NSƯT Chí Trung chia sẻ về một năm 2020 đầy biến động và những dự định trong năm 2021 của ông nói riêng và Nhà hát Tuổi Trẻ nói chung.
NSƯT Chí Trung ghi đậm dấu ấn trong lòng khán giả với lối diễn xuất duyên dáng, trí tuệ. Ông đã dành thời gian bộc bạch cùng PV Tạp chí Đời sống & Pháp luật về một năm 2020 đầy biến cố và những kế hoạch trong năm 2021.
PV: Nghệ sĩ Chí Trung có thể chia sẻ những khí khăn trên cương vị Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ? Định hướng ông đặt ra để phát triển Nhà hát trong năm 2021 là gì?
Chí Trung: Nhà hát Tuổi trẻ tự hào là nơi có bề dày, năm 2021 sẽ bước sang năm thứ 43 hoạt động. Đây là một trong những địa chỉ đỏ hiếm hoi biểu diễn trong cả tuần, chúng tôi còn có một rạp ở giữa Hà Nội, là nơi tin cậy của khán giả thủ đô thư giãn dù ngày càng ít dần đến với sân khấu.
Nhà hát Tuổi trẻ đặc biệt còn có cả bộ phận ca múa kịch với đội ngũ trên 130 nghệ sĩ và rất nhiều diễn viên trẻ đầu quân về đây dù chưa có lương nhưng họ vẫn rất hăng say hoạt động. Ở đây, chúng tôi có sự đoàn kết, chưa bao giờ cãi nhau, xích mích kiện cáo, nói vậy để ra một không khí nghệ thuật rất nghiêm túc.
Năm nay, Nhà hát Tuổi trẻ hướng rất nhiều về nhịp sống tuổi trẻ, cuộc sống, nhân sinh, tình yêu, hôn nhân, gia đình. Nhà hát Tuổi trẻ đặc thù là phục vụ thanh niên, thiếu nhi và những khán giả yêu mến những tình cảm đời thường chứ chúng tôi không dựng những vở làm về cơ chế, tham nhũng.
PV: Năm 2020 là một năm đầy khó khăn với thế giới, đối với nghệ sĩ Chí Trung và Nhà hát Tuổi trẻ thì như thế nào?
Chí Trung: Hoạt động của Nhà hát Tuổi trẻ cũng không nằm ngoài những hoạt động quy luật của mọi ngành nghề chứ không riêng gì nghệ thuật, đó sự tê liệt. Cứ quyết định ra diễn lại có thêm hai, ba trường hơp nhập cảnh trái phép. Mặc bù Bộ Văn hóa và Chính phủ chưa cấm các hoạt động chính thống của nghệ thuật nhưng đều hạn chế tụ tập nơi đông người. Vậy làm gì có chỗ nào đông người bằng các rạp? Dù vậy, phải thừa nhận mọi quyết định của Nhà nước là hoàn toàn chính xác để nhằm hạn chế Covid lây lan.
Khi bắt đầu tê liệt thì chúng ta cảm thấy khủng khiếp, nhưng khi Covid sang tháng thứ hai giãn cách trong nhà thì mọi người thấy thích thú và tận hưởng. Họ chợt nghĩ đây là một bước lùi rất cần thiết trong một cuộc đời. Chúng tôi thấy được hai điểm sáng tích cực trong cả bức màn đen tối của nhà hát của năm 2020.
Một là, sự kiểm tra lại tất cả chất lượng bước tiến dài để hướng sản phẩm của mình khi có thời gian. Khi khán giả đông ào ào chúng ta hay làm ra những sản phẩm vội vàng, còn bây giờ phải làm thật chắc, thật tinh, thật hay và thật có trách nhiệm.
Hai là, công nghệ về truyền thông có những tới khán giả. Nếu không có dịch Covid này thì đến năm 2030 mới có thể hoàn thành được như này. Bằng chứng là những sản phẩm công nghệ trên thị trường đều bán rất chạy, tăng thị phần gấp 10 lần.
PV: Được cống hiến cho Nhà hát Tuổi trẻ là khát vọng của nhiều diễn viên trẻ, anh có thể đưa ra lời khuyên cho những lứa diễn viên mới muốn được làm việc tại đây?
Chí Trung: Đã là nghệ sĩ ai cũng mong muốn được nổi tiếng, đặc biệt là nghệ sĩ trẻ. Tuy nhiên, nếu dùng những cái không có thật mua lấy hào quang ảo ảnh thì đó chỉ là bong bóng xà phòng thì hào quang đó chỉ phủ lên phút chốc rồi bay đi. Đưa ra lời khuyên có nghệ sĩ đã khó, cho nghệ sĩ trẻ càng khó hơn vì các bạn ấy chỉ nhanh chóng muốn tìm danh và tìm tiền. Ở thế hệ chúng tôi không có danh và tiền mà chỉ có khát khao làm nghề. Không có ai cống hiến khi bản thân mình chưa là gì. Cứ nói là tôi vào nghề tôi cống hiến, thế tôi cống hiến cái gì? Phải có sức mạnh, mà sức mạnh phải trải qua thời gian thì bạn mới có thể cống hiến, ít nhất là lời nói sau đó đến vật chất và tinh thần.
Những diễn viên trẻ mới vào nghề đã nói “tôi muốn cống hiến” thì đó chỉ là sáo ngữ. Họ cần rèn luyện để khẳng định trong lòng khán giả rằng họ tồn tại trong một môi trường rất “ảo” nhưng lại ra được cái “đức” và “tâm” thật. Có rất nhiều nghệ sĩ trong giới ca sĩ hay bị “một chỗ đứng túm tóc mình”, ảo tưởng, dùng công nghệ để truyền thông nhằm đánh bóng tên tuổi, những cái đấy chắc chắn không bền.
