Phát biểu của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden với báo chí sau Hội đàm với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Ngày hôm nay chúng ta có thể nhìn lại chặng đường quan hệ giữa hai nước, từ xung đột tới bình thường hóa và việc nâng cấp mối quan hệ đó lên tầm cao mới sẽ là một động lực cho thịnh vượng và an ninh tại một trong những khu vực quan trọng nhất trên thế giới.

Chúng ta nâng cấp quan hệ hai nước lên mức quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện và chúng tôi rất vui vì điều này.

Đây là một bước đi vô cùng quan trọng cho cả hai quốc gia bởi nó thể hiện sức mạnh của bản thân mối quan hệ đó khi chúng ta đang phải đương đầu với những thách thức có tác động to lớn đối với tương lai của khu vực và cả thế giới. Chúng ta sẽ tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực công nghệ trọng yếu và mới nổi, đặc biệt trong việc xây dựng một chuỗi cung ứng có khả năng chống chịu tốt hơn cho ngành công nghiệp bán dẫn. Chúng ta cũng mở rộng mối quan hệ đối tác kinh tế nhằm thúc đẩy hơn nữa hợp tác đầu tư và thương mại giữa hai nước.

Tôi xin lấy một ví dụ là, năm ngoái một công ty Việt Nam đã ký một thỏa thuận trị giá 4 tỷ USD để xây dựng một nhà máy sản xuất ô tô điện và ắc quy ở tiểu bang Bắc Carolina tại Mỹ. Điều này cũng giúp tạo ra hơn 7.000 việc làm. Các công ty công nghệ Việt Nam có tầm cỡ thế giới đã và sẽ được niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ và chúng ta sẽ có thêm nhiều hợp đồng thương mại quan trọng nữa được ký kết nhân chuyến thăm này.

Chúng ta đang nỗ lực xử lý cuộc khủng hoảng khí hậu, thúc đẩy việc chuyển dịch sang sử dụng năng lượng sạch của Việt Nam, tăng cường an ninh y tế toàn cầu và thúc đẩy điều trị ung thư và HIV/AIDS, tăng cường hợp tác an ninh giữa hai nước bao gồm cả việc chống buôn người. Tôi cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tôn trọng quyền con người.

Điều quan trọng nhất là chúng tôi sẽ tăng cường hoạt động giao lưu nhân dân, vì đây là trọng tâm của mối quan hệ giữa chúng ta. Điều này bao gồm cả hàng triệu người dân Mỹ gốc Việt đang góp phần xây dựng cộng đồng trên toàn nước Mỹ ngày càng mạnh mẽ hơn và tôi thực sự mong chờ kết quả cuộc hội đàm này.

Chỉ năm nay thôi, Trường Đại học Fulbright tại Việt Nam do Mỹ hỗ trợ đã chứng kiến lớp sinh viên đầu tiên ra trường và chúng ta đang thực sự nỗ lực mở rộng trường này và cả Thomas Vallery cũng đang tham gia vào đây.

Chúng tôi cũng đang đầu tư để phát triển mạnh mẽ hơn nữa lực lượng lao động lành nghề trong các ngành học tích hợp khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán, thúc đẩy trao đổi trong lĩnh vực giáo dục để giúp các nhà khoa học, hoặc doanh nhân và các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo có thể cùng nhau hợp tác tốt hơn, nắm bắt những cơ hội to lớn trong thời đại công nghệ mới này.

Và tôi xin nói lời kết, tất cả những tiến triển trong nhiều năm qua đòi hỏi nỗ lực của các nhà lãnh đạo của cả hai nước, bao gồm cả người bạn của tôi hôm nay, cựu thượng nghị sĩ và cũng là cựu ngoại trưởng Mỹ, đó là ông John Kerry, đặc phái viên của tổng thống về biến đổi khí hậu. Và cũng phải kể đến một người bạn nữa dù ông không còn ở đây với chúng ta ngày hôm nay, người mà tôi sẽ tới thăm ở phù điêu tưởng niệm ngày mai, đó là cố Thượng nghị sỹ John Mc Cain.

Họ cũng như tôi và nhiều người khác thấy rõ những lợi ích mà chúng ta gặt hái được khi cùng nhau vượt qua quá khứ đau thương. Tôi cũng nhớ lại những công việc khó khăn để có thể bình thường hóa quan hệ giữa hai nước vào năm 1995 khi tôi là một thành viên của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện.

Và 10 năm trước đây khi tôi là Phó Tổng thống, hai nước chúng ta đã đạt được một cột mốc lớn khi xác lập mối quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước. Tôi vô cùng tự hào về cách thức mà hai quốc gia và nhân dân hai nước chúng ta đã tiến hành xây dựng lòng tin và sự hiểu biết lẫn nhau để có thể xử lý các hậu quả đau đớn mà cuộc chiến tranh đã để lại cho cả hai dân tộc chúng ta. Những công việc của chúng ta đã cam kết là sẽ tiếp tục bao gồm việc rà phá vật liệu nổ còn sót lại từ chiến tranh, làm sạch môi trường do dioxin gây ra, mở rộng chương trình giúp đỡ người khuyết tật và tìm kiếm, quy tập những người lính Mỹ vẫn còn mất tích từ hồi chiến tranh ở Việt Nam cũng như những bộ đội Việt Nam còn mất tích trong cuộc chiến tranh này.

Sự hợp tác của chúng ta trên những vấn đề đau thương này cũng như việc tạo dựng một di sản mới, một di sản của nền hòa bình và thịnh vượng chung là một minh chứng cho sự tự cường và tinh thần của hai dân tộc chúng ta. 

Đây cũng là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng, những gì chúng ta đạt được khi có thể vượt lên một quá khứ đau thương để đón nhận những bước tiến của tương lai, dựa trên sự thống nhất và đoàn kết của hai dân tộc.

Một lần nữa, tôi xin cảm ơn ngài Tổng Bí thư. Việt Nam là một quốc gia quan trọng trên thế giới và trong khu vực. Tôi trông đợi và đón chờ một chương mới trong quan hệ của hai nước chúng ta.