Máy bay Malaysia mất tích: Đề phòng "thuyết âm mưu"

Theo chuyên gia phân tích an ninh Peter Bergen (tác giả cuốn sách "Săn người: 10 năm tìm kiếm bin Laden - Từ 11/9 đến Abbottabad "), do thiếu thông tin về vụ mất tích bí ẩn của máy bay Boeing 777 trong chuyến bay MH370 của Malaysia Airlines, hiện đang rộ lên những "thuyết âm mưu".

Chuyên gia Peter Bergen đã nhắc lại một số trường hợp "thuyết âm mưu" đã bóp méo sự thật, dẫn dắt công luận phản ứng sai lệch và gây nhiều khó khăn cho quá trình điều tra.

Thứ nhất là vụ tai nạn trong chuyến bay TWA Flight 800 ngày 17 tháng 7 năm 1996, ngay sau khi rời khỏi sân bay quốc tế JFK, giết chết tất cả 230 người trên máy bay.

Các nỗ lực điều tra đã gặp trở ngại đáng kể vì máy bay trong chuyến bay TWA 800 đã đâm xuống Đại Tây Dương.

Ngay sau đó, một số người thêu dệt rằng những kẻ khủng bố trang bị tên lửa đất-đối-không đã bắn hạ chiếc máy bay chở khách xấu số này. Hỗ trợ cho "thuyết âm mưu" này là lời khai của nhân chứng Naneen Levine, người đã quả quyết rằng đã nhìn thấy có một cái gì đó bay về phía chiếc máy bay vừa cất cánh. Nhân chứng  Naneen Levine nói: "Tôi cho rằng có một cái gì đó từ bãi biển lao thẳng về phía máy bay".

Ba tháng sau khi vụ tai nạn TWA 800, cựu phóng viên ABC News Pierre Salinger - người từng là thư ký báo chí của Tổng thống John Kennedy - nói tại một cuộc họp báo rằng một tàu của Hải quân Mỹ bắn hạ máy bay của chuyến bay TWA 800 bằng tên lửa. Salinger đi đến kết luận đó vì một tài liệu trên Internet đã nói về "thuyết âm mưu" nói trên.

Bob Francis, nguyên phó chủ tịch của Cơ quan An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB), gọi Salinger "là một thằng ngốc", "không biết mình đang nói những gì" và hoàn toàn "vô trách nhiệm".

Sau một cuộc điều tra kéo dài 4 năm, NTSB kết luận rằng vụ tai nạn của TWA 800 là do "sự bùng nổ của bình nhiên liệu ở cánh, do sự bắt lửa của hỗn hợp nhiên liệu/không khí dễ cháy trong bình".

Ba năm sau vụ TWA 800, chuyến bay 990 của  EgyptAir từ sân bay quốc tế JFK cũng sớm kết thúc trong lòng Đại Tây Dương và làm chết hơn 200 người trên máy bay.

Sau 3 năm điều tra, NTSB kết luận rằng phi công Gameel al-Batouti đã cố tình lao máy bay xuống biển. NTSB chỉ ra thực tế rằng quỹ đạo lao xuống của máy bay không giống như quĩ đạo của trục trặc cơ khí trên máy bay. Dựa trên ghi âm trong buồng lái, NTSB nhấn mạnh phi công al-Batouti đã liên tục lẩm bẩm "Tôi dựa vào Chúa Trời" và không có gì ngạc nhiên khi chiếc máy bay chở khách đột nhiên giảm dần độ cao.

Tại Ai Cập, người ta không cho rằng đây là một vụ tự sát của phi công. Các quan chức Ai Cập đã đổ lỗi cho trục trặc cơ khí là nguyên nhân dẫn đến tai nạn.

"Thuyết âm mưu" đã phát triển xung quanh chuyến bay TWA 800 là do nhân chứng không đáng tin cậy và tin đồn trên Internet.Trong trường hợp chuyến bay 900 của EgyptAir, các quan chức Ai Cập không chấp nhận việc một phi công của họ tự tử, giết chết nhiều người khác, và đã đưa ra một lời giải thích khác mà không có bằng chứng hậu thuẫn.

Trong trường hợp máy bay của chuyến bay Pan Am 103 bị rơi, lại xuất hiện một "thuyết âm mưu" xâu chuỗi các sự kiện.

Máy bay của chuyến bay Pan Am 103 đã nổ tung trên bầu trời Scotland ngày 21 tháng 12 năm 1988, vì một quả bom đặt trong khoang, làm thiệt mạng 270 trên máy bay và nhiều người khác trên mặt đất.

Hãng hàng không Pan Am đã thuê Juval Aviv, người tự xưng là một cựu quan chức chống khủng bố của Israel, để điều tra những gì đã xảy ra.

Trong báo cáo gửi lên, Juval Aviv nói ông ta có bằng chứng cho thấy cái chết của các hành khách trên chuyến bay Pan Am 103 là do một hoạt động của CIA, một sự khẳng định mà không hề có mảy may bằng chứng.

Ấy thế mà, một phần của "câu chuyện cổ tích" nói trên lại được đăng trên trang nhất của tạp chí TIME. Sau đó, chính phủ Mỹ kết luận rằng những kẻ tấn công chuyến bay Pan Am 103 đã nhân được lệnh của chính phủ ở Tripoli, điều mà cuối cùng người Libya đã thừa nhận là sự thật.

Các vụ TWA 800, EgyptAir 990 và Pan Am 103 cho thấy tai nạn máy bay là do lỗi cơ khí, hành động của phi công và âm mưu khủng bố.

Rút kinh nghiệm từ các "thuyết âm mưu" trong quá khứ, báo chí nên thận trọng trước những "thuyết âm mưu" liên quan đến vụ chiếc Boeing 777-200 chở 239 người bị mất tích ở Biển Đông.

Sự thật sẽ được tìm ra sau một cuộc điều tra cẩn thận và lâu dài.

Minh Đức (theo CNN)