Theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 3 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định CSGT chỉ xử phạt vi phạm hành chính khi có hành vi vi phạm hành chính do pháp luật quy định. Việc xử phạt phải được thực hiện như sau:
- Một hành vi vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt một lần.
- Nhiều người cùng thực hiện một hành vi vi phạm hành chính thì mỗi người vi phạm đều bị xử phạt về hành vi vi phạm hành chính đó.
- Một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính hoặc vi phạm hành chính nhiều lần thì bị xử phạt về từng hành vi vi phạm, trừ trường hợp hành vi vi phạm hành chính nhiều lần được Chính phủ quy định là tình tiết tăng nặng.
Theo đó để ra quyết định xử phạt CSGT sẽ tiến hành kiểm tra, kiểm soát người tham gia giao thông qua hình ảnh, thiết bị kỹ thuật. Đây cũng là căn cứ chứng minh lỗi của người vi phạm.
Tại khoản 3 Điều 19 Thông tư 65/2020/TT-BCA (sửa đổi bởi Thông tư 15/2022/TT-BCA) về việc kiểm soát thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, nếu phát hiện, thu thập được thông tin, hình ảnh về hành vi vi phạm pháp luật của người, phương tiện tham gia giao thông đường bộ, người có thẩm quyền xử phạt thực hiện:
- Tổ chức lực lượng dừng phương tiện giao thông để kiểm soát, xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật. Trường hợp người vi phạm đề nghị được xem thông tin, hình ảnh, kết quả thu thập được về hành vi vi phạm thì cho xem nếu đã có thông tin, hình ảnh, kết quả tại đó; nếu chưa có thì hướng dẫn người vi phạm xem thông tin, hình ảnh, kết quả khi đến xử lý vi phạm tại trụ sở đơn vị.
- Trường hợp không dừng được phương tiện giao thông vi phạm để kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính thì thực hiện theo quy định tại Điều 19a Thông tư 65/2020/TT-BCA.
Theo quy định trên thì để chứng minh lỗi người vi phạm giao thông thì CSGT cần phải căn cứ vào hình ảnh, video từ thiết bị kỹ thuật như máy bắn tốc độ, camera,... Ghi lại hành vi vi phạm của người tham gia giao thông. Từ đó xử phạt người vi phạm theo các nguyên tắc xử phạt hành chính.
Căn cứ các quy định trên nếu người được yêu cầu dừng xe và xuất trình giấy tờ muốn xem lỗi vi phạm của mình thông qua hình ảnh, hay camera có thể yêu cầu CSGT chứng minh. Việc chứng mình này sẽ được thực hiện thông qua các dữ liệu ghi hình trực tiếp tại chỗ hoặc để dễ nhận biết hơn thì lực lượng chức năng sẽ mời đến cơ quan làm việc để dễ dàng chứng minh.
Trường hợp CSGT không cần trích xuất camera
Một trong những quyền hạn của CSGT là được dừng các phương tiện đang tham gia giao thông đường bộ; kiểm soát phương tiện, giấy tờ của phương tiện; kiểm soát người và giấy tờ của người điều khiển phương tiện, giấy tờ tùy thân của người trên phương tiện đang kiểm soát.
Ngay cả khi người điều khiển phương tiện không vi phạm quy định về an toàn giao thông thì CSGT vẫn có quyền dừng xe để kiểm tra giấy tờ trong các trường hợp quy định tại Điều 16 Thông tư 32:
- Thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tổng kiểm soát giao thông bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, trật tự xã hội; kế hoạch tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo chuyên đề bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, trật tự xã hội đã được ban hành.
- Thực hiện theo văn bản đề nghị của Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan điều tra; văn bản đề nghị của cơ quan chức năng về dừng phương tiện để bảo đảm an ninh, trật tự; đấu tranh phòng, chống tội phạm; phòng, chống thiên tai, cháy nổ; phòng, chống dịch bệnh; cứu nạn, cứu hộ và các vi phạm khác.
- Nhận được tin báo, phản ánh, kiến nghị, tố cáo của tổ chức, cá nhân về hành vi vi phạm pháp luật của người và phương tiện.
Nếu thuộc một trong các trường hợp trên, CSGT không cần phải chứng minh lỗi vi phạm của người tham gia giao thông trước khi yêu cầu xuất trình giấy tờ để kiểm tra.