Sau 17 tháng tạm dừng do đại dịch COVID-19, phiên tòa xét xử 5 nhân vật đứng sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001 sẽ được tiếp tục từ ngày 7/9. Phiên tòa được tổ chức tại căn cứ hải quân Mỹ tại vịnh Guantanamo, Cuba.
Phiên tòa dấy lên hy vọng mới cho những nỗ lực đòi công lý và trừng phạt những kẻ gây ra vụ tấn công chết chóc nhất lịch sử nước Mỹ, khiến gần 3.000 người thiệt mạng.
Các bị cáo có thể phải đối mặt với án tử hình vì các tội danh giết người, khủng bố và phạm tội ác chiến tranh.
Cả 5 người này đều có thể trạng yếu và chịu ảnh hưởng của các biện pháp tra tấn mà Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) áp dụng trong khi thẩm vấn trong giai đoạn 2002-2006.
Bị cáo Khalid Sheikh Mohammed và 4 đồng phạm (gồm Ammar al-Baluchi, Walid bin Attash, Ramzi bin al-Shibh và Mustafa al-Hawsawi), đã bị giam giữ tại nhà tù thuộc căn cứ hải quân Mỹ nằm trên vịnh Guantanamo trong gần 15 năm qua. Lần gần đây nhất, những tên này xuất hiện trước tòa là vào đầu năm 2019.
Khalid Mohammed bị cáo buộc là "kiến trúc sư trưởng" lên kế hoạch cướp 4 máy bay chở khách, hai trong số này đã đâm vào tòa tháp đôi của Trung tâm thương mại Thế giới (WTC), một chiếc khác rơi xuống Lầu Năm góc và chiếc thứ 4 rơi xuống cánh đồng ở Pennsylvania.
Dù trùm khủng bố Osama Bin Laden - thủ lĩnh tổ chức Al-Qaeda - mới là chủ mưu của các vụ khủng bố 11/9 nhưng chính Khalid Mohammed được cho là đã nảy ra ý tưởng tấn công và đề xuất cho thủ lĩnh Al-Qaeda. Osama Bin Laden đã bị tiêu diệt trong một cuộc không kích bí mật của Mỹ tại Pakistan vào năm 2011.
An ninh phiên tòa xét xử sẽ được đảm bảo trong điều kiện tốt nhất, nhiều hàng rào dây thép điện được dựng lên.
Tham dự phiên tòa, ngoài đội ngũ thẩm phán, công tố viên và luật sư, còn có sự hiện diện của gia đình của một số nạn nhân thiệt mạng trong vụ 11/9 và giới truyền thông cũng góp mặt.
Cơ quan công tố Mỹ nhận định các bị cáo đã cung cấp đủ bằng chứng cho thấy họ âm mưu thực hiện vụ khủng bố 11/9 trong các cuộc thẩm vấn “sạch” được thực hiện bởi Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) năm 2007.
Tuy vậy, luật sư biện hộ lập luận các cuộc thẩm vấn này khó có thể coi là “sạch” khi các bị cáo còn lo sợ tiếp tục bị tra tấn.
Mộc Miên (T/h)
