(?SPL) - M�a xu�n ??u ti�n, b�i h�t ca ng?i h�nh ?nh ??t n??c Vi?t Nam y�n b�nh sau khi th?ng nh?t c?a c? nh?c s? V?n Cao c� m?t s? ph?n k? l?.
?? ??n ???c v?i c�ng ch�ng, t�c ph?m n�y ?� ph?i tr?i qua 20 n?m th?ng tr?m. Nh�n d?p 40 n?m ra ??i t�c ph?m v� 41 n?m th?ng nh?t ??t n??c, ch�ng t�i ?� t�m g?p h?a s? V?n Thao, con trai c? c?a c? nh?c s? V?n Cao ?? t�m hi?u �s? ph?n b� ?n� c?a t�c ph?m n�y tr??c khi ??n v?i c�ng ch�ng...
Nh?ng b� m?t ???c con trai nh?c s? ti?t l?
Khi th??ng th?c ca kh�c �M�a xu�n ??u ti�n�, h?n ng??i th??ng th?c ??u bay b?ng theo giai ?i?u nh? nh�ng v� tuy?t v?i n�y c?a nh?c s? V?n Cao, m?t trong nh?ng c�y ??i th? c?a n?n �m nh?c Vi?t Nam. Nh?ng c� l? kh�ng nhi?u ng??i bi?t ???c t�c ph?m b?t h? n�y c� m?t s? ph?n k? l? v� nhi?u b� ?n.
Th?t may m?n khi ch�ng t�i ?� c� bu?i n�i chuy?n v?i h?a s? V?n Thao, con trai c? c?a nh?c s? V?n Cao v� c?ng l� ng??i ??u ti�n ti?p x�c v?i t�c ph?m ngay khi v?a ???c nh?c s? s�ng t�c xong.
H?a s? V?n Thao n�i v? t�c ph?m k? l? c?a cha �ng. |
Khi n�i v? t�c ph?m, h?a s? V?n Thao cho bi?t, v?i cha �ng ca kh�c M�a xu�n ??u ti�n ???c coi l� t�c ph?m cu?i c�ng trong s? nghi?p s�ng t�c.�?? t�c ph?m n�y ra ??i, V?n Cao ?� �thai ngh�n� ngay sau khi hi?p ??nh Pari n?m 1973 ???c k� k?t, v?i d? ?o�n ng�y ??t n??c th?ng nh?t kh�ng c�n xa. V� ?�nh d?u cho s? ki?n ?�, V?n Cao d? ??nh vi?t m?t ca kh�c n�i v? m�a xu�n ??u ti�n ??t n??c ???c xum v?y h?nh ph�c, m�a xu�n c?a n??c Vi?t Nam th?ng nh?t.
Sau nhi?u n?m thai ngh�n, nh?c s? V?n Cao ?� t�m cho m�nh nh?ng ?i?u b�nh d? nh?t cho ng�y s? ki?n ??t n??c ???c th?ng nh?t, kh�p l?i nh?ng k� ?c ?au th??ng c?a ??t n??c th?i binh bi?n.
H?a s? V?n Thao cho bi?t: ?? t�c ph?m n�y ch�nh th?c ???c h�nh th�nh, ngay sau khi th?ng nh?t, ?o�n c�ng t�c c?a b�o S�i G�n gi?i ph�ng ?� ra H� N?i c�ng t�c v� ??t h�ng cha �ng m?t ca kh�c. Khi nghe l?i ?? ngh? c?a ?o�n c�ng t�c, c? vui v? nh?n l?i. C�ng v?i th?i gian �thai ngh�n� tr??c ?�, m�a xu�n n?m 1976, ca kh�c M�a xu�n ??u ti�n ?� ra ??i. Ca kh�c ?� ???c ??ng tr�n s? b�o xu�n n?m 1976.
T?a s�ng ? tr?i �u
Sau ??ng tr�n b�o S�i G�n gi?i ph�ng s? xu�n n?m 1976, ca kh�c ?� c� nh?ng hi?u ?ng nh?t ??nh. Tuy nhi�n, ngay sau ?� n� g?n nh? ch�m v�o l�ng qu�n b?i nhi?u l� do kh�c nhau. Trong ?�, l� do ???c nhi?u ng??i quy k?t ch�nh l� V?n Cao ?� t?ngc� v??ng m?c v?i Nh�n v?n Giai ph?m. V� M�a xu�n ??u ti�n ???c x?p v�o trong ng?n t?.
T??ng ch?ng nh? ca kh�c s? r?i v�o qu�n l�ng th� b?ng l� do n�o ?� s?c s?ng m�nh li?t c?a ca kh�c m�a xu�n ??u ti�n v?n ???c c?t l�n t?i ??t n??c Li�n X� xa x�i l?nh gi�. Ca kh�c M�a xu�n ??u ti�n ?� tr? th�nh m?t b�i h�t y�u th�ch c?a kh�ng ch? kh�n gi? c?a ch??ng tr�nh Vi?t ng? c?a ?�i Moskva v� c? nh?ng ng??i b?n Nga y�u m?n Vi?t Nam.
