(ĐSPL) - Kh? các s?nh v?ên Mỹ bình thường cũng có thể chệch hướng những con tàu trên b?ển, Wash?ngton buộc phả? tìm cách thay thế Hệ thống định vị toàn cầu GPS.
Hệ thống định vị toàn cầu (Global Pos?t?on?ng System - GPS) là hệ thống dẫn đường vệ t?nh và ban đầu được Lầu Năm Góc sáng chế dành cho lực lượng vũ trang Mỹ. Hệ thống này bao gồm nhóm vệ t?nh quỹ đạo Navstar và GPS có khả năng xác định vị trí h?ện d?ện của bất kỳ đố? tượng nào ở bất kỳ đ?ểm nào trên khắp hành t?nh.
Tháng trước, một số t?n tặc - hoặc muốn đùa cợt hoặc muốn để lạ? lờ? cảnh báo - đã thâm nhập đưa vào GPS và đ?ều hướng dẫn đường hàng hả? cho ha? con tàu “ma” không hề tồn tạ? trên thực tế. Trước nữa, hồ? mùa hè năm nay, các s?nh v?ên Đạ? học Tổng hợp Texas đã làm chệch hướng một ch?ếc du thuyền h?ện đạ? trên b?ển, kh? họ mô phỏng tín h?ệu vệ t?nh GPS trên máy tính xách tay cá nhân và chuyển cho hệ thống chỉ huy tàu, phong tỏa các cuộc gọ? thật sự. Cả thuyền trưởng lẫn nhân v?ên kỹ thuật và hệ thống đ?ện tử trên tàu đều không nhận ra trò g?ả mạo này.
Chắc chắn đã có những vụ ngh?êm trọng hơn những vụ “đùa nghịch” nó? trên. Chính vì thế mà Bộ Quốc phòng Mỹ đã bắt đầu tính chuyện thay thế GPS, ít ra về thành phần tố quân sự trong GPS. Trong kh? đó, tất cả các tổ chức hữu quan tạ? Mỹ đang tích cực thảo luận vấn đề làm thế nào để tăng cường độ bảo vệ của hệ thống h?ện có. H?ện thờ?, các b?nh chủng trong quân độ? đều phụ thuộc vào sự chỉ dẫn của hệ thống định vị GPS.
Tổ hợp GPS và Navstar có ha? phân khúc: dân sự và quân sự. Vì vậy, không nên nó? quá sớm về sự cáo chung của hệ thống GPS.
Tổng b?ên tập V?ktor Murakhovsk? của tạp chí “Những kho tàng của tổ quốc” (Nga) nhận xét: “Tất nh?ên hệ thống sẽ không b?ến mất, bở? phân khúc dân sự của hệ thống Navstar h?ện nay đang bao trùm một thị trường khổng lồ. Chỉ cần xem các hệ thống bản đồ - kể cả Google Map - là thấy đây là thị trường gồm hàng trăm tỷ USD. Và h?ển nh?ên vớ? qu? mô khổng lồ như vậy, không có chuyện GPS phút chốc phá sản. Đ?ều này có nghĩa là khu vực dân sự có khả năng tự bảo tồn hệ thống Navstar và hệ thống này đố? vớ? toàn phân khúc có va? trò cực kỳ hữu ích".
Trước sự độc quyền toàn cầu của GPS, nh?ều nước đang nỗ lực tạo ra hệ thống dẫn đường vệ t?nh r?êng. Nổ? bật nhất là hệ thống GLONASS của Nga đang được tr?ển kha? đầy đủ: 24 vệ t?nh bao phủ tất cả các khu vực trên hành t?nh.
Về hệ thống Gal?leo của Châu Âu, ban đầu hệ thống này chủ yếu nhắm vào nhu cầu của thị trường dân dụng. Trong phân khúc quân sự, nó tương thích vớ? chuẩn mực của hệ thống Mỹ Navstar. Tuy nh?ên Gal?leo vẫn chưa được tr?ển kha? đầy đủ và trong bố? cảnh khó khăn tà? chính mà các nước EU đang phả? chịu, không a? có thể b?ết rõ tr?ển vọng của Gal?leo sẽ như thế nào. Ngườ? ta cũng nó? về hệ thống vệ t?nh Bắc Đẩu của Trung Quốc, bàn tán nh?ều nhất trước hết là ngườ? Trung Quốc và ngườ? Mỹ đố? thủ chính của họ. Nhưng các chuyên v?ên, Bắc Đẩu h?ện tạ? còn đang ở mức thử ngh?ệm.
Nếu xét đến tất cả các hệ thống về khía cạnh thương mạ?, g?ớ? chuyên g?a cho rằng h?ện thờ?, chưa có một hệ thống nào sánh được vớ? GPS-Navstar của Mỹ. Trong bố? cảnh này, các quốc g?a khác - bất kể đó là Nga, Trung Quốc hay EU – đều không có tr?ển vọng phát tr?ển ra thị trường toàn cầu, nếu không hỗ trợ hệ thống vệ t?nh r?êng. Tuy nh?ên, các hệ thống đ? sau cũng có lợ? thế là có cơ hộ? t?ếp thu k?nh ngh?ệm, tránh sa vào những nhược đ?ểm của GPS.
Văn L?nh (theo VOR)
