Rrong cuộc họp báo chung với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tại Helsinki (Phần Lan) hôm 12/6 (giờ địa phương), Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto mới đây tuyên bố Phần Lan sẽ không gia nhập liên minh quân sự NATO do Mỹ dẫn đầu nếu không có Thụy Điển. Tuyên bố này được đưa ra trong thời điểm các nước thành viên NATO vẫn chưa đạt được sự thống nhất về việc để 2 quốc gia Bắc Âu này gia nhập khối.
Cụ thể, ông Niinisto khẳng định: "Trường hợp của Thụy Điển cũng là trường hợp của chúng tôi. Điều đó có nghĩa là chúng tôi sẽ cùng nhau đi tiếp".
Người đứng đầu NATO, về phần mình, cho biết rằng liên minh không áp đặt bất kỳ thời hạn nào để chấp nhận hồ sơ gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển nhưng đang tìm cách giải quyết sự khác biệt giữa họ và Thổ Nhĩ Kỳ "càng sớm càng tốt".
Ông Stoltenberg khẳng định rằng hội nghị thượng đỉnh sắp tới của liên minh, dự kiến vào cuối tháng 6, chưa bao giờ được coi là thời hạn cuối cùng trong việc chấp nhận đơn gia nhập của 2 nước Bắc Âu trên.
Ông nhấn mạnh: "Hội nghị thượng đỉnh ở Madrid không bao giờ là thời hạn chót. Tôi muốn giải quyết vấn đề này càng sớm càng tốt. Và do đó, chúng tôi đang làm việc chăm chỉ với Thổ Nhĩ Kỳ cũng như với Phần Lan và Thụy Điển, để giải quyết những vấn đề mà Thổ Nhĩ kỳ đã nêu ra".
Nhận xét của ông Stoltenberg đã cho thấy sự thay đổi rõ ràng lập trường của NATO về khung thời gian với sự gia tăng của Phần Lan và Thụy Điển. Đầu tuần này, Phó Tổng thư ký NATO Camille Grand bày tỏ hy vọng rằng những khác biệt giữa Thổ Nhĩ Kỳ và hai quốc gia thành viên tương lai sẽ được giải quyết trước hội nghị thượng đỉnh cuối tháng 6.
Ông Grand chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Thuỵ Sĩ RTS: "Chúng tôi hy vọng rằng những khác biệt sẽ được giải quyết kịp thời cho hội nghị thượng đỉnh. Điều quan trọng là phải tính đến các mối quan tâm của Thổ Nhĩ Kỳ".
Phần Lan và Thuỵ Điển vốn là 2 quốc gia trung lập nhưng họ đã thay đổi quyết định của mình sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Giữa tháng 5/2022, sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, cả 2 quốc gia Bắc Âu đã quyết định xin gia nhập NATO. Đơn gia nhập của Phần Lan và Thuỵ Điển nhận được sự ủng hộ rộng rãi của nhiều thành viên NATO bao gồm Mỹ, Anh, Pháp.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ lại đưa ra tín hiệu trái ngược khi tuyên bố không ủng hộ Phần Lan và Thuỵ Điển gia nhập khối do những vấn đề liên quan tới lực lượng người Kurd, vốn bị Ankara coi là khủng bố. Theo ông Stoltenberg, NATO thừa nhận những lo ngại của Thổ Nhĩ Kỳ và khuyến khích các cuộc đàm phán giữa Ankara và 2 nước Bắc Âu.
Ông khẳng định: "Khi một đồng minh quan trọng như Thổ Nhĩ Kỳ chỉ ra mối quan ngại như khủng bố, tất nhiên chúng ta phải ngồi xuống và xem xét điều này một cách nghiêm túc. Và đó chính xác là những gì chúng tôi làm".
Minh Hạnh (Theo RT)
