Tờ New York Times dẫn lời 2 quan chức Israel xác nhận, cuối tuần vừa qua, lần đầu tiên sau hơn nửa thế kỷ, quân đội Israel đã tiến quân vào Syria bên ngoài Cao nguyên Golan.
"Cuối tuần qua, lực lượng mặt đất của Israel đã di chuyển ra ngoài khu phi quân sự..., đánh dấu cuộc tiến quân công khai đầu tiên của họ vào lãnh thổ Syria kể từ Chiến tranh tháng 10/1973", các nguồn tin cho biết.
Việc triển khai quân của Israel diễn ra trong bối cảnh các nhóm nổi dậy ở Syria đang tiến công thắng lợi và Tổng thống Bashar al-Assad đã rời khỏi đất nước. Diễn biến mới nhất ở Syria khiến các quốc gia láng giềng phải chuẩn bị cho tình trạng bất ổn trong khu vực gia tăng.
Chính quyền Israel lo sợ rằng các thành viên của phe đối lập vũ trang ở Syria có thể nắm quyền kiểm soát các cơ sở quân sự gần Cao nguyên Golan và sử dụng chúng để chống lại Israel.
Binh sĩ Israel di chuyển trên xe quân sự khi họ tập trung gần ranh giới ngừng bắn giữa Syria và Cao nguyên Golan (do Israel kiểm soát) ngày 9/12. Ảnh: Reuters
Israel đã hoạt động bí mật ở Syria trong nhiều năm trong bối cảnh xung đột với Hezbollah - nhóm chiến binh Lebanon được Iran hậu thuẫn đã chiến đấu ở Syria để ủng hộ chính phủ của ông al-Assad.
Gần đây, quân đội Israel đã rõ ràng hơn về việc tấn công các địa điểm ở Syria, nhấn mạnh việc nhắm vào các tuyến tiếp tế của Hezbollah.
Tuy nhiên, việc triển khai lực lượng bộ binh ra ngoài khu vực phi quân sự ở biên giới với Syria đánh dấu một sự thay đổi đáng kể trong chính sách bởi đây là lần đầu tiên lực lượng quân sự Israel công khai tiến vào lãnh thổ Syria kể từ thỏa thuận ngừng bắn năm 1974 chính thức chấm dứt cuộc chiến gần nhất giữa Israel và Syria.
Hai quan chức tiết lộ, không quân Israel cũng tấn công các mục tiêu ở Syria nhằm phá hủy các tài sản quân sự của chính phủ Syria có thể rơi vào tay lực lượng nổi dậy và bị Israel coi là mối đe dọa chiến lược.
Trước đây, những tài sản quân sự này của Syria từng gây ra rủi ro cho Israel. Giờ đây, rủi ro này có thể trầm trọng hơn bởi các phần tử cực đoan trong quân nổi dậy có thể kiểm soát và sử dụng những tài sản này để chống lại Israel.
Quân đội Israel khẳng định không can thiệp vào các sự kiện nội bộ ở Syria nhưng sẽ tiếp tục hoạt động để bảo vệ vùng đệm, bảo vệ Israel cũng như dân thường của nước này.
Đài quan sát nhân quyền Syria thông tin, xe tăng và xe bọc thép của Israel đã được triển khai ở Quneitra, một khu vực ở Cao nguyên Golan giáp Israel, Lebanon và Jordan.
Trong một diễn biến liên quan, Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố việc quân đội Israel xâm nhập lãnh thổ Syria, vượt qua Cao nguyên Golan, chỉ là “tạm thời", sau khi Liên Hợp Quốc cáo buộc Tel Aviv vi phạm thỏa thuận năm 1974.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller. Ảnh: Getty
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nêu rõ: “Bây giờ, những gì mà chúng tôi muốn được chứng kiến, cuối cùng, là thỏa thuận đó được duy trì một cách đầy đủ và chúng tôi sẽ theo dõi xem Israel có thực hiện yêu cầu đó hay không."
Khi được hỏi liệu Washington có kêu gọi đồng minh Tel Aviv rút quân hay không, ông Miller cho biết thỏa thuận đạt được sau Chiến tranh Yom Kippur năm 1973 “bao gồm việc Israel rút quân về vị trí trước đó."
“Israel đã tuyên bố những hành động này chỉ là tạm thời để bảo vệ biên giới của họ. Đây không phải là những hành động lâu dài, và vì vậy, cuối cùng, viễn cảnh mà chúng tôi chờ đợi là sự ổn định lâu dài giữa Israel và Syria, và điều đó có nghĩa là chúng tôi ủng hộ tất cả các bên duy trì thỏa thuận rút quân năm 1974", Đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ông Miller từ chối đưa ra thời gian biểu cụ thể, viện dẫn tình hình đang thay đổi nhanh chóng trên thực địa ở Syria.