?�y ?� t?ng l� m?t b� m?t kh�ng c� l?i ?�p su?t nhi?u n?m li?n. L� gi?i cho b� ?n n�y, h?a s? V?n Thao ?� ti?t l? l� do r?t �??c bi?t�.
Theo ?�, trong n?m 1976, con g�i �t c?a �ng l� c� Thi�n Nga ?� mang ca kh�c M�a xu�n ??u ti�n sang H?c vi?n �m nh?c qu?c gia Li�n X� ?? l�m ?? t�i trong qu� tr�nh h?c. Ngay sau ?�, ca kh�c ?� ??t nh?ng d?u ?n trong l�ng kh�n gi? Nga. C?ng trong n?m ?�, ch??ng tr�nh Vi?t ng? t?i Moska ph�t b�i h�t v� h? ?� li�n h? tr? nhu?n b�t cho V?n Cao. Tuy nhi�n, ?? l?y ???c nhu?n b�t n�y, V?n Cao ?� ph?i vi?t gi?y b?o l�nh g?i qua ??i s? qu�n. Sau khi vi?t xong gi?y b?o l�nh, V?n Cao ?� n�i v?i con g�i m�nh r?ng �con c? gi? l?y m� ti�u v� ? n??c ta b? c� bao gi? bi?t ??ng nhu?n b�t l� g� ?�u.�
H?a s? V?n Thao kh?ng ??nh nh? ng??i em g�i m� ca kh�c M�a xu�n ??u ti�n ?� kh�ng b? r?i v�o qu�n l�ng.
Th?i gian c� ph? b?i tr�n ph�m ?�n ?� l?ng c�m sau ng�y V?n Cao m?t nh?ng nh?ng t�c ph?m c?a �ng v?n c� s?c s?ng tr??ng t?n. |
? Vi?t Nam, M�a xu�n ??u ti�n ?� ph?i tr?i qua nh?ng m�a xu�n ??i ch? tr??c d�i ??ng ??ng ?? tr? th�nh m?t trong nh?ng ca kh�c ph? bi?n nh? hi?n nay. Sau khi ???c s�ng t�c, M�a xu�n ??u ti�n ?� nhi?u l?n ???c nh?c ??n trong c�c t�c ph?m vi?t v? cu?c ??i c?a nh?c s? nh?: V?n Cao c?a Nguy?n Nh?y Kha, n?m 1992. Trong cu?n s�ch n�y c� h?n m?t ch??ng vi?t v? b�i M�a xu�n ??u ti�n.
N?m 1993, ca kh�c M�a xu�n ??u ti�n c?ng ?� ???c xu?t b?n trong tuy?n t?p th? V?n Cao ?? k? ni?m ng�y sinh c?a �ng (1923-1993). Tr??c ?�, n?m 1988, sau khi ???c ph?c h?i l� h?i vi�n h?i nh� V?n Vi?t Nam, ca kh�c M�a xu�n ??u ti�n ???c c�ng b? trong ?�m nh?c �Thi�n thai�. Th? nh?ng, kh�ng hi?u v� sao, ca kh�c n�y kh�ng c� ch�t d?u ?n n�o trong l�ng c�ng ch�ng. Ch? ??n khi �ng m?t ?i, ??a con tinh th?n c?a �ng m?i c� s?c s?ng r?c r? ??n v?y.
G?n 20 n?m sau ng�y s�ng t�c, n?m 1995, trong ch??ng tr�nh �m nh?c V?n Cao � Bu?i s�ng c� trong s? th?t, m?t ch??ng tr�nh k? ni?m ng�y V?n Cao m?t, ??o di?n ?inh Anh D?ng ?� m?i ca s? Thanh Th�y h�t ca kh�c M�a xu�n ??u ti�n. Ngay l?p t?c, ca kh�c ?� ?? l?i d?u ?n trong l�ng kh�n gi? v� c� s?c lan t?a l?n ??n c�ng ch�ng kh�n gi?.
L?i ca c?a s? chia ly v� tr? v? Theo ti?t l? c?a h?a s? V?n Thao, nh?ng ca t? m� V?n Cao l?a ch?n l� mong ??c c?a �ng v? m?t cu?c s?ng b�nh d?, c?ng l� c�i ?�ch c? cu?c ??i c�ch m?ng c?a m�nh. Ng�y ?�, ngay sau khi ??t n??c th?ng nh?t, nh�n nh?ng ng??i b?n t?p k?t nhanh ch�ng, v?i v�ng tr? v? qu� h??ng, v?i ng??i th�n c?ng l� l�c V?n Cao hi?u r?ng �ng ph?i chia tay nh?ng ng??i b?n ?y. Nh?ng �ng hi?u r?ng, ?� l� s? chia ly ?? ?o�n t?, ?? �t? nay ng??i bi?t th??ng ng??i�, kh�ng c�n c?nh chi?n tranh ?au kh?. |
Tr?n Ph??ng