Thời báo Hoàn Cầu ngày 5/7 đưa tin, Disney có thể mất quyền độc quyền khai thác chuột Mickey, khi thời hạn bảo hộ bản quyền 95 năm của nhân vật chuột hoạt hình tiêu biểu này sắp kết thúc.
Chuột Mickey được sinh ra từ trí tưởng tượng của người sáng lập Walt Disney, là biểu tượng và cơ sở thành công để Disney xây dựng nên một trong những đế chế giải trí lớn nhất thế giới hiện nay.
Luật pháp Mỹ hiện quy định rằng một nhân vật, một câu chuyện hoặc một tác phẩm sẽ trở thành "kiến thức công cộng" sau 95 năm kể từ lần đầu phát hành công khai.
Chuột Mickey được tạo ra vào ngày 1/10/1928. Điều đó có nghĩa, đến năm 2024, hình ảnh chuột Mickey sẽ được giải phóng và tất cả mọi người đều có quyền khai thác hình ảnh chú chuột này mà không phải "xin phép" Disney.
Điều tương tự từng xảy ra với chú gấu Pooh vào năm 2022. Ngay sau khi thời hạn bảo hộ bản quyền gấu Pooh hết hạn, chú gấu vàng dễ thương đã xuất hiện trong một bộ phim kinh di khiến khán giả hoảng hốt.
Disney không muốn mất chuột Mickey
Chuột Mickey thực sự quan trọng với Disney. Các báo cáo cho thấy, Disney có thể kiếm được 3,2 tỷ USD mỗi năm nhờ mô hình kinh doanh in hình Mickey lên các sản phẩm. Con số này chưa bao gồm doanh thu từ sản phẩm Disney sản xuất và các công viên giải trí.
Ban đầu, hình ảnh chuốt Mickey hết hạn vào năm 1984 nhưng Disney không muốn mất "mỏ vàng" của mình, vì vậy họ đã thuyết phục Quốc hội sửa đổi dự luật. Cuối cùng, trong Bản sửa đổi luật bản quyền năm 1976, thời hạn bảo hộ bản quyền được kéo dài lên 75 năm, do đó, bản quyền của chuột Mickey sẽ hết hạn vào năm 2003.
Tuy nhiên, đến năm 2003, bản quyền của chuột Mickey một lần nữa không hết hạn, vì Disney lại thuyết phục được Quốc hội gia hạn thời hạn bảo hộ bản quyền thêm 20 năm.
Để làm được điều đó, Disney sở hữu cho mình đội ngũ pháp lý vô cùng hùng hậu, với khoảng 350 luật sư, bao gồm luật sư trưởng, luật sư tham dự chung, luật sư chuyên nghiệp về luật bằng sáng chế, luật sư hành chính, luật sư kinh doanh phim và truyền hình,...
Dù vậy, lần này Disney bị nghi ngờ về khả năng có thể "cứu" được chú chuột của mình. Daniel Mejeda, một chuyên gia truyền thông và luật pháp tại Đại học California, Los Angeles, cho biết: "Tôi nghi ngờ rằng Disney có thể nhận thêm được một phần mở rộng bổ sung về bản quyền với chuột Mickey. Tôi nghĩ rằng bản quyền lần này sẽ thực sự hết hạn".
Thực tế, Disney hiện tại dường như không quá vội vàng chuẩn bị cho kế hoạch thay đổi luật mới nhưng hãng vẫn còn một năm để thực hiện một số hoạt động vận động hành lang hoặc hậu trường.
Trong trường hợp với sức mạnh kinh tế và áp lực chính trị không thể thay đổi mọi thứ, từ năm 2024 trở đi, chuột Mickey sẽ thực sự trở thành "kiến thức công cộng".
Hoa Vũ (Theo Thời báo Hoàn Cầu)
