Sầu riêng bị “đầu độc”, chín ép bằng thuốc kích thích

Sầu r?êng còn xanh được nhà vườn thu hoạch đồng loạt rồ? đem nhúng vào một dung dịch màu vàng, để và? ngày cho chín đều, sau đó bán khắp trong Nam ngoà? Bắc vớ? lờ? rao sầu r?êng chín cây thượng hạng. Chưa b?ết độc hạ? như thế nào, nhưng những trá? sầu r?êng này kh? bóc ra đều nhão nhoét, có mù? ô?... do tác dụng của hóa chất có trong phân bón.

“Xanh cỡ nào cũng chín gấp”

Bắt đầu từ v?ệc trồng xen cây sầu r?êng trong rẫy càphê để lấy bóng mát, g?ữ nước, chắn g?ó, tuy nh?ên đến thờ? đ?ểm này, Đắc Lắc (tỉnh có d?ện tích càphê lớn nhất nước) đã nhanh chóng vươn lên tốp đầu cả nước về d?ện tích, sản lượng sầu r?êng.

Cũng ngẫu nh?ên như vậy, cây sầu r?êng được phát h?ện rất phù hợp vớ? vùng đất đỏ bazan của cao nguyên Đắc Lắc, không chỉ năng suất cao mà cũng cơm vàng, hạt lép, thơm ngon không kém sầu r?êng Nam Bộ.

H?ện một hécta càphê tạ? Đắc Lắc cho 10 - 15 tấn/sầu r?êng, mang về cho ngườ? trồng nguồn thu phụ lên tớ? 200 - 250 tr?ệu đồng/năm. Nhưng ít a? b?ết rằng, trước kh? đưa ra thị trường, sầu r?êng xuất xứ từ Đắc Lắc đã bị “đầu độc”, cho chín ép bằng một loạ? thuốc kích thích.

Một ngày đầu tháng 10, chúng tô? đến xã Ea Yông, huyện Krông Pắc để tận mục sở thị cách pha chế, tẩm nhúng sầu r?êng bằng một loạ? “b?ệt dược”.

Hàng chục đ?ểm bán sầu r?êng dọc ha? bên quốc lộ 26 (đường từ Buôn Ma Thuột đ? Nha Trang), ngườ? đ? đường dừng lạ? mua tấp nập, có đoạn gây ách tắc g?ao thông. Do mua ngay trên đoạn đường mà ha? bên là những vườn càphê bạt ngàn xen canh sầu r?êng, không a? mảy may ngh? ngờ.

Chúng tô? mua một trá? sầu r?êng 3kg vớ? g?á 60.000 đồng, ăn thử thấy chua, không có mù? thơm thường thấy của sầu r?êng Đắc Lắc. Chúng tô? bám anh N.V.D - một thương lá? đã làm quen trước đó - vào các rẫy càphê trồng xen canh cây sầu r?êng để tìm h?ểu.

Tạ? các vườn cây, sau kh? thu hoạch hàng loạt trá? xanh, nông dân đem nhúng vào một loạ? dung dịch màu vàng đựng trong thùng nhựa. Sau đó họ lấy ra, để cho ráo nước và ngấm thuốc, chờ thương lá? đến cân.

Dung dịch này được pha chế từ một loạ? thuốc đóng cha? mang tên “Trá? chín” - sản xuất bở? Cty TNHH s?nh học HPH; trụ sở tạ? 327/37 Hà Huy G?áp, phường Thạnh Xuân, quận 12 (TPHCM), bán tạ? các cửa hàng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) ở huyện Krông Pắk.

Ông N.X.Q - một chủ vườn ở xã Ea Yông - cho b?ết, trước đây sầu r?êng ở Đắc Lắc chủ yếu bán đ? TPHCM, gần đây có nh?ều thương lá? từ Hà Nộ?, Hả? Phòng, Hả? Dương... vào mua. Để gom được một xe hàng, bình thường họ phả? đ? mua ở nh?ều vườn khác nhau, mất thờ? g?an lạ? tăng ch? phí. Vì vậy họ rất ủng hộ nhà vườn trong v?ệc sử dụng thuốc “Trá? chín” để ép sầu r?êng chín đồng loạt.

“Nếu nhà vườn xử lý không kịp, thương lá? mua luôn trá? xanh rồ? đưa đến một bã? đất trống để lần lượt nhúng thuốc, sau đó mớ? xếp lên conta?ner chở đ?, làm như vậy thì sầu r?êng xanh cỡ nào cũng chín gấp” - ông Q nó?.

Bán để làm... kem hoặc phụ g?a thực phẩm

Được b?ết loạ? thuốc này năm ngoá? chỉ có g?á 30.000 đồng/cha?, nhưng năm nay đã tăng lên 45.000 đồng/cha? do nhu cầu sử dụng tăng cao đột b?ến. Một cha? thuốc 500ml pha vớ? 20l nước, sau đó đem nhúng những trá? sầu r?êng xanh vào. Sau  từ 4 - 5 ngày thì những quả sầu r?êng này chín đều, và ăn được, kể cả những quả chưa g?à vẫn chín như thường. Nhưng sầu r?êng nhúng thuốc không có độ ngọt như chín cây, g?á bán cũng rẻ hơn - thường chỉ khoảng 5.000 đồng/kg. Trong kh? đó, ngay tạ? vườn, loạ? hàng không bị nhúng thuốc “Trá? chín” có g?á bán từ 17.000 - 20.000 đồng/kg.

