Không chỉ nổi tiếng trong phim Hoàn châu Cách Cách hơn 10 năm trước, nhân vật Hàm Hương hay còn gọi là "Hương phi" thường xuất hiện trong nhiều tác phẩm vào cuối triều Thanh.
Thân thế của nàng Hàm Hương ngoài đời thực
Không giống nhân vật trong phim Hoàn Châu Cách Cách, nàng Hàm Hương ngoài đời thực có nhiều câu chuyện và chi tiết khác biệt. Có nguồn sử sách nói rằng Hàm Hương không phải công chúa xứ Hồi Cương, mà là phi tử của thủ lĩnh người Hồi Đại Hòa Trắc Mộc.
Chuyện kể rằng vào năm 1759, Càn Long cử đại quân đi chinh phục bộ tộc Hồi ở Tân Cương, nghe nói thủ lĩnh người Hồi có một phi tử là Hương phi xinh đẹp, tài giỏi nên đã sai phó tướng Triệu Huệ phải đem nàng về kinh cho bằng được.
Sau khi Hàm Hương về kinh, nàng được vua Càn Long hết mực yêu chiều, sủng ái nhưng luôn cự tuyệt, u uất vì muốn giữ thủ tiết với chồng. Thấy vậy, Thái hậu bắt đầu lo lắng và cho rằng nếu Hương phi đã không tuân phục vua Càn Long thì nên cho nàng về quê hoặc ban cho nàng cái chết.
Trong một lần Càn Long đi vi hành, Thái hậu đã bí mật ban một dải lụa trắng cho Hương phi. Khi hoàng đế trở về, ông vô cùng đau đớn khi thấy phi tần mình yêu quý đã ra đi. Sau này, dù nạp thêm nhiều thê thiếp nhưng trong lòng Càn Long vẫn dành một chỗ cho Hương phi. Hiện nay, có tin ở ngoại thành Bắc Kinh vẫn còn ngôi mộ của Hương phi, trên bia mộ khắc bài thơ đau buồn thảm thiết.
Bí ẩn thân thế nàng Dung Phi
Bên cạnh đó, còn một giả thuyết khác cho rằng công chúa Hàm Hương được lấy nguyên mẫu từ Dung Phi - một trong những sủng phi của Càn Long. Đây là nhân vật hoàn toàn có thật trong lịch sử. Trong số hơn 40 phi tần của vua Càn Long được sử sách ghi chép lại, có Dung Phi xuất thân trong gia tộc quý tộc Hòa Trác, thuộc dân tộc Duy Ngô Nhĩ, Tân Cương.
Nàng Dung Phi được cho là sinh ra trong gia tộc quý tộc Hòa Trác, thuộc dân tộc Duy Ngô Nhĩ, Tân Cương nên còn gọi là Hòa Trác Thị. Theo truyền thuyết kể lại, ngay từ khi sinh ra thân thể nàng đã tỏa ngát hương thơm giống như một bông hoa vậy. Thế nên, nàng mới được gọi là Yiparhan, nghĩa là hương thơm.
Năm 1760, sau khi dẹp loạn ở Hồi Bộ, Đồ Nhĩ Đô, thủ lĩnh thứ 29 của Hồi Bộ đồng thời cũng là anh trai nàng cùng các trợ thủ tới Bắc Kinh và được vua Càn Long tiếp đón nồng hậu. Đồ Nhĩ Đô được Càn Long ưu ái phong làm Nhất đẳng đại cát còn em gái chàng là Dung Phi, khi đó 27 tuổi cũng được vời vào cung với tước vị Hòa quý nhân. Hâm mộ vẻ đẹp và tài năng của Hòa quý nhân, sau khi thống nhất Tân Cương, Càn Long lập tức lấy cớ liên hôn vì mục đích chính trị để có được nàng.
Nhận được sự sủng ái của Càn Long, Dung Phi còn dám ra điều kiện với vua. Theo đó, trước khi tiến cung, bà đã đưa ra 3 điều kiện: một là bà phải được mặc quần áo và sống theo phong cách người Hồi, 2 là anh trai sẽ cùng bà về kinh, 3 là nếu chết bà phải được an táng tại quê hương. Vua Càn Long đã nhanh chóng chấp thuận cả 3 điều kiện này.
Điều kỳ lạ là sau khi Dung phi nhập cung, cây vải phương Nam trồng trong cung năm đó bỗng dưng sai hơn 200 quả. Đây được coi là điềm lành nên nàng Dung Phi vốn được vua sủng ái nay lại càng được xem trọng. Bà được sắc phong làm phi tần chỉ sau 2 năm nhập cung.
Cho đến bây giờ, sự thật về cuộc đời của nàng phi tần Hàm Hương được vua Càn Long hết mực sủng ái vẫn luôn là điều bí ẩn của lịch sử. Không ai có thể chắc chắn rằng, nàng có thân thể tỏa mùi hương hay không, nàng là ai trước khi nhập cung và những ngôi mộ được cho là nơi chôn cất nàng ở đâu đó quanh đất Trung Hoa là thật hay chỉ do người sau dựng lên, cho phù hợp với truyền thuyết...
Phương Linh (T/h)
