(ĐSPL) - Tiến sỹ Nguyễn Văn Khải - Nguyên Giám đốc Trung tâm Tư vấn đèn tiết kiệm năng lượng và dung dịch hoạt hóa, điện hóa Hà Nội (Viện Khoa học Việt Nam) cho rằng: Cơ quan dự báo thời tiết phải dự báo chuẩn, các đơn vị vận hành nhà máy thủy điện cần điều tiết nguồn nước hợp lý. Như vậy mới mong tránh được tình trạng lũ thủy điện.
Tin tức chúng tôi đã đăng tải, Đoàn thanh tra Bộ Tài nguyên & Môi trường đang điều tra vụ xả nước thủy điện Hố Hô gây thiệt hại về người và của, ảnh hưởng đến môi trường và dân sinh tại Hà Tĩnh. Sự việc này càng trở nên nóng trong đúng đợt đỉnh điểm mưa, lũ tại khu vực miền Trung đang diễn ra.
"Đập thủy điện là nơi điều tiết nguồn nước, không phải là nơi gây ngập lụt cho bà con nông dân". |
Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Tiến sỹ Nguyễn Văn Khải - Nguyên Giám đốc Trung tâm Tư vấn đèn tiết kiệm năng lượng và dung dịch hoạt hóa, điện hóa Hà Nội để nhìn nhận vấn đề trên phương diện khoa học.
Thưa Tiến sỹ, xin ông cho biết vì sao khu vực miền Trung có nhiều đập thủy điện, ông nghĩ gì về việc có ý kiến cho rằng thủy điện là nguyên nhân chính dẫn đến thiệt hại lớn mỗi khi xả nước đúng vào dịp mưa lũ?
Khu vực miền Trung là nơi có lợi thế về xây dựng và khai thác thủy điện. Các đập thủy điện đóng vai trò giữ nước mùa mưa và xả nước mùa khô, điều hòa nguồn nước. Đồng thời, thuỷ điện là năng lượng sạch, là năng lượng tái tạo. Vì vậy, việc phát triển thuỷ điện tại miền Trung là điều dễ hiểu.
Tuy nhiên, vừa qua xảy ra sự cố đập thủy điện Hố Hô xả nước gây ngập lớn ở Hà Tĩnh khiến hàng trăm hộ dân ở huyện Hương Khê, Hà Tĩnh chìm trong biển nước.
Ngày 17/10, một đoàn công tác đặc biệt của Bộ Công Thương cũng đã vào Hà Tĩnh để điều tra vụ xả lũ trên. Nhưng tôi cho rằng, việc để xảy ra tình trạng lũ thủy điện không nằm ở nguyên nhân chúng ta xây đập. Nếu điều tiết nguồn nước hợp lý, giữ và xả đúng thời điểm thì sẽ không để xảy ra sự việc đáng tiếc kể trên.
Vậy theo Tiến sỹ, đâu mới là lý do xảy ra tình trạng lũ thủy điện?
Như tôi đã nói ở trên, nếu điều tiết nguồn nước hợp lý, giữ và xả đúng thời điểm thì sẽ không để xảy ra sự việc đáng tiếc. Việc nhà máy thủy điện Hố Hô xả lũ gây bức xúc, ảnh hưởng đến đời sống dân cư có thể là lỗi từ nhiều phía.
Có thể Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương dự báo không chính xác khiến lãnh đạo nhà máy thủy điện Hố Hô không lường trước được sự việc. Hay việc nhà máy thủy điện xả nước sai quy trình, người dân không được thông báo về việc xả nước…
Theo tôi, Trung tâm dự báo phải dự báo chính xác, càng chính xác càng tốt. Phải biết xây dựng cộng đồng. Đập thủy điện phải là nơi điều hòa nước, không phải là nơi gây ra lũ lụt cho bà con nông dân.
Trong sự việc diễn ra ở thủy điện Hố Hô, nếu ai nói vì “giữ đập nên phải xả nước” chứng tỏ họ không hiểu về khoa học kỹ thuật. Đã xây đập thì đập đó phải chịu được lũ, chịu được nước. Xây rồi mà sợ đập bị sập thì làm đập để làm gì?
Điều quan trọng ở đây tôi nói đến năng lực quản lý, nếu điều tiết nguồn nước tốt thì sự cố sẽ không xảy ra. Chúng ta phải không được để xảy ra tình trạng lũ thủy điện.
Xin Tiến sỹ có thể nói rõ hơn về điều này?
Nếu chúng ta làm một cách nghiêm túc, đúng theo các yêu cầu, đảm bảo sử dụng nguồn nước hài hoà thì sẽ không để xảy ra những sự cố đáng tiếc.
Tôi lấy ví dụ, ngay từ đầu khi làm thủy điện, chúng ta khảo sát thực địa kỹ lưỡng, lường trước các tình huống như khi phải xả lưu lượng lớn về hạ du thì phải làm sao? Những chỗ có nguy cơ ngập lụt lớn nhất thì phải có giải pháp như thế nào?
Khi vận hành thuỷ điện và xả lũ, quy trình của chúng ta phải rất nghiêm túc, nghiêm khắc. Muốn hạ mức nước hồ một cách kịp thời, chuẩn xác thì phải có những dự báo tốt, dự báo sớm.
Tất cả những điều đó phải được quy định để người chủ đầu tư nhà máy thuỷ điện phải tuân theo.
Xin cảm ơn và chúc sức khỏe Tiến sỹ!
Xuân Tùng (Thực hiện)
Nguồn: Người đưa tin
[mecloud]WMqU1OQ8Tq[/mecloud]
