hàng hóa bằng xe máy phải có thẻ hành nghề, ông Khương bày tỏ nhiều băn khoăn.
"Có cần thiết không khi mà những người đã vào công ty rồi, chấp hành đầy đủ quy chế thì mới được hành nghề? Theo tôi không nên tạo thêm áp lực cho người lao động. Còn ý thức tham gia giao thông nó phải phụ thuộc vào từng tài xế".
Hầu hết người làm xe ôm, shipper đều cho rằng thẻ hành nghề không giúp ích nhiều cho hoạt động của họ:
"Cái thẻ đấy mang đi chỉ chật ví chứ chẳng giải quyết được vấn đề gì"
"Tôi làm từ năm 2003, theo tôi từ trước đến nay chẳng vấn đề gì mà bây giờ lại cấp thì chẳng ảnh hưởng gì, vì nó không bắt buộc mà".
Quan điểm của chuyên gia: Thẻ hành nghề có thể gây thêm áp lực?
Luật sư Nguyễn Thế Truyền, thuộc Công ty Luật hợp danh Thiên Thanh, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội, nhận định rằng việc đề xuất cấp thẻ hành nghề cho xe ôm thể hiện mong muốn quản lý chặt chẽ hơn đối với một nhóm nghề nghiệp đông đảo từ phía cơ quan quản lý nhà nước. Tuy nhiên, ông cho rằng dự thảo hiện nay còn nhiều điểm chưa rõ ràng.
"Tôi chưa nhìn thấy chế tài đối với người hành nghề xe ôm không có thẻ thì làm sao? Thứ hai, nếu giao cho phường, xã cấp thì lực lượng nào sẽ đi giám sát, thanh tra, kiểm tra việc sử dụng? Và UBND phường, xã hiện đã khá nhiều việc rồi. Bằng lái, đăng ký xe, giấy phép hoạt động, hành nghề,… tất cả những thứ này đã được tích hợp công nghệ và sử dụng qua VNeID rồi. Nếu chưa biết ứng dụng công nghệ vào việc quản trị như thế này thì vô hình trung tạo thêm gánh nặng cho hệ thống".
Đồng tình với quan điểm này, TS. Phan Lê Bình, Trưởng đại diện Văn phòng tư vấn OCG, Nhật Bản, cho rằng nghề xe ôm và shipper vốn là công việc phổ thông mà hàng triệu người đã làm từ lâu. Ông băn khoăn về mục tiêu thực sự của việc cấp thẻ hành nghề.
"Cấp thẻ hành nghề xe ôm có cần thiết hay không? Bởi bây giờ chúng ta có hàng triệu người làm xe ôm, không gây ra vấn đề gì mất an toàn, mất an ninh cho xã hội cả. Những người hành nghề xe ôm công nghệ đã có đăng ký với đại diện của các hãng công nghệ rồi, khá đủ chứng cứ pháp lý về việc người ta sở hữu xe và kỹ năng lái xe đã qua sát hạch. Còn nếu muốn nói chuyện tuân thủ luật giao thông thì không gì khác hơn là tiến hành kiểm tra, phát hiện và xử phạt", TS. Phan Lê Bình nói.
Ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, nhận định rằng việc quản lý xe ôm và shipper bằng thẻ hành nghề mang tính hình thức, không thực sự giúp tăng cường an toàn trong quá trình hành nghề hay giải quyết vấn đề ùn tắc, tai nạn giao thông. Theo ông, cơ quan quản lý cần nghiên cứu các biện pháp phù hợp và hiệu quả hơn.
"Ví dụ như hình thành các tổ chức, hiệp hội ngành nghề, một hình thức nào đó phù hợp để tập hợp lực lượng này. Thứ hai là tổ chức tập huấn, hướng dẫn, các giải pháp để hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình hành nghề".
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Văn Quyền cũng góp ý về dự thảo của UBND Thành phố, cho rằng đề xuất giao UBND xã, phường, thị trấn bố trí các điểm đón trả khách và xếp dỡ hàng hóa cho xe mô tô, xe gắn máy, xe thô sơ tham gia kinh doanh là không phù hợp. Vì nhu cầu vận chuyển hàng hóa nhỏ lẻ rất đa dạng, đòi hỏi khả năng tiếp nhận, trả hàng hoặc chở khách tại địa điểm mà khách hàng mong muốn, chứ không thể giới hạn ở một vài điểm cố định.
Hiện tại, thị trường xe hai bánh chở khách và chở người đang phát triển rất sôi động tại Hà Nội và nhiều tỉnh, thành cả nước. Ảnh: Vietnam
Liên quan đến vấn đề này, báo Công an nhân dân đưa tin, đại diện Sở GTVT Hà Nội cho biết, quy định trên sẽ chỉ ban hành khi người dân đồng thuận. Mục tiêu của việc cấp thẻ hành nghề với xe ôm nhằm đảm bảo trật tự ATGT, trật tự đô thị. Khi xe ôm có thẻ hành nghề, có sự nhận diện địa phương sẽ ưu tiên vị trí đón trả khách thay vì sự tuỳ tiện như hiện nay. Ngoài ra, có thể thấy thị trường xe hai bánh chở khách và chở người đang phát triển rất sôi động tại Hà Nội và nhiều tỉnh, thành cả nước, với sự góp mặt của các hãng trong nước cũng như nước ngoài. Với xe ôm công nghệ chở khách có Grab, Xanh, Be.
Các hãng vận chuyển có GHN (Giao hàng nhanh), Giao hàng Tiết kiệm, Ahamove... Ngoài ra có lực lượng ship đồ ăn như Grabfood, Shopee Food, Go food, Befood... Đa phần các hãng đều có logo thương hiệu riêng để phân biệt và giúp người tiêu dùng nhận diện. Song, tình trạng phóng nhanh vượt ẩu, mất an toàn giao thông rất lớn. Do đó cần thiết quản lý với đội ngũ tài xế xe hai bánh.
Lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội thông tin thêm, hiện nay, thành phố có tổng số 30 quận, huyện với 584 phường, xã, thị trấn, 839 đơn vị hành chính trực thuộc. Về phương tiện giao thông, Hà Nội hiện có 5,2 triệu xe máy, trên 1,2 triệu xe đạp, trên 11 nghìn xe đạp điện, xe máy điện (chưa kể số lượng khoảng 10-15% các phương tiện ngoại tỉnh hoạt động).
