“Rất buồn và ngỡ ngàng khi đồng chí của mình thoái hóa quá nhanh”

(ĐSPL) - Nói về chuyện anh Truyền, mấy ngày nay tôi rất buồn. Vì tôi biết anh Truyền từ khi anh ấy còn công tác ở Bến Tre, sau này về công tác ở Ủy ban Kiểm tra Trung ương.

Trước đây, anh Truyền từng là người có ý kiến và thái độ rõ ràng, quyết liệt về chống tham nhũng. Khi đó, anh Truyền là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương (UBKTTƯ), là cán bộ trẻ, rất trí tuệ, rất nghiêm và đầy triển vọng. Chính vì điều này nên anh Truyền được tín nhiệm cao và được bổ nhiệm vào chức Tổng Thanh tra Chính phủ.

Tôi cứ thắc mắc hoài, một con người nói và làm mạnh mẽ về chống tham nhũng ở UBKTTƯ nhưng khi anh Truyền được điều động và bổ nhiệm sang giữ chức Tổng Thanh tra Chính phủ (hoạt động trong lĩnh vực quản lý Nhà nước), lại bị “cơn lốc” tham nhũng cuốn hút mạnh mẽ, âm thầm nhẹ nhàng “bước chân vào” mà không ai hay(?). Buồn và ngỡ ngàng là như thế.

Vì thế, tôi đang tự hỏi, có phải điều này xuất phát từ bản thân anh Truyền là một con người xấu, bản năng Con trong Người có tính tham từ trước(?). Tôi cũng tự hỏi, hay do chính cơ chế, điều kiện và môi trường không ai quản lý và kiểm soát quyền lực nên đã tạo ra một anh Truyền bộc lộ nguyên hình bản chất tham lam, âm thầm tham nhũng, khi nghỉ mới lộ ra. Việc anh Truyền như vậy khiến tôi rất bất ngờ, ngỡ ngàng và buồn. Một đồng chí đã có quá trình rèn luyện, vươn lên từ cơ sở, địa phương nay tự đánh mất mình quá nhanh.

Đó là điều đáng tiếc. Anh Truyền là người có năng lực, trí tuệ nhưng từ khi anh Truyền sang làm Tổng Thanh tra Chính phủ từ năm 2007 – 2011, thì ý chí đấu tranh chống tham nhũng bị “lịm ga” luôn. Sự “lịm ga” này không ai biết, không ai nghe gì. Cả một quãng thời gian dài, không ai bàn tán hay nói gì về anh Truyền tham nhũng, lúc đó anh đang đương chức. Nhưng đến khi, anh Truyền về hưu thì người ta (báo chí, ý kiến người dân...) khui ra nhiều vấn đề. Nào là anh có nhà nơi này, nhà đất nơi kia. Nào là anh bổ nhiệm chức vụ này, chức vụ kia không đúng. Thật đúng như ý kiến của anh Truyền phát biểu năm 2005 là chỉ giải quyết tham nhũng những cán bộ đã nghỉ hưu.

Ông Trần Văn Truyền và một trong những căn biệt thự gây xôn xao.

Trước đây tôi từng phát biểu, anh Truyền “có tài” để tự mình bổ nhiệm một loạt cán bộ sai quy định. Cái sai, trách nhiệm chính thuộc anh Truyền là rất rõ. Nhưng vấn đề lớn ở đây là, trách nhiệm của Vụ Tổ chức Cán bộ thế nào, Đảng ủy cơ quan thế nào, ban cán sự Đảng Thanh tra Chính phủ và từng đồng chí Phó Tổng Thanh tra như thế nào... chưa một ai nói rõ điều này.

Vấn đề nữa, tại sao anh Truyền tham nhũng và lộng quyền như vậy, do bản thân hay tại cơ chế? Vấn đề này, đến nay chưa được làm sáng tỏ để rút kinh nghiệm cho thế hệ sau. Để đến mức, nhà nhiều như thế mà không ai biết, về hưu rồi mới khui ra, rồi chứng minh anh vi phạm kiểu này, kiểu kia. Việc thu nhà của anh Truyền, tôi chắc rằng, nhân dân rất mừng. Nhưng ta phải hỏi, tại sao những năm 80 thế kỷ trước, việc tham nhũng nhà đất chỉ một vài người nhưng giờ sao nhiều vậy. Toàn quốc hiện nay có bao nhiêu người bị khiếu kiện, có dư luận cho rằng, tham ô về nhà đất, việc này xuất phát từ đâu? Anh Truyền chỉ làm công tác thanh tra làm sao anh lại có quyền cấp đất, nhà cho bản thân, vậy đâu là vấn đề?

Trước đây anh Truyền tốt vì có lẽ do điều kiện và môi trường không cho phép tham. ở trong một môi trường mà ở đó tính tham được phát triển mạnh hơn, anh Truyền có lỗi nhưng liệu cơ chế như hiện nay có ổn không? Nhìn ra xung quanh mọi người cũng thấy, cơ chế chính sách về nhà đất hiện đang làm cho tính tham phát triển. Nếu điều này còn tồn tại thì anh Truyền chỉ là một cá nhân cụ thể thôi, làm mạnh nữa, còn nhiều cá nhân sẽ bị phanh phui.

Luật sư Hoàng Nguyên Hồng, cựu Chuyên viên cao cấp UBKTTƯ