Viêm tai giữa là căn bệnh phổ biến, tuy nhiên nếu không được điều trị kịp thời, đúng cách sẽ gây ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm.
Viêm tai giữa hay viêm tai giữa cấp là gì?
Viêm tai giữa là một nhóm các bệnh ở tai giữa, là sự tổn thương và viêm nhiễm xuất hiện trong tai giữa do các loại vi khuẩn sinh sôi và phát triển trong tai hoặc từ bên ngoài môi trường xâm nhập vào gây nên. Có hai dạng chính là viêm tai giữa cấp tính và viêm tai giữa có dịch tiết.
Viêm tai giữa cấp là một bệnh nhiễm trùng khởi phát đột ngột thường với triệu chứng đau tai. Viêm tai giữa cấp thường khởi phát nhanh chóng trong thời gian ngắn. Viêm tai giữa cấp điển hình chính là sự ứ đọng dịch trong tai giữa kèm theo các dấu hiệu hay triệu chứng của nhiễm trùng tai. Màng nhĩ bị phình ra kèm theo đau, hay thủng màng nhĩ, thường chảy ra mủ. Ở trẻ em nhỏ đau tai thường làm bé kéo dật tai, khóc nhiều hơn, và ngủ kém. Ngoài ra, còn có khi ta thấy bé sốt và ăn uống kém đi.
Nguyên nhân
- Vi khuẩn hoặc vi rút.
- Do tắc vòi nhĩ, thường gặp do sùi, u ở vòm họng, do viêm mũi xoang mủ. Viêm nhiễm đường hô hấp, bệnh lý trào ngược, không khí ô nhiễm, thời tiết lạnh cũng là những tác nhân gây viêm tai giữa hiện nay.
Những biểu hiện viêm tai giữa cấp ở trẻ em
- Trẻ sơ sinh: biểu hiện không rõ ràng, có khi chỉ là kích thích, quấy khóc, bú kém hay bỏ bú.
- Trẻ lớn hơn: Sốt (có kèm hoặc không kèm theo viêm hô hấp trên), đau tai hay kéo, dụi tai.
- Ở trẻ lớn và người lớn: nghe kém luôn gặp, thường than phiền có cảm giác đầy tai (có khi xuất hiện trước khi phát hiện có dịch trong tai giữa). Các triệu chứng ít gặp hơn: ù tai, chóng mặt, mất thăng bằng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy.
- Khám: soi tai thấy màng nhĩ:
+ Đỏ, sung huyết giai đoạn đầu.
+ Đục ở giai đoạn tụ mủ, màng nhĩ có thể phồng, và lớp thượng bì có thể trông giống như bị phỏng.
+ Trong giai đoạn thủng nhĩ, bệnh nhân thường giảm sốt và bớt đau tai; dịch tai chảy ra thường là mủ, cũng có khi giống như nước hoặc có máu. Hút sạch mủ sẽ thấy màng nhĩ thủng, thường ở vị trí phía sau hoặc phía dưới.
Ðiều trị viêm tai giữa thế nào cho đúng?
Tùy giai đoạn của viêm tai giữa mà việc điều trị sẽ khác nhau. Viêm tai giữa cấp thường được chia làm ba giai đoạn: giai đoạn sung huyết, giai đoạn ứ mủ và giai đoạn vỡ mủ.
Nếu viêm tai giữa ở giai đoạn sung huyết chỉ cần điều trị nội khoa bằng kháng sinh toàn thân. Vi khuẩn gây viêm tai giữa chủ yếu là liên cầu, Hemophilus Influenza, phế cầu... nên kháng sinh nhóm B lactam hiện vẫn là nhóm thuốc được ưa chuộng kết hợp với các thuốc chống viêm, chống phù nề, hạ sốt, giảm đau, đồng thời kết hợp với điều trị mũi họng.
Nếu viêm tai giữa chuyển sang giai đoạn ứ mủ thì việc trích rạch màng nhĩ dẫn lưu mủ được cân nhắc sử dụng đồng thời với các thuốc điều trị toàn thân khác như trong giai đoạn sung huyết. Nếu viêm tai giữa đi qua hai giai đoạn này, dịch mủ ứ đọng trong tai giữa sẽ tự phá vỡ phần mỏng nhất của màng nhĩ chảy ra ngoài qua ống tai ngoài. Lúc này màng nhĩ bị thủng. Giai đoạn này thì việc điều trị bằng cách làm thuốc tai cho trẻ rất có ý nghĩa. Các thuốc dùng để nhỏ tai trong từng giai đoạn cũng khác nhau: giai đoạn sung huyết chủ yếu dùng thuốc giảm đau như otipax...
Giai đoạn ứ mủ phải trích rạch hoặc giai đoạn vỡ mủ dùng nhóm thuốc chữa viêm tai phải an toàn với tai thủng như ciplox tránh sử dụng những thuốc nhỏ tai có chứa kháng sinh nhóm aminosid. Tuy nhiên, việc điều trị phải được thực hiện bởi thầy thuốc chuyên khoa tai mũi họng.
Biến chứng nguy hiểm
Chậm nói hoặc chậm phát triển
Nếu nghe tạm thời hoặc vĩnh viễn kém ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi, có thể dẫn đến làm trẻ bị chậm nói, do không nghe rõ người khác nói nên trẻ không thể học nói được, có thể chậm nói, câm hoặc dẫn đến chậm phát triển của trí não trẻ.
Khiếm thính
Khi bạn bị viêm tai giữa đồng nghĩa bạn nghe rất là khó, ngoài đau tai thì tai bạn còn bị ù, không nghe rõ đối phương nói gì và thường âm thanh tiếp nhận quá to thì tai bạn rất đau và nhức.
Nhiễm trùng dai dẳng hoặc chất lỏng liên tục trong tai giữa có thể dẫn đến việc mất thính giác nhiều hơn đáng kể. Một số trường hợp nếu bị nặng, chữa trị sai phương pháp, chữa trị không kịp thời hay viêm tai dai dẳng nhiều lần có thể gây vĩnh viễn mất thính giác, người bệnh có thể bị điếc vĩnh viễn, đây là biến chứng của viêm tai giữa vô cùng nguy hiểm.
Lây lan do nhiễm trùng
Nếu nhiễm trùng không được điều trị kịp thời hoặc điều trị không dứt điểm thì nó sẽ lây lân nhiễm trùng sang các bộ phận xung quanh, khi đó rất nguy hiểm vì bên cạnh tai có những bộ phận khu đầu, sẽ rất nguy hiểm nếu các bộ phận đó bị nhiễm trùng. Nhiễm trùng hình vú, lồi xương sau tai được gọi là mastoiditis. Nhiễm trùng này có thể dẫn đến thiệt hại cho xương và hình thành các u nang chứa đầy mủ. Hiếm khi, nhiễm trùng nghiêm trọng tai giữa lây lan đến các mô khác trong hộp sọ bao gồm cả bộ não. Có thể nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.
Mỹ An (T/h)
