Vì nghiện rượu nên hễ hết tiền, ông Viên lại ra quán mua chịu. Khi không có khả năng chi trả, nghe chủ nợ gợi ý trả nợ bằng việc gả cô con gái 14 tuổi, ông Viên đồng ý ngay.
Cô bé 14 tuổi bị bố mẹ ép cưới
Câu chuyện tưởng chừng sẽ không còn xuất hiện trong cuộc sống hiện đại nhưng lại diễn ra ở một vùng quê nghèo thuộc huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa. Son là con gái đầu lòng của vợ chồng ông Viên, người dân tộc Mường. Sống ở vùng núi khó khăn nên Son chỉ học hết lớp 7 đã phải nghỉ, phụ giúp gia đình.
Mặc dù thương con nhưng vợ chồng ông Viên không thể làm gì được vì sau Son, còn tới 4 đứa em nhỏ nheo nhóc. Miếng ăn từng bữa gia đình phải chạy vạy khắp nơi, đã thế ông Viên còn nghiện rượu, suốt ngày say xỉn, không làm lụng gì nên khó khăn càng thêm chồng chất. Những ngày ở nhà hết rượu, ông Viên lại la cà sang xóm bên, thậm chí đi mua rượu chịu ở bản bên cạnh. Nhiều lần như thế, số tiền nợ đã lên đến vài triệu đồng.
Chủ quán rượu tên Sinh vốn là người quen của ông Viên, vợ mất cách đây vài năm vì bệnh nặng. Ông Sinh có 2 cô con gái cũng đã đi lấy chồng nên ở nhà chỉ còn mình ông. Thấy ông Viên nhiều lần sang uống rượu chịu, biết nhà nghèo không có tiền trả nợ nên mỗi lần ngồi với nhau, ông này đều gợi ý ông Viên phương án “trừ nợ khéo”.
Trước đó, có lần ông Sinh tìm đến nhà ông Viên để đòi nợ, nhưng lúc đó chỉ có mình Son ở nhà. Thấy cô bé xinh xắn, chăm chỉ nên ông đem lòng thương nhớ, muốn cưới làm vợ để có con trai nối dõi tông đường. Từ đó, mỗi lần ông Viên đến mua rượu, dù nợ nhiều đến mấy, ông Sinh vẫn bán, hơn nữa còn chịu khó ngồi lại chuyện trò. Vì vậy, khi nợ dồn nợ, số tiền vài triệu đồng quá lớn đối với nhà Son, lấy đâu ra tiền trả nợ khi ngay cả miếng ăn từng bữa còn không xong? Lần này, ông Sinh thúc ép nhiều quá, bố mẹ Son cũng đến xin khất trả dần nhưng không được, nếu không trả nợ, ông Sinh dọa sẽ báo lên trưởng bản, rồi lên công an để họ bỏ tù ông Viên. Vốn trình độ văn hóa thấp, nghe dọa thế cả nhà ông Viên đã phát hoảng.
Hình ảnh minh họa |
Biết làm căng cũng không giải quyết được vấn đề, ông Sinh chuyển sang thái độ mềm dẻo, thuyết phục vợ chồng ông Viên gả cô con gái cả cho mình để... xóa nợ. Không những thế, ông này còn hứa hẹn sẽ cho “bố mẹ vợ” thêm tiền, lương thực của gia đình cũng không cần lo lắng, ông sẽ lo toàn bộ. Nghe bùi tai, nghĩ cuộc sống của mình sẽ bớt khổ, gương mặt ông Viên có vẻ giãn ra. Riêng bà Viên vẫn còn chút băn khoăn. Bà hoang mang bởi Son mới chỉ 14 tuổi, trong khi đó ông Sinh thì đã ngoài 50, nhiều hơn cả tuổi chồng mình. Ông Viên cũng suy nghĩ như vợ nhưng trong đầu ông lúc này chỉ lo sao trả cho hết số nợ để không phải đi tù nên ông vội gật đầu đồng ý.
Bây giờ nhiệm vụ chính của bà Viên là về nhà thuyết phục con gái, vẽ ra viễn cảnh ăn sung mặc sướng để nó nghe theo. Cô bé quanh năm chỉ biết lên nương làm rẫy, luôn nghe lời mẹ nhưng lần này bị bắt lấy chồng già, Son một mực phản đối. Thế nhưng, ở chốn bản làng heo hút này, chuyện “cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy” vẫn xảy ra thường xuyên, vì vậy, đám cưới nhanh chóng diễn ra. Son về làm vợ ông Sinh trước sự ngỡ ngàng của bản làng. Người trong bản cho rằng ông Viên ham giàu, nhưng ông bà đều bỏ ngoài tai.
