Sau hơn 50 năm được sử dụng, máy bay tuần tra P-3 Orion do Mỹ sản xuất vẫn là một trong những loại phi cơ hiếm hoi được các nước ưa chuộng.
P-3 Orion thả mồi bẫy nhiệt. Ảnh: Getty |
Lần đầu tiên trình làng tại triển lãm hàng không quốc tế Paris Air Show vào năm 1963, sau đó P-3 Orion bắt đầu phục vụ trong Hải quân Mỹ từ những năm 1960 với nhiệm vụ chủ yếu là tuần tiễu săn ngầm.
P-3 Orion có chiều dài 35,6m, cao 10,3m với sải cánh 30,4m, khối lượng cất cánh tối đa 63,45 tấn, sử dụng 4 động cơ cánh quạt T56-A-14 công suất 4.600 mã lực.
Tốc độ tối đa của P-3 Orion là 760km/h, tầm hoạt động tới 4.400km khi tuần tiễu ở tốc độ 600km/h và có thể hoạt động liên tục trên không 16 tiếng.
P-3 Orion có khả năng mang nhiều loại vũ khí với tổng khối lượng 9 tấn như tên lửa chống hạm AGM-84H/K Harpoon, AGM-84E SLAM, tên lửa không đối đất AGM-65 Maverick, ngư lôi MK-46, MK-50, MK-54...
P-3 Orion không chỉ có khả năng săn lùng tàu ngầm mà còn tiêu diệt mục tiêu trên mặt nước và cả mục tiêu trên bộ.
Biến thể hiện đại nhất của P-3 Orion là P-3C được bàn giao cho Hải quân Mỹ từ 1969 và đã được nâng cấp nhiều lần.
Một phi đội tiêu chuẩn vận hành P-3C Orion có 11 người, bao gồm 3 phi công, 2 sĩ quan giám sát bay hải quân, 2 kỹ thuật viên bay, 3 sĩ quan vận hành thiết bị trinh sát và một kỹ thuật viên chung.
Một chiếc P-3C Orion làm nhiệm vụ tuần tra trên biển. Ảnh: Naval-technology.com |
Với nhiệm vụ chủ yếu là chống ngầm, P-3C được trang bị rất nhiều thiết bị trinh sát hiện đại như sonar DIFAR, thiết bị phát hiện điểm từ trường bất thường (MAD)... Các thông tin thu thập sẽ được chuyển đến máy tính trung tâm, từ đó sẽ phân tích, lưu trữ, gửi đến các cấp chỉ huy hay vận hành tự động những vũ khí trên máy bay.
Theo trang tin Defense Media Network, ở thời kỳ đỉnh điểm của cuộc Chiến tranh Lạnh, Nguyên soái X.A-khrô-mi-ép (Sergey Akhromeyev), Tổng Tham mưu trưởng quân đội Liên Xô, từng nói: “Tôi luôn biết các tàu ngầm của chúng tôi ở đâu. Tôi chỉ cần nhìn xem những chiếc P-3 Orion của Mỹ ở đâu và từ đó sẽ biết được vị trí các tàu ngầm của Liên Xô”. Phát biểu của ông X.A-khrô-mi-ép được Hải quân Mỹ xem chính là một lời ngợi ca dành cho sát thủ săn ngầm P-3 Orion.
Ngày nay, P-3 Orion vẫn theo dõi các tàu ngầm, song còn có thêm nhiệm vụ mới là bay trên đất liền ở Áp-ga-ni-xtan và châu Phi để lần theo dấu vết khủng bố và cướp biển.
“Trong nhiều năm, P-3 Orion là một vũ khí chủ chốt để chống tàu ngầm. Nó có thể tắt hai trong bốn động cơ và bay ở tầm rất thấp, tiếp cận sát vị trí các tàu ngầm”, Defense Media Network dẫn lời chuyên gia phân tích về Hải quân N.Pôn-ma (Norman Polmar) nhận xét.
Cabin điều khiển của máy bay P-3C Orion. Ảnh: Getty |
Theo Defense Media Network, P-3 Orion là loại máy bay săn ngầm phổ biến nhất hiện nay. Có khoảng 435 chiếc P-3 Orion đang phục vụ trong lực lượng Hải quân của 21 quốc gia trên khắp thế giới từ Tây Ban Nha, Hy Lạp, Ô-xtrây-li-a đến Chi-lê, Hàn Quốc, Thái Lan… chiếm số lượng đáng kể trong tổng số 757 chiếc được sản xuất trong giai đoạn 1962-2000.
Các chuyên gia cũng thừa nhận bề ngoài của P-3 Orion không thay đổi nhiều trong những thập niên qua, song trang thiết bị bên trong cũng như phương tiện điện tử và các phần mềm lại không ngừng được cải tiến, nhờ đó nó vẫn có được chỗ đứng riêng và chưa thể thay thế, ít nhất là trong thời gian tới.
“Thời gian trôi qua nhưng P-3 Orion vẫn chứng tỏ nó hoàn toàn thích hợp đối với các hoạt động tuần tra và hỗ trợ trên biển trong nhiều năm tới”, trang tin IHS Jane's nhận định.
Mộc Miên (T/h)
