Một nguồn tin Taliban ngày 14/9 cho biết đồng sáng lập nhóm Abdul Ghani Baradar và Khalil ur-Rahman Haqqani, bộ trưởng lâm thời phụ trách người tị nạn, người có sức ảnh hưởng lớn trong Mạng lưới Haqqani (nhánh vũ trang quan trọng trong Taliban), đã tranh cãi gay gắt trong khi các cấp dưới lao vào ẩu đả.
Các nguồn tin cho biết cuộc tranh cãi nổ ra vì ông Baradar, tân phó thủ tướng, không hài lòng về cơ cấu chính phủ lâm thời của họ.
Cuộc tranh cãi được cho là bắt đầu từ chia rẽ quanh việc thành viên Taliban nào cần được ghi công sau khi nhóm kiểm soát Afghanistan.
Ông Baradar cho rằng những người tham gia hoạt động ngoại giao như cấp dưới của ông phải được chú ý, trong khi các thành viên Mạng lưới Haqqani và những người ủng hộ nói rằng Taliban giành chiến thắng qua chiến đấu.
Ông Baradar từng là thủ lĩnh Taliban đầu tiên liên lạc trực tiếp với một tổng thống Mỹ, có cuộc điện đàm với Donald Trump vào năm 2020. Trước đó, ông đã ký thỏa thuận Doha về việc rút quân của Mỹ thay cho Taliban.
Trong khi đó, mạng lưới Haqqani hùng mạnh có liên quan đến một số vụ tấn công bạo lực nhất đã xảy ra ở Afghanistan chống lại lực lượng Afghanistan và các đồng minh phương Tây của họ trong những năm gần đây. Nhóm bị Mỹ chỉ định là tổ chức khủng bố.
Taliban đã giành quyền kiểm soát Afghanistan vào tháng 8, rồi tuyên bố quốc gia này là một "Tiểu vương quốc Hồi giáo". Nội các lâm thời mới của nhóm này hoàn toàn là nam giới và bao gồm các nhân vật cấp cao của Taliban, một số người trong số họ khét tiếng với các cuộc tấn công vào lực lượng Mỹ trong hai thập kỷ qua.
Tin đồn về vụ ẩu đả lan truyền trước khi ông Baradar biến mất trước công chúng. Một số người cho rằng Baradar có thể đã chết. Tuy nhiên, các nguồn tin Taliban cho biết ông Baradar rời thủ đô Kabul tới thành phố Kandahar sau vụ ẩu đả. Trong đoạn ghi âm được công bố hôm 13/9, ông Baradar cho biết ông đi công tác xa và khẳng định vẫn ổn dù đang ở đâu.
Taliban khẳng định không có tranh cãi hay ẩu đả và ông Baradar vẫn an toàn, song đưa ra các tuyên bố mâu thuẫn về hoạt động của đồng sáng lập nhóm.
Một phát ngôn viên cho biết ông Baradar tới Kandahar để gặp thủ lĩnh Taliban Hibatullah Akhundzada, song sau đó lại nói rằng ông này "thấy mệt và muốn nghỉ ngơi một chút".
Nhiều người Afghanistan sẽ cảm thấy họ có lý do chính đáng để nghi ngờ lời nói của Taliban. Trong quá khứ, vào năm 2015, nhóm này thừa nhận đã che đậy cái chết của thủ lĩnh sáng lập Mullah Omar trong hơn hai năm , trong thời gian đó họ tiếp tục đưa ra các tuyên bố nhân danh ông.
Trong khi đó, quyền Ngoại trưởng Afghanistan đã kêu gọi các nhà tài trợ quốc tế tái khởi động viện trợ, đồng thời nói rằng cộng đồng quốc tế không nên chính trị hóa sự trợ giúp của họ.
Cộng đồng quốc tế cam kết viện trợ hơn một tỷ USD cho Afghanistan ngày 13/9, sau khi Liên Hợp Quốc cảnh báo thảm họa đang rình rập quốc gia Trung Á.
Mộc Miên (Theo BBC)
