Theo các nhà khoa học NASA, khi khám phá một vùng châu thổ sông cổ đại trên Sao Hoả, robot thám hiểm Perseverance là thu thập được một vài mẫu vật được đánh giá là quan trọng nhất từ trước tới nay. Những mẫu vật này bao gồm cả vật chất hữu cơ. Phát hiện này chỉ ra miệng núi lửa Jezero, nơi có thể từng là một hồ nước và vùng châu thổ trên Sao Hoả, có thể từng có một môi trường sống bao quanh cách đây 3,5 tỷ năm.
Ken Farley, nhà khoa học thuộc dự án Perseverance tại Viện Công nghệ California ở thành phố Pasadena (Mỹ), cho biết: "Những tảng đá mà chúng tôi đang nghiên cứu trên vùng đồng bằng có nồng độ chất hữu cơ cao nhất mà chúng tôi chưa tìm thấy khi thực hiện nhiệm vụ này".
Được biết, những robot thám hiểm đã bắt đầu nhiệm vụ tìm kiếm sự sống trên Sao Hoả cách đây 18 tháng. Nhiệm vụ này bao gồm việc tìm kiếm dấu hiệu sự sống vi sinh vật cổ đại. Theo đó, các robot Perseverance đang thu thập những mẫu đất đá có thể lưu trữ dấu hiệu của sự tồn tại này. Đến thời điểm hiện tại, các robot đã thu thập được khoảng 12 mẫu đá như vậy.
Chuỗi các nhiệm vụ mang tên Mars Sample Return sẽ đưa các mẫu vật này trở lại Trái đất vào khoảng những năm 2030.
Vị trí của châu thổ tạo nên miệng núi lửa Jezero, kéo dài khoảng 45 km, được các nhà khoa học NASA đặc biệt quan tâm. Đặc điểm địa chất hình rẻ quạt, từng là nơi sông hội tụ với hồ, lưu giữ lịch sử của sao Hỏa trong đá trầm tích, được hình thành khi các hạt hợp nhất với nhau trong môi trường trước đây chứa đầy nước.
Những robot thám hiểm đã khám phá khu vực sàn miệng núi lửa và tìm thấy bằng chứng về đá lửa, hoặc núi lửa. Trong chiến dịch thứ hai nghiên cứu vùng đồng bằng suốt 5 tháng qua, robot Perseverance đã tìm thấy các lớp đá trầm tích phong phú góp phần bổ sung thêm vào câu chuyện về khí hậu và môi trường cổ đại của Sao Hỏa.
Ông Farley cho biết: "Khu vực châu thổ, với lớp đá trầm tích đa dạng, tương phản tuyệt đẹp với đá magma - hình thành từ sự kết tinh của magma - được phát hiện trên tầng miệng núi lửa. Vị trí liền kề này cung cấp cho chúng tôi sự hiểu biết phong phú về lịch sử địa chất sau khi miệng núi lửa hình thành với một bộ mẫu đa dạng. Ví dụ, chúng tôi đã tìm thấy một loại đá sa thạch mang theo các hạt và các mảnh đá được tạo ra ở xa miệng núi lửa Jezero".
Nhóm nghiên cứu đã đặt tên trong một trong những mẫu đá mà Perseverance tìm thấy là Wildcat Ridge. Mẫu đá này có thể đã được hình thành từ bùn và cát lắng trong một hồ nước mặn khi nó bốc hơi hàng tỷ năm trước. Các robot thám hiểm đã cạo bỏ bề mặt của tảng đá và phân tích nó bằng một công cụ quét môi trường sống bằng Raman và Phát quang với các tổ chức và hóa chất, hoặc SHERLOC.
Sunanda Sharma, nhà khoa học SHERLOC tại phòng thí nghiệm của NASA ở Pasadena, cho biết tia laser phá vỡ đá này hoạt động như một ánh sáng đen để phát hiện ra các hóa chất, khoáng chất và chất hữu cơ.
Phân tích của thiết bị cho thấy rằng các khoáng chất hữu cơ có thể là chất thơm hoặc các phân tử ổn định của cacbon và hydro, được kết nối với sunfat. Các khoáng chất sunfat, thường được tìm thấy trong các lớp đá trầm tích, lưu giữ thông tin về môi trường nước mà chúng hình thành.
Các phân tử hữu cơ được quan tâm vì chúng đại diện cho các khối cấu tạo của sự sống, chẳng hạn như carbon, hydro và oxy, cũng như nitơ, phốt pho và lưu huỳnh. Không phải tất cả các phân tử hữu cơ đều cần sự sống để hình thành vì một số có thể được tạo ra thông qua các quá trình hóa học.
Ông Sharma giải thích: "Phát hiện ra lớp sinh vật này không có nghĩa là chắc chắn có sự sống ở Sao Hoả, nhưng khi tổng hợp các quan sát này bắt đầu giống như một số thứ mà chúng ta đã thấy ở đây trên Trái đất. Nói một cách đơn giản, nếu đây là một cuộc săn tìm kho báu về những dấu hiệu tiềm tàng của sự sống trên một hành tinh khác, thì chất hữu cơ là một manh mối. Và chúng tôi ngày càng nhận được manh mối rõ ràng hơn khi chúng tôi tiến hành chiến dịch của mình".
Minh Hạnh (Theo CNN)