Chúng tô? hỏ? sao nhà vườn không để sầu r?êng chín mớ? thu há? cho đảm bảo chất lượng lạ? bán được g?á cao, ông N.X.Q nó? thu hoạch nh?ều lần mất công lắm, vớ? lạ? để lâu sợ rớt g?á.

Theo các nhà vườn ở Krông Pắk, kh? thương lá? chở đ? xa thì họ không b?ết, còn tạ? Đắc Lắc sầu r?êng nhúng thuốc chủ yếu bán cho những ngườ? làm kem hoặc phụ g?a thực phẩm. Những sản phẩm kem hoặc phụ g?a này chỉ cần có mù? sầu r?êng là được, quan trọng là hạ thấp ch? phí đầu vào nên ngườ? sản xuất b?ết rõ nhưng vẫn mua.

Không chỉ “phù phép” sầu r?êng xanh thành sầu r?êng chín, thuốc “Trá? chín” còn làm chín các loạ? trá? cây khác như chôm chôm, đu đủ, xoà?, chuố?... đặc b?ệt có thể dùng cho càphê, hồ t?êu. Càphê và hồ t?êu có đặc đ?ểm chín thành nh?ều đợt, v?ệc thu hoạch cũng phả? kéo dà? vừa tốn nhân công, vừa dễ bị mất trộm. Do vậy, thuốc “Trá? chín” cũng là g?ả? pháp “tố? ưu” đố? vớ? nh?ều hộ trồng càphê, hồ t?êu ở Đắc Lắc để tránh “đêm dà? lắm mộng”.

Thuốc “Trá? chín” là... phân bón lá

Để tìm h?ểu loạ? thuốc nhúng sầu r?êng mà nông dân đang dùng, chúng tô? tìm đến Ch? cục Bảo vệ thực vật (BVTV) Đắc Lắc thì được b?ết loạ? thuốc “Trá? chín” là phân bón lá, không có trong danh mục thuốc BVTV được Bộ NNPTNT cho phép lưu hành.

Cơ quan này cũng cho b?ết dư lượng độc tố trong thuốc “Trá? chín” ngấm vào quả sầu r?êng, ảnh hưởng đến sức khỏe ngườ? t?êu dùng như thế nào h?ện chưa được k?ểm ngh?ệm.

Qua thông t?n của phóng v?ên, Sở Nông ngh?ệp và Phát tr?ển nông thôn Đắc Lắc đã t?ếp nhận sự v?ệc, thành lập đoàn k?ểm tra đến các cửa hàng bán loạ? thuốc này.

Tạ? cơ sở k?nh doanh thuốc BVTV Ha? Ngọc ở xã Ea Yông do ông Nguyễn Ngọc làm chủ, đoàn k?ểm tra phát h?ện cơ sở có bày bán nh?ều cha? thuốc “Trá? chín” trên kệ hàng.

K?ểm tra kho chứa của cửa hàng, đoàn k?ểm tra còn phát h?ện 20 thùng thuốc “Trá? chín”, mỗ? thùng 30 cha?, tổng cộng 600 cha? thuốc mà nông dân sử dụng để nhúng sầu r?êng.

Tạ? cửa hàng hạt g?ống và nông dược Trúc Phượng ở thị trấn Phước An - do bà Đặng Như Hồng làm chủ - cũng có 54 cha? thuốc cùng loạ?. Đoàn k?ểm tra đã t?ến hành n?êm phong, tạm g?ữ các lô hàng trên, đồng thờ? lấy mẫu gử? đ? k?ểm định và yêu cầu nhà sản xuất cung cấp hồ sơ công bố chất lượng sản phẩm.

Ông Nguyễn M?nh Tặng - Phó Chánh thanh tra Sở Nông ngh?ệp và Phát tr?ển nông thôn Đắc Lắc - cho b?ết: “Chúng tô? khuyến cáo nông dân không nên dùng các loạ? thuốc này để nhúng cho trá? chín, vì đây là một loạ? phân bón có độc hạ?, gây ảnh hưởng đến sức khỏe con ngườ?. Tuy rằng trước mắt chưa thấy rõ, nhưng về lâu dà? sẽ gây ra nh?ều loạ? bệnh tật”.

Còn theo ông Trịnh T?ến Bộ - Trưởng phòng Trồng trọt, Sở Nông ngh?ệp và Phát tr?ển nông thôn Đắc Lắc - thì thuốc “Trá? chín” có thành phần hoá chất, kh? sử dụng cho hoa quả sẽ thúc đẩy quá trình phân g?ả? gluco thành đường, làm cho trá? chín sớm. Trên vỏ cha? chỉ gh? mỗ? thành phần là Etylen nên chưa thể khẳng định thuốc gây ảnh hưởng tớ? sức khỏe ngườ? t?êu dùng như thế nào, phả? chờ kết quả phân tích, k?ểm ngh?ệm. Nhưng trước mắt có thể khẳng định chất lượng sầu r?êng nhúng thuốc “Trá? chín” không bằng sản phẩm cùng loạ? chín tự nh?ên.

Theo một cán bộ đoàn k?ểm tra, cho dù “Trá? chín” có trong danh mục phân bón được phép lưu hành thì v?ệc sử dụng phân bón để làm chín sầu r?êng cũng v? phạm nguyên tắc, có thể gây nguy hạ? cho sức khỏe ngườ? t?êu dùng.

Theo Lao Động