Thanh Thanh Hiền tiết lộ những vở diễn tâm đắc nhất với Xuân Hinh

Chúng tôi đã song hành cùng nhau trên con đường nghệ thuật rất lâu rồi. Lần đầu “hợp tác” cùng nhau, có lẽ tôi nhớ chứ anh Xuân Hinh không nhớ đâu. Nhưng lần đó rất dở hơi (cười). Đó là năm 1991 hay 1992 gì đó, cũng xa xôi lắm rồi. Hồi đó tôi mới 22 tuổi, vừa đoạt giải thưởng ngôi sao sân khấu cải lương. Anh Hinh đến nhà tôi, ngồi rất lâu, nói chuyện trên giời dưới biển. Xong, rốt cuộc là mời đi Quảng Ninh diễn hai đêm. Lúc đó cũng không biết được bao nhiêu thù lao, mời là đi thôi.

Nhưng chưa đến lịch đi Quảng Ninh thì cơ quan huy động tôi đi tỉnh để diễn. Thế là tôi phải bỏ show của anh Hinh. Lúc đó không có phương tiện gì để liên lạc để nói anh bố trí người khác. Chịu chết. Về sau tôi mới biết, xe của cả đoàn chờ tôi từ 6h sáng tới 10h giờ trưa ở cổng trường Nghệ thuật Hà Nội rồi mới dám xuất phát. Anh Hinh hận tôi lắm. Mà tôi cũng không biết cách nào để báo cho anh ấy. Anh ghét tôi lắm, tụt cảm xúc hẳn, dù trước đó rất yêu mến tôi.

Mãi tới năm 1995, lần đầu tiên chúng tôi hợp tác làm 1 đĩa VCD Xuân Hinh chơi trống bỏi. Có thể khi đó anh ấy đã đủ thời gian để tha thứ cho tôi. Chuyện này tôi giấu cho tới bây giờ, chẳng ai biết, chẳng ai hỏi. Nếu hôm đó tôi không lỡ hẹn, chắc tôi với anh ấy đã kết duyên nghệ thuật với nhau từ lâu rồi.

Vai đầu tiên diễn cùng Xuân Hinh là chơi trống bỏi và bài hát đầu tiên là bài dân ca quan họ “Trăm khúc sông”. Nó là một trường phái mới vì trước đó tôi chỉ hát cải lương thôi, mặc dù trong cải lương, tôi đã ghi được tên tuổi.

Anh Xuân Hinh giúp tôi phá cách khi tham gia diễn hài kịch, hát ca khúc quan họ. Tôi phải tìm hiểu rất kỹ để có cái chất riêng không hòa lẫn với người đi trước. Diễn kịch theo chèo, cải lương, kịch nói rất khác nhau. Tôi chọn phong cách, hướng đi hài kịch theo kiểu kịch nói kết hợp với các bài ca. Tất cả cho tôi rất nhiều kinh nghiệm, kỹ năng tiếp cận với khán giả.

Anh Xuân Hinh là người nghệ sĩ quá tài năng. Ông trời chọn đúng anh ấy để ban cái duyên. Cái này không thể khổ luyện mà thành được. Anh chỉ cần nói bâng quơ vài câu là người ta đã thấy buồn cười. Những vệ tinh xoay quanh anh ấy mỗi người có một thế mạnh nhưng tôi có lẽ thuộc một dạng đặc biệt.

Chúng tôi hiểu nhau đến mức, chuẩn bị thốt ra cái gì là đối phương biết trước rồi. Nhưng may mắn là chúng tôi nhìn thấy trước sự nhàm chán ấy và vượt qua được nó. Trên sàn tập, chúng tôi rất thẳng thắn. Tôi có thể nói với anh Hinh: “Câu này anh nói rồi ở vở kia rồi, lớp kịch này na ná cái này. Anh phải khác đi”. Ngược lại, anh Hinh góp ý với tôi: “Anh nhớ trước đây Hiền đã đổ câu này rồi. Vậy Hiền đừng có đổ nữa.”Cứ thế chúng tôi cùng nhau làm mới mình, chứ không có chuyện làm việc bột phát, theo kiểu bản năng.

