Viêm tuyến tiền liệt là bệnh lý khiến người bệnh đau đớn khi đi tiểu. Nhận biết triệu chứng cũng như đưa ra biện pháp điều trị bệnh là rất cần thiết tránh những biến chứng nguy hiểm
Tuyến tiền liệt tạo ra thành phần của tinh dịch, dịch giúp hỗ trợ và vận chuyển tinh trùng. Tuyến tiền liệt có kích thước và hình dạng giống hạt dẻ, nằm ngay bên dưới bàng quang và bao quanh niệu đạo - ống vận chuyển cả tinh dịch và nước tiểu đến dương vật.
Nhiều hình thức phổ biến của viêm tuyến tiền liệt không được hiểu rõ và có nhiều khó khăn để chẩn đoán và điều trị. Một số loại thuốc giúp kiểm soát các triệu chứng, và phương pháp điều trị mới đang được điều tra.
Các triệu chứng viêm tuyến tiền liệt
Bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết, việc phân loại viêm tuyến tiền liệt thành bốn loại, dựa trên các yếu tố như nguyên nhân, điển hình của bệnh, hoạt động của hệ miễn dịch và các triệu chứng. Bốn loại là:
Loại 1: Cấp tính do vi khuẩn viêm tuyến tiền liệt.
Loại 2: Vi khuẩn viêm tuyến tiền liệt mãn tính.
Loại 3: Viêm tuyến tiền liệt mãn tính/đau mãn tính cùng chậu.
Loại 4: Viêm tuyến tiền liệt không triệu chứng.
Viêm tuyến tiền liệt có triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào loại viêm tuyến tiền liệt. Nhìn chung, các triệu chứng có liên quan đến đau hoặc khó chịu ở vùng xương chậu, các vấn đề với đi tiểu và các vấn đề với xuất tinh. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm: Đau hoặc cảm giác nóng rát khi đi tiểu (dysuria); khó tiểu tiện; thường xuyên đi tiểu, đặc biệt đêm (nocturia); khẩn cấp cần phải đi tiểu; đau ở háng, bụng; đau ở vùng giữa dương vật và trực tràng (đáy chậu); đau hoặc khó chịu dương vật hay tinh hoàn; đau xuất tinh.
Phương pháp kiểm tra và chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt
Chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt bao gồm việc loại trừ các điều kiện khác có thể gây ra các triệu chứng và xác định loại viêm tuyến tiền liệt. Đánh giá sẽ bao gồm kiểm tra nói chung và một loạt các kỹ thuật xét nghiệm chẩn đoán:
Bảng câu hỏi triệu chứng: Bác sĩ có thể yêu cầu điền vào một bảng câu hỏi được gọi là NIH. Triệu chứng viêm tuyến tiền liệt mãn tính Index. Mẫu này yêu cầu khác nhau liên quan đến yếu tố điểm số đau đớn, khó chịu, tiểu tiện và ảnh hưởng của triệu chứng. Tổng số điểm có thể giúp bác sĩ trong việc chẩn đoán và theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị.
Khám trực tràng: Trong lúc khám trực tràng, bác sĩ kiểm tra tuyến tiền liệt bằng cách nhẹ nhàng chèn ngón tay bôi trơn vào trực tràng. Bác sĩ sẽ có thể cảm nhận bề mặt của tuyến tiền liệt và đánh giá độ cứng, mở rộng hoặc viêm.
Thử nghiệm nước tiểu và tinh dịch: Bác sĩ có thể đánh giá các mẫu nước tiểu và tinh dịch tìm vi khuẩn và các tế bào bạch cầu - các tế bào trong phản ứng của hệ miễn dịch, để giúp thiết lập chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt. Bác sĩ có thể sẽ làm một loạt các mẫu trước tiểu, trong và sau khi xoa bóp tuyến tiền liệt với ngón tay đeo găng bôi trơn.
Soi bàng quang: Bác sĩ có thể sử dụng một dụng cụ để kiểm tra niệu đạo và bàng quang. Thử nghiệm này được sử dụng để loại bỏ các vấn đề khác có thể gây ra các triệu chứng.
Thử nghiệm niệu động: Bác sĩ có thể yêu cầu một hoặc nhiều thử nghiệm niệu động, được sử dụng để kiểm tra chức năng và khả năng của của bàng quang. Điều này có thể giúp bác sĩ xác định các rối loạn khác hoặc viêm tuyến tiền liệt ảnh hưởng đến khả năng để đi tiểu.
Phương pháp điều trị viêm tuyến tiền liệt
Theo bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, phương pháp điều trị viêm tuyến tiền liệt khác nhau tùy thuộc vào loại bệnh.
Phương pháp điều trị viêm tuyến tiền liệt vi khuẩn cấp và tính mãn tính:
Viêm tuyến tiền liệt cấp tính do vi khuẩn được điều trị bằng kháng sinh. Nếu có các triệu chứng nghiêm trọng, có thể được nhập viện để tiêm thuốc. Sau khi tình trạng đã được cải thiện, sẽ tiếp tục với kháng sinh uống. Quá trình tổng điều trị thường là 2 - 4 tuần. Nên dùng tất cả các loại thuốc hướng dẫn quy định ngay cả khi đang cảm thấy tốt hơn. Viêm tuyến tiền liệt mãn tính do vi khuẩn cũng được điều trị bằng kháng sinh. Thời gian điều trị thường lâu hơn và có thể cần phải được lặp lại nếu nhiễm trùng xảy ra một lần nữa.
Viêm tuyến tiền liệt mãn tính/đau vùng chậu mãn tính:
Viêm tuyến tiền liệt mãn tính/đau vùng chậu mãn tính khó điều trị hiệu quả. Phương pháp điều trị hiện tại có thể giúp quản lý các triệu chứng bao gồm:
Alpha blockers là những thuốc giúp thư giãn cổ bàng quang và các sợi cơ, nơi tuyến tiền liệt áp sát bàng quang. Điều này có thể làm giảm triệu chứng, chẳng hạn như đi tiểu đau. Alpha blockers bao gồm alfuzosin và doxazosin. Tác dụng phụ thường gặp bao gồm đau đầu và giảm huyết áp.
Thuốc giảm đau như aspirin hay ibuprofen (Advil, Motrin, những loại khác) có thể làm cho thoải mái hơn. Nên thảo luận với bác sĩ liều có thể an toàn vì lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng bao gồm đau bụng, xuất huyết đường ruột hoặc loét.
Xoa bóp tuyến tiền liệt bằng cách sử dụng ngón tay bôi trơn - thủ tục tương tự như kiểm tra trực tràng - có thể giảm một số triệu chứng. Mặc dù nó được sử dụng nhiều năm, các chuyên gia vẫn không đồng ý về hiệu quả điều trị.
Huyền Ly