Kể từ khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra, Mỹ và các đồng minh phương Tây đã liên tục rót viện trợ vào Kiev bất chấp lời cảnh báo điều này sẽ chỉ làm chiến sự thêm leo thang và gây ra thương vong không đáng có cho các bên từ phía Moscow. Tuy nhiên, đến tháng 10/2023, họ bắt đầu thừa nhận rằng các kho dự trữ đã cạn kiệt.
Tổng thống Joe Biden hồi tháng 10/2023 đã đề xuất gói ngân sách mới bao gồm 61,4 tỷ USD viện trợ bổ sung dành cho Ukraine nhưng chưa được quốc hội thông qua do không đạt được thỏa thuận về vấn đề an ninh biên giới. Gói viện trợ trị giá 50 tỷ euro (54,6 tỷ USD) từ Liên minh châu Âu (EU) cũng đang bị cản trở do quyền phủ quyết của Hungary.
Tại cuộc họp lần thứ 18 của Nhóm Liên lạc Quốc phòng Ukraine (UDCG) – hay còn gọi là "nhóm Ramstein" được tổ chức hôm 23/1, chỉ có một số nước tham gia cam kết cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine. Điều này trái ngược hoàn toàn với thời điểm bắt đầu cuộc xung đột.
Đức
Trong năm 2024, Đức cam kết viện trợ Ukraine một loạt vũ khí mới bao gồm cả 20 xe chiến đấu bộ binh Marder (IFV), 15 pháo phòng không tự hành Gepard, 124 máy bay không người lái trinh sát (UAV) RQ-35 Heidrun, 6 trực thăng tác chiến chống ngầm Sea King Mk41 cũng như xe thiết giáp, phương tiện liên lạc vệ tinh và các thiết bị quân sự khác.
Đồng thời, Berlin đã từ chối bàn giao tên lửa hành trình Taurus KEPD 350 bất chấp yêu cầu liên tục từ phía Kiev. Đợt viện trợ mới này được cho là khá nhạt nhòa so với các nguồn cung cấp vũ khí trước đó từ NATO. Nó cũng khó có thể thỏa mãn cơn khát vũ khí và đạn dược của Ukraine sau những tổn thất trong chiến dịch phản công lớn vào mùa hè năm 2023.
Theo thông kê từ Bộ Quốc phòng Nga, quân đội Ukraine 121 máy bay, 766 xe tăng (trong đó có 37 chiếc Leopard 2 của Đức), 2.348 xe bọc thép thuộc nhiều loại khác nhau bao gồm 50 xe chiến đấu bộ binh Bradley của Mỹ.
Pháp
Pháp trong năm nay đã cam kết lần đầu tiên gửi "hàng trăm" quả bom dẫn đường Safran Armement Air-Sol Modulaire (AASM) Hammer cũng như 40 tên lửa hành trình MBDA SCALP EG bổ sung tới Ukraine.
Hiện tại, Pháp sở hữu khoảng 1.800 quả bom dẫn đường chính xác AASM (PGM) và cam kết sẽ cung cấp 50 quả trong số đó cho Ukraine mỗi tháng. Loại bom này sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với các máy bay chiến đấu thời Liên Xô của Ukraine.
Ngoài ra, Chính phủ Pháp sẽ cung cấp thêm 12 khẩu pháo tự hành Caesar cho Ukraine. Bộ trưởng Lực lượng Vũ trang Pháp Sébastien Lecornu tuần trước cho biết rằng Nexter System - một nhà sản xuất vũ khí thuộc sở hữu của chính phủ sẽ sản xuất tổng cộng 78 khẩu pháo Caesar trong năm tới,
Ông Lecornu bày tỏ hy vọng rằng các quốc gia NATO khác sẽ mua Caesar mà Pháp sản xuất để viện trợ Ukraine. Ông cũng nói thêm rằng tình từ tháng 1/2024, Pháp cũng có thể cung cấp 3.000 quả đạn dược cho Ukraine mỗi tháng. Song, viện trợ từ Pháp không thể bù đắp số lượng 3.000 quả đạn pháo mà quân đội Ukraine từng sử dụng mỗi ngày.
4 quốc gia viện trợ F-16
Tháng trước, chính phủ Hà Lan ra tín hiệu sẽ cung cấp 18 máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine. Do các máy bay chiến đấu không còn mới nên chúng sẽ cần phải trải qua quá trình kiểm tra và bảo trì. Hà Lan cũng quy định rõ rằng trước khi gửi máy bay chiến đấu cho quân đội Ukraine, các tiêu chí nghiêm ngặt phải được đáp ứng bao gồm giấy phép và sự sẵn sàng về cơ sở hạ tầng ở Ukraine.
Vào tháng 10/2023, Bỉ đã đồng ý cung cấp F-16 cho Ukraine nhưng không tiết lộ thời gian cụ thể. Quốc gia này cũng cam kết cung cấp cho Ukraine khoản viện trợ quân sự trị giá 662 triệu USD cho Ukraine. Trong khi đó, Đan Mạch tuyên bố sẽ chuyển 19 máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất cho Ukraine vào đầu năm 2024, khi nước này đang thay thế phi đội F-16 bằng máy bay F-35 hiện đại hơn. Tuy nhiên, truyền thông Đan Mạch sau đó đưa tin việc chuyển giao F-16 đến Ukraine sẽ bị trì hoãn tới 6 tháng.
Na Uy khiêm tốn viện trợ Ukraine hai máy bay chiến đấu F-16, được sử dụng để đào tạo nhân viên Ukraine ở Đan Mạch. Đầu tháng 1, Bộ trưởng Quốc phòng Na Uy Bjorn Arild Gram đã đến thăm sân bay ở Bodo, nơi các tiêm kích đang chờ được điều động tới Ukraine.
Anh
Vào giữa tháng 1, Thủ tướng Anh Rishi Sunak tuyên bố rằng sẽ viện viện trợ Ukraine 3,2 tỷ USD trong giai đoạn 2024-2025, tăng 254 triệu USD so với hai năm trước đó. Trong đó, ít nhất 200 triệu bảng sẽ được chi cho “một nỗ lực lớn nhằm nhanh chóng mua và sản xuất hàng nghìn máy bay không người lái quân sự cho Ukraine bao gồm máy bay giám sát, tấn công tầm xa và máy bay không người lái trên biển”.
Bên cạnh đó, có nhiều kỳ vọng rằng London có thể cung cấp cho Keiv tên lửa hành trình Storm Shadow (còn được gọi là SCALP), hệ thống phòng không đạn dược, vũ khí chống tăng, đạn pháo và hệ thống an ninh hàng hải.
Trước đó, Anh cũng đã thông báo viện trợ 2 tàu quét mìn cho Ukraine. Tuy nhiên, điều này vẫn chưa thể thực hiện do Thổ Nhĩ Kỷ đã từ chối cho phép hai tàu Anh đi qua eo biển nước này tới khu vực thuộc chủ quyền của Ukraine ở Biển Đen.
Estonia
Vào tháng 12/2023, Estonia cam kết gửi viện trợ quân sự trị giá 86,6 triệu USD cho Ukraine. Quốc gia này cho biết họ có thể phân bổ 0,25% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) để viện trợ quân sự cho Ukraine trong 4 năm tới.
Các gói hàng trước đây của Estonia bao gồm hệ thống tên lửa chống tăng Javelin, đạn pháo, mìn chống tăng, súng cối chống tăng, súng máy, phương tiện, thiết bị liên lạc và các mặt khí tài khác.
Phương Uyên(Theo Sputnik)
