Cuộc chiến đáng sợ nhất tại Syria lúc này không phải đợt công kích của liên quân Mỹ - Anh -Pháp mà là cuộc chiến tranh trực tiếp, khó kiểm soát dễ bùng nổ giữa Iran và Israel.
Trên tờ New York Times, Tác giả Thmas Friedman đã bày đỏ quan điểm của mình về tình hình tại chiến trường Syria.
Theo ông, cuộc tấn công tên lửa hành trình phối hợp Mỹ - Anh – Pháp là chiến dịch một chiều, với ảnh hưởng đã được kiểm soát. Sau cuộc không kích đêm 13/4, Nga và Syria chắc chắn sẽ cố tránh chuốc lấy một cuộc không kích nữa của phương Tây. Trong khi đó, ba cường quốc phương Tây cũng không muốn can dự sâu hơn tại Syria.
Điều mà tác giả muốn nhấn mạnh là: hiện tại, một cuộc chiến tranh trực tiếp và khó kiểm soát đã và đang âm thầm được nung nóng giữa Israel và Iran. Israel và Iran lúc này chỉ còn cách giai đoạn kế tiếp một “cò súng” và nếu xảy ra, Nga và Mỹ có thể sẽ rất khó khăn để đứng ngoài.
Đây không chỉ đơn thuần là lời dự đoán. Mà trên thực tế, trong vài tuần qua – lần đầu tiên trong lịch sử - Israel và Iran đã bắt đầu lặng lẽ "đấu” nhau trực tiếp, không qua uỷ nhiệm, ngay tại Syria.
Hôm 10/2 vừa qua, vòng 1 của cuộc chiến đã xảy ra, một máy bay không người lái của Iran (được phóng bởi đơn bị Quds thuộc Lực lượng vệ binh Cách mạng Iran) đã bị trực thăng Apache của Israel bắn hạ bằng tên lửa.
Phát ngôn phía Iran khẳng định máy bay của mình chỉ thực hiện sứ mạng do thám. Nhưng phía quân đội Israel phản đối và nói rằng: hành trình của máy bay và những phân tích tình báo trong các thiết bị bay chỉ ra rằng “chiếc máy bay này mang theo thuốc nổ” và mục tiêu của nó là “một hành động phá hoại trên lãnh thổ Israel”.
Trực thăng Apache của Israel |
“Đây là lần đầu tiên chúng tôi thấy Iran thực sự hành động chống Israel mà không qua ủy nhiệm. Điều này mở ra một giai đoạn mới” – một nguồn tin quân sự quả Israel nói.
Ngày 9/4 vừa qua, Israel đã mở cuộc tấn công nhắm vào sân bay quân sự T4 tại Syria. Israel đã sát hại 7 thành viên lực lượng Quds Iran, trong đó có đại tá Mehdi Dehghan, người chỉ huy đơn vị máy bay không người lái. Nhưng nghi ngờ tấn công vũ khí hóa học tại Syria cùng hành động công kích của liên quân 3 nước Mỹ - Anh - Pháp đã át đi vụ việc này.
Sau vụ tấn công chớp nhoáng của Iran, cố vấn hàng đầu của Iran Ali Akbả Velayati tuyên bố “Tội ác sẽ không thể không bị đáp lại”.
Hiện tại, Iran đang nỗ lực thiết lập cả căn cứ không quân lẫn một nhà máy sản xuất tên lửa dẫn đường GPS có thể đánh trúng mục tiêu trên lãnh thổ Israel với độ chính xác trong bán kính 50 mét
Phía bên Irael cũng đáp lại rằng: nếu Iran tấn công lại mục tiêu Israel, Tel Aviv có thể xem đây là cơ hội để mở một cuộc tấn công ồ ạt nhằm vào toàn bộ cơ sở hạ tầng quân sự nói trên của Iran.
Đây thực sự là một tình thế nguy hiểm. Iran tuyên bố họ đang thiết lập các căn cứ tại Syria để từ đó có thể bảo vệ nước nhà trước Israel, tuy nhiên Tel Aviv không có kế hoạch cho Syria.
Không dừng lại ở đó, một mối đe dọa khác ngoài Irsrae: Iran còn phải đối mặt với nhiều quốc gia thù địch khác - các cường quốc Arab dòng Sunni vốn ủng hộ Mỹ.
Iran đã trở thành một người chơi lớn trong thế giới Arab ngày nay. Tehran nỗ lực xây dựng một hệ thống các căn cứ và nhà máy tên lửa tại Syria, cũng như hỗ trợ lực lượng quân đội của Tổng thống Assad.
Lực lượng Quds của Iran tại Syria có nhiệm vụ mở rộng tầm ảnh hưởng của Iran tại các khu vực quan trọng của thế giới Hồi giáo dòng Sunni và thúc đẩy cuộc cạnh tranh quyền lực của tướng Suleimani (tư lệnh Lực lượng Quds) với Tổng thống Hassan Rouhani.
Tướng Suleimani phải tính kỹ trước khi khởi động một cuộc chiến trực tiếp quy mô với Israel, bởi còn một chuyện lớn khác mà nhiều người đã không để ý: đồng nội tệ Iran đang sụp đổ ở quê nhà. Chỉ trong năm 2018 này, đồng rial đã mất 1/3 giá trị.
Tuy nhiên ông Suleimani có thể đang "chơi quá tay", đặc biệt khi chính ông cũng tự thấy trước nguy cơ một cuộc đối đầu trực tiếp với Israel tại Syria.
Tướng Suleimani (tư lệnh Lực lượng Quds) |
Ông Putin cần một Syria ổn định, nơi Nga có thể duy trì hiện diện không, hải quân, với chi phí thấp. Tổng thống Iran Rouhani cũng có thể muốn một Syria ổn định, trong khi ông Suleimani và Lực lượng Quds dường như mong muốn chiếm ảnh hưởng lớn hơn trong thế giới Arab và đang gây sức ép hơn lên Israel.
Kết luận bài viết của mình, tác giả Friedman cho biết: lực lượng Quds của Iran sẽ gặp phải đối thủ không thể lay chuyển – Israel nếu tướng Suleimani không lùi bước.
NGUYỄN QUỲNH(T/h)