Ham vợ trẻ, ông chồng già vướng vòng lao lý
Hiện tượng tảo hôn không còn quá mới mẻ với đồng bào dân tộc vùng núi, đặc biệt khi trình độ văn hóa còn thấp. Vụ việc này cũng bắt nguồn từ vấn đề thiếu hiểu biết pháp luật nên Son mới bị bố mẹ ép buộc lấy chồng già.
Trao đổi với PV, luật sư Lưu Thị Kim Thanh, đoàn Luật sư TP.Hà Nội cho rằng việc ông Viên nợ tiền rượu ông Sinh là quan hệ dân sự nên nếu ông Viên không trả được tiền, ông Sinh có quyền khởi kiện đòi tài sản ra tòa án chứ không thể tố cáo lên công an để xử lý theo các chế tài hình sự. Việc thỏa thuận gả con gái để trừ nợ là hành vi không chấp nhận được. Trong trường hợp này, dù hoàn cảnh gia đình éo le, nghèo khổ không thể biện minh cho việc coi con gái là “món đồ” có thể chuyển nhượng bằng tiền, thay cho số nợ trước đó. Mặc dù bố mẹ nào cũng thương con nhưng lại để cô con gái mới 14 tuổi làm vợ một người đàn ông ngoài 50 thì không chỉ là việc làm nhẫn tâm mà còn vi phạm pháp luật.
Nếu cô bé Son biết mình bị ép lấy chồng chỉ để xóa khoản nợ rượu của bố, cô bé sẽ cảm thấy thế nào? Ở độ tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”, lẽ ra Son phải được đi học, vui chơi cùng bạn bè. Vì hoàn cảnh không cho phép, cô bé đã sớm khổ cực lao động phụ giúp gia đình và bị buộc phải trở thành vợ của một người đàn ông lớn tuổi... Đây là điều khiến chúng ta nên suy ngẫm.
Về mặt pháp luật, đám cưới giữa bé Son và ông Sinh chắc chắn không được chính quyền địa phương và pháp luật công nhận. Theo quy định tại luật Hôn nhân và Gia đình 2014, hôn nhân phải theo chế độ tự nguyện, bình đẳng, tôn trọng pháp luật. Độ tuổi kết hôn được quy định cụ thể đối với nam là từ đủ 20, nữ từ đủ 18 tuổi. Tuy nhiên, Son mới chỉ 14 tuổi, chưa đủ tuổi kết hôn. Do đó việc ép con gái 14 tuổi làm đám cưới với chủ nợ của mình, cả ông Sinh lẫn ông bà Viên có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi tổ chức tảo hôn.
Theo quy định, người nào có hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn, tùy theo mức độ vi phạm đối với từng trường hợp cụ thể, người đó có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Điều 47, Nghị định số 110/2013/NĐ- CP quy định về hành vi tảo hôn và tổ chức tảo hôn như sau: “Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn; phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 3 triệu đồng đối với hành vi cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có quyết định của tòa án nhân dân buộc chấm dứt quan hệ đó”.
Trường hợp đã bị xử phạt hành chính mà vẫn tiếp tục quan hệ vợ chồng trái pháp luật thì theo Điều 148, Bộ luật Hình sự , người tổ chức tảo hôn có thể phải chịu mức phạt tù cao nhất đến 2 năm.
Riêng hành vi ép cưới để trừ nợ của ông Sinh là việc làm không thể chấp nhận được. Vì mong muốn có thêm con trai, ông ta đã bất chấp thủ đoạn để “mua chuộc” bố mẹ Son, cưới cô bé về làm vợ. Với độ tuổi của mình, ông Sinh buộc phải biết rằng nếu ông quan hệ tình dục với cô vợ trẻ mới 14 tuổi, mặc dù có sự thuận tình vẫn là vi phạm pháp luật.
Nhìn nhận dưới góc độ khoa học, các em gái dưới 16 tuổi chưa phát triển một cách toàn diện về thể chất cũng như chưa có những kiến thức cần thiết về mặt sinh học và xã hội. Mặc dù các em tự nguyện giao cấu với người khác nhưng chính các em cũng chưa ý thức được các tác hại của nó trong hiện tại cũng như tương lai, đặc biệt việc ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển đạo đức, nhân cách của bản thân các em. Do vậy, pháp luật đã quy định chế tài xử lý nghiêm với những người đã thành niên mà giao cấu với trẻ em dưới 16 tuổi.
Theo quy định tại Điều 115 của Bộ luật Hình sự về tội Giao cấu với trẻ em thì người nào đã thành niên mà giao cấu với trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, thì bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.
Như vậy, trong trường hợp này, do Son chưa đủ 18 tuổi nên nếu sự việc bị phát giác, ông Sinh sẽ phải chịu trách nhiệm về tội Giao cấu với trẻ em.
