Mùa hè năm 2021, những xét nghiệm kháng thể đã được nhiều người tìm đến hơn khi Nga đang trải qua một đợt bùng phát dịch COVID-19 mới. Nhu cầu xét nghiệm kháng thể đã tăng đột biến khiến các phòng khám bị quá tải hoặc không đủ công cụ xét nghiệm.
Điều này xảy ra khi nhiều khu vực bắt buộc một số nhóm người tiêm vaccine ngừa COVID-19 và chỉ cho phép những người đã tiêm chủng, đã khỏi COVID-19 hoặc có kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 còn hiệu lực tới các nơi công cộng. Hiện nay tại Nga có 2 phương pháp xét nghiệm kháng thể khác nhau: Xét nghiệm nhanh có kết quả ngay hoặc xét nghiệm có kết quả sau vài ngày.
Daria Goryakina, Phó giám đốc của Dịch vụ Phòng thí nghiệm Helix, chuỗi các cơ sở xét nghiệm lớn, tin rằng sự quan tâm ngày càng tăng đối với xét nghiệm kháng thể có liên quan đến vấn đề tiêm chủng. Bà Goryakina cho biết: "Trong nửa cuối tháng 6, Helix thực hiện các xét nghiệm kháng thể nhiều hơn 230% so với nửa đầu năm và nhu cầu cao tiếp tục vào tuần đầu tiên của tháng 7".
Trước đây, Nga từng nói rằng những người đã có kháng thể không đủ điều kiện tiêm vaccine ngừa COVID-19. Tuy nhiên, hướng dẫn này đã thay đổi, giới chức đã kêu gọi người dân tiêm chủng bất kể mức độ kháng thể của họ là bao nhiêu. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người tin rằng xét nghiệm kháng thể dương tính thì không cần tiêm vaccine.
Trong đó, cô Muscovite (37 tuổi) chia sẻ: "Miễn là mức kháng thể của tôi cao, tôi có thể được bảo vệ khỏi virus. Vậy nên không có ích lợi gì khi được tiêm thêm lớp bảo vệ trên đó".
Tiến sĩ Anastasia Vasilyeva, lãnh đạo Liên minh các bác sĩ, cho biết các chỉ dẫn mâu thuẫn có thể góp phần vào tỷ lệ tiêm chủng thấp của Nga. Bà nhận định: "Mọi người không hiểu họ phải làm gì, bởi vậy họ liên tục đưa ra các loại giấy tờ khác nhau".
Ông Anton Barchuk, nhà dịch tễ học ở St.Petersburg, cũng cho rằng có quá nhiều lỗ hổng trong cách hiểu về hoạt động của các kháng thể và các xét nghiệm cung cấp rất ít thông tin.
Nhưng một số khu vực của Nga đã bỏ qua những khuyến cáo này và vẫn sử dụng các xét nghiệm kháng thể để cho phép mọi người vào nhà hàng, quán bar và các địa điểm công cộng khác, tương tự như giấy chứng nhận tiêm chủng hoặc xét nghiệm SARS-CoV-2 âm tính. Một số người được xét nghiệm kháng thể trước hoặc sau khi tiêm chủng để đảm bảo rằng mũi tiêm có hiệu quả hoặc xem họ có cần tiêm nhắc lại hay không.
Trong khi đó, Tiến sĩ Simon Clarke, phó Giáo sư về vi sinh tế bào tại Đại học Reading (Anh), nhận định các xét nghiệm kháng thể không ảnh hưởng đến bất kỳ quyết định nào liên quan đến sức khỏe của người dân. Ông chia sẻ: "Làm xét nghiệm kháng thể chỉ để thỏa mãn cá nhân và sự tò mò của chính bạn".
Được biết tại Nga, việc làm xét nghiệm kháng thể và chia sẻ kết quả là một điều bình thường. Các xét nghiệm kháng thể tại quốc gia này vốn rẻ, được biết đến rộng rãi và được các phòng khám tư nhân trên cả nước quảng cáo. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng việc xét nghiệm kháng thể như vậy là một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ tiêm vaccine tại Nga không cao ngay cả khỉ số ca bệnh mới tại nước này vẫn đang tăng lên.
Tại thủ đô Moscow và những khu vực lân cận, hàng triệu người đã đi xét nghiệm kháng thể tại các phòng khám vì được miễn phí. Tại nhiều nơi khác ở Nga, hàng chục phòng thí nghiệm và phòng khám tư nhân cũng cung cấp nhiều loại xét nghiệm kháng thể đối với COVID-19, cũng như các xét nghiệm về tình trạng y tế khác.
Tiến sĩ Anton Barchuk, trưởng nhóm dịch tễ học tại Đại học Châu Âu ở St.Petersburg chia sẻ: "Khi tôi đến một số thành phố tại Nga, tôi bắt buộc phải có kết quả xét nghiệm SARS-CoV-2 theo phương pháp PCR nhưng nếu việc lấy mẫu xét nghiệm không được, tôi có thể thay thế bằng kết quả xét nghiệm kháng thể, nó dễ dàng hơn nhiều".
Các cuộc xét nghiệm kháng thể lần đầu được công bố tại Moscow vào tháng 5/2020 ngay sau khi Nga gỡ bỏ lệnh phong toả toàn quốc, thay thế bằng các hạn chế. Thời điểm ấy, Thị trưởng Moscow Sergei Sobyanin còn có ý định công kế hoạch xét nghiệm kháng thể cho nhóm người di cư.
Minh Hạnh