Nghệ thuật giống như người thợ máy, người thợ máy giỏi thì tất cả các khớp nối của anh đều trơn tru, hoạt động không cộc kệch. Chúng tôi cũng vậy. Cũng nhìn thấy những điều chưa hay lắm, nhìn thấy sự nhàm chán và sẽ ứng xử thẳng thắn, trung thực với nhau. Trung thực cùng với thẩm mỹ và trình độ sẽ làm nên một tác phẩm hay, cũng giúp người nghệ sĩ tồn tại lâu trong lòng khán giả.

Có ba vở mang đến cho tôi nhiều cảm xúc nhất: Người ngựa ngựa người, Chuyện tình Lan và Điệp và Xuân Hinh đi hỏi vợ. Trong đó, “Người ngựa – ngựa người” là vở diễn mang đậm dấu ấn của tôi và anh Hinh nhất. Đó là nhờ anh Lê Hùng quá giỏi khi phá kịch bản khiến nó quá hay, hợp tình, hợp lý, chặt chẽ, nhân văn, cuộc sống và là danh ngôn để nói lại với đời sau thông qua ngôn ngữ hình ảnh, ngôn ngữ sân khấu. Cộng thêm hai nhân vật khớp với hai người như thể sinh ra dành cho Xuân Hinh – Thanh Thanh Hiền vậy.

Tôi sẽ không tiết lộ đâu. Nhưng chắc chắn sẽ phải khác, nó sẽ chứa đựng những phần hay nhất của “Người ngựa - ngựa người’ kinh điển, sau đấy phải làm mới, cập nhật đời sống đương đại. Sau 12 năm, cuộc sống Việt Nam khác lắm rồi, phát triển lên rất nhiều. Trình độ xem, trình độ nghe của khán giả Việt Nam nâng lên rất nhiều. Trình độ diễn và ca hát của tôi với anh Hinh bây giờ đã ở cảnh giới cao hơn nhiều. Không có lẽ mình lại làm y như cũ.

Hơn nữa, đây vốn là một vở diễn được chúng tôi biến hóa linh hoạt. Với mỗi sân khấu, mỗi tầng lớp khán giả theo lứa tuổi, nghề nghiệp, tư duy nghệ thuật thì kịch bản lại được điều chỉnh cho phù hợp với đời sống thực của khán giả.

Trong cuộc đời hoạt động nghệ thuật của một nghệ sĩ, tổ chức được liveshow không dễ. Đặc biệt một liveshow chất lượng, dàn dựng, chọn lựa công phu, đầu tư kỹ càng, đánh dấu chặng đường hoạt động nghệ thuật.

Với tôi, anh Xuân Hinh là một nghệ sĩ lớn. Nó thể hiện trong cách anh ấy làm việc, cách đầu tư và chọn lựa các chương trình để tham gia. Chính vì vậy, khi anh ấy tổ chức một liveshow nghệ thuật, là anh ấy làm một show diễn lớn đúng nghĩa.

Đúng ra, tôi đã tính đến việc tổ chức một liveshow của mình từ trước đó rồi, trong dịp kỷ niệm 1 năm ngày cưới của mình. Và tất nhiên nếu làm thì tôi cũng mời anh Xuân Hinh tham gia. Nhưng khi đó, tôi biết chuyện anh Hinh chuẩn bị làm liveshow trong năm 2016 nên tôi muốn nhường anh ấy trước. Điều này anh Hinh không biết đâu. Nhưng tôi luôn suy nghĩ phải dành cho anh Xuân Hinh những gì tốt đẹp nhất.

Tôi đã biết chủ trương, định hướng và phác họa kịch bản cho liveshow của anh Hinh. Tôi rất tâm đắc và hiểu rằng mình cần phải ủng hộ anh ấy hết lòng. Khi anh Xuân Hinh chia sẻ về liveshow của anh ấy, thì tôi cũng không còn nói thêm gì về liveshow của tôi nữa. Dù đã lên kịch bản cụ thể, danh sách khách mời, thậm chí quay cả clip phục vụ cho liveshow cũng xong rồi. Nhưng không sao, vốn thì mình cứ để đó bao giờ dùng cũng được, không phí gì hết. Còn anh Hinh xứng đáng được giành những thứ tốt nhất.