Mỡ máu tăng cao từ những thói quen tưởng chừng “vô hại”

Mỡ máu cao chỉ được phát hiện khi xét nghiệm máu, một trong số các chỉ số thay đổi như cholesterol toàn phần tăng trên 5,2 mmol/L, mỡ xấu LDL cholesterol vượt 3,3 mmol/L, triclyceride vượt 2,2 mmol/L và mỡ tốt HDL cholesterol giảm dưới 1,3 mmol/L. Do các triệu chứng không rõ ràng cộng với tâm lý chủ quan khiến tỷ lệ người bị máu nhiễm mỡ ngày càng cao và có xu hướng trẻ hóa. 

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) độ tuổi mắc mỡ máu ở nước ta tăng nhanh trong khoảng 35-44 tuổi. Cứ 10 người thì có 3 người trưởng thành bị mỡ máu cao. 

Khi các phân tử mỡ không được chuyển hóa hết sẽ lắng đọng tại thành mạch, lâu dần hình thành nên mảng xơ vữa, làm hẹp, tắc mạch, khiến máu kém lưu thông. Nhẹ thì gây nên các cơn hoa mắt chóng mặt, tê bì chân tay, nặng có thể dẫn đến tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, thậm chí tử vong nếu sơ cứu chậm trễ.

Nguy hiểm là vậy nhưng nhiều người vẫn chủ quan và duy trì thói quen không lành mạnh, đặc biệt trong chế độ ăn uống. Những thói quen dưới đây chính là ví dụ điển hình gây mỡ máu cao:

“Ăn gì bổ nấy, ăn nhiều bổ nhiều” 

Tâm niệm của nhiều người là ăn gì bổ nấy, không “bổ ngang cũng bổ dọc” nên thường xuyên sử dụng thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, điều này có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa cũng như tích tụ mỡ trong cơ thể. Đặc biệt, thực phẩm giàu chất béo, giàu cholesterol có trong nội tạng động vật, thịt đỏ,… làm tăng cân, dư thừa cholesterol, tạo tiền đề cho các bệnh lý nguy hiểm hơn như gan nhiễm mỡ, cao huyết áp, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ…

Ăn ít rau xanh, ít chất xơ và vitamin 

Rau xanh chứa nhiều chất xơ hòa tan, liên kết với cholesterol và kéo chúng ra khỏi cơ thể. Một số khác lại cung cấp chất béo không bão hòa omega-3, giúp giảm trực tiếp được mỡ xấu, tăng mỡ tốt như các loại quả, hạt: bơ, óc chó, hạnh nhân…Vì vậy, một chế độ ăn ít chất xơ, ít vitamin không những không trực tiếp đào thải mỡ mà còn gây áp lực lên hệ tiêu hóa. 

 “Cố” trong ăn uống

Nhiều người tránh lãng phí đồ ăn bằng cách “cố” một chút cơm và thức ăn còn lại, nhưng lại cung cấp thêm calo cho cơ thể. Calo nếu không được giải phóng hết sẽ làm tăng triglyceride (một chất béo trong tính có trong máu), ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển máu và tác động xấu đến sức khỏe.

Uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá – Biết hại nhưng không bỏ 

Những cuộc nhậu không thể nào thiếu được rượu bia. Nhưng ít ai biết, sử dụng nhiều rượu bia làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ, từ đó ảnh hưởng đến chức năng chuyển hóa cholesterol trong gan, làm “ùn ứ” cholesterol trong máu. Nghiên cứu chỉ ra, nam giới nếu uống trên 4-5 ly rượu cùng lúc sẽ có mức cholesterol xấu hơn so với người bình thường. 

Thuốc lá không chỉ hại phổi mà còn làm giảm mỡ tốt, tăng mỡ xấu trong máu. Người hút nhiều thuốc lá làm suy giảm chức năng đào thải mỡ, làm dư thừa mỡ trong máu, bám vào thành mạch gây ra các mảng xơ vữa, cục máu đông. 

Ít vận động đang trở thành thói quen xấu ở thời hiện đại

Lười vận động là thói quen xấu ở giới trẻ khiến bệnh mỡ máu xuất hiện ở đối tượng này ngày càng nhiều. Ít vận động, ngồi nhiều khiến lượng calo dư thừa tích trữ nhiều, tăng cholesterol và triglyceride. Ngồi lâu hàng giờ liên tục còn làm tăng nguy cơ béo phì và các bệnh tim mạch

Biết bệnh nhưng không chữa hoặc không chữa tận gốc 

Nhiều người tin rằng mỡ máu cao ai cũng có nguy cơ mắc mà chủ quan không điều trị sớm. Một số khác được chỉ định điều trị bằng các loại thuốc tây y. Tuy nhiên, dừng uống một thời gian, các chỉ số mỡ máu dễ tăng lại, không điều trị được dứt điểm căn nguyên. 

Trong Y học cổ truyền, nguyên tắc điều trị bệnh mỡ máu ngoài đưa các chỉ số mỡ máu về ngưỡng an toàn còn tập trung điều hòa chức năng tiêu mỡ của hệ tiêu hóa và chuyển hóa mỡ ở gan. Vì vậy nên vừa “trị ngọn” hạ mỡ máu, giảm mỡ gan, vừa cải thiện gốc, tăng cường chức năng của các cơ quan nội tạng. Người bệnh cần cân nhắc cách điều trị để hỗ trợ cải thiện từ căn nguyên tối ưu nhất.

Vũ Thư