Đối với những nghệ sĩ của Nhà hát Tuổi trẻ chúng tôi đều biết đánh giá, phân loại. Ai cũng muốn có tiền, nếu làm “phưỡn rốn” đi ra không lấy tiền là không đúng, nhưng nếu xác định vào Nhà hát Tuổi trẻ chỉ để lấy tiền thì họ nên ra khỏi nhà hát. Bạn sẽ có tiền để tồn tại, để trang trải cuộc sống nhưng đến đây với mục đích làm giàu thì không có. Chính tôi vào đây 43 năm, tôi cũng chưa bao giờ nghĩ ở đây để làm giàu nhưng thỏa mãn mình là có.
Không dám khuyên gì hơn, chỉ mong các bạn trẻ hãy giữ vững khát vọng, lòng yêu nghề và rèn kỹ năng diễn xuất thì “danh” sẽ đến với bạn, “danh” đến thì tiền tài sẽ đến. Nếu họ sốc lên bằng những scandal vớ vẩn, thì sự nổi tiếng cũng sẽ ra đi trong vớ vẩn.
PV: Năm 2020 cũng là một năm có “nhiều sự ra đi” bất ngờ của những nghệ sĩđược nhiều khán giả Việt Nam yêu mến. Có ý kiến rằng “Cuộc đời nghệ sĩcũng có những lúc thăng trầm nhưng khi ra đi mà vẫn được mến mộ, thươngtiếc thì đó là điều thật sự hạnh phúc, dù có phải vất vả cống hiến cho nghệ thuật ra sao”. Nghệ sĩ Chí Trung cảm thấy ra thế nào?
Chí Trung: Tất cả những sự ra đi không phải của riêng nghệ sĩ đều để tại những tiếc nuối ở từng cấp độ. Nghệ sĩ là người của công chúng, đương nhiên những nghệ sĩ sống có đức, có tâm và có sự cống hiến nhất định thì khán giả sẽ luôn tưởng nhớ. Cụ thể như sự ra đi đột ngột của anh Chí Tài khiến công chúng rất đau xót.
Năm 2020 vừa rồi không chỉ những nghệ sĩ ra đi mà cả những hình ảnh nghệ sĩ khác làm từ thiện đều được mọi người nhớ rất nhiều, đơn cử như ca sĩ Thủy Tiên. Trong những hoàn cảnh khó khăn, đau thương hoặc có sự xáo trộn trong xã hội thì vai trò người nghệ sĩ được nổi lên hơn lúc nào hết, đấy là ý thức của mỗi người nghệ sĩ.
PV: Nghệ sĩ Chí Trung có thể chia sẻ những kế hoạch đặc biệt của Nhà hát Tuổi Trẻ trong năm 2021?
Chí Trung: Chúng tôi vừa có một kế hoạch tương đối đặc biệt. Sau 42 năm hoạt động Nhà hát Tuổi trẻ, chúng tôi đã phải thực hiện đúng quy định của Bộ Nội vụ và Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đó là rà soát vị trí việc làm của tất cả diễn viên, tất cả diễn viên ký hợp đồng ngắn hạn hay dài hạn đều không còn thuộc quỹ lương của nhà hát, mọi phúc lợi xã hội họ phải tự chi trả . Chúng tôi đưa 6, 7 nghệ sĩ ra khỏi hệ thống và họ phải tự “trôi nổi” trên thị trường. Đấy là bước đi tất yếu để xã hội hóa nghệ thuật vì Nhà bước không thể bao cấp mãi. Hiện Nhà hát Tuổi trẻ chỉ còn 94 người thuộc biên chế bao gồm cả bộ phận hành chính gián tiếp. Bước sang năm 2021, chúng tôi sẽ kiện toàn tiếp tổ chức hiện quả.
Bên cạnh đó, chúng tôi sẽ tìm những tác phẩm tốt để làm và tìm kiếm những mạnh thường quân tốt để đồng hành cùng nhà hát vì Nhà hát Tuổi trẻ phục vụ cho thiếu niên, nhi đồng mà thiếu niên, nhi đồng làm gì có tiền nhưng nếu không phục vụ đối tượng đấy thì làm sao có khán giả trong tương lai. Chúng tôi cũng tập trung rất nhiều vào thanh niên. Chúng tôi vừa ra vở diễn nhạc kịch “Trại hoa vàng”, hài kịch “Tốc độ” nói về an toàn giao thông do Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đặt hàng, chương trình “Thanh xuân 21”, “Chào xuân Tân Sửu” và sắp tới ra chương tình hài kịch “Làm giàu không khó”. Mặc dù Nhà nước đặt hàng có 4 chương trình nhưng trong một năm Nhà hát Tuổi trẻ “gạn đục khơi trong”, tiết kiệm, kêu gọi tài trợ có thể thực hiện 15-20 chương trình, chắc 2021 cũng là như vậy.
PV: Mong muốn của nghệ sĩ Chí Trung trong năm 2021 là gì?
Chí Trung: Mong muốn lớn nhất của tôi là tất cả chúng ta vượt qua được đại dịch, vì nghe chừng dịch bệnh đã biến thể và nguy hiểm hơn. Tất nhiên, đại dịch, chiến tranh, thiên tai là một phần của cuộc sống bởi đấy là quy luật sinh tồn. Năm 2020 đã giúp chúng ta nhận biết được cuộc sống là vô thường. Slogan của tôi là “ngày nào sống, đấy là một ngày lãi”, dành từng ngày để tận hưởng cuộc sống.
Nội dung: Linh Chi
Ảnh: Trung Hiếu
