Trong cuộc xung đột hiện nay, mặt trận công nghệ cũng đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Bên nào có khả năng quan sát chiến trường tốt hơn, bên ấy sẽ có nhiều lợi thế hơn trong việc dự đoán các động thái và tấn công đối phương.
Vitalii, một chuyên gia máy tính tại Trung tâm đổi mới và phát triển công nghệ quốc phòng của Bộ Quốc phòng Ukraine, cho biết Kiev đang có lợi thế vì nước này có một nền văn hóa chính trị trẻ, ít thứ bậc hơn. Ông Vitalii giải thích: "Sự khác biệt lớn nhất giữa quân đội Nga và quân đội Ukraine là sự liên kết ngang hàng giữa các đơn vị. Chúng tôi đang có lợi thế nhờ vào mối liên kết này".
Bên trong tòa nhà văn phòng ở ngoại ô Zaporozhye (Ukraine), những chiếc máy tính cập nhật liên tục tình hình trên mặt trận miền Nam đất nước. Chỉ với một cú nhấp chuột, tấm bản đồ sẽ hiển thị những vùng màu cam, đại diện cho các khu vực nơi quân đội Nga triển khai.
Tấm bản đồ này cũng xác định được nơi cất giữ xe tăng và pháo cũng như thông tin chi tiết về các đơn vị và người lính trong đó. Các thông tin này được những lập trình viên thu thập từ mạng xã hội.
Chọn sang một mục khác, màn hình máy tính sẽ hiện lên các mũi tên màu đỏ trên khắp khu vực phía Nam Zaporozhye, cho thấy những bước tiến của quân đội Nga. Bản đồ này cũng có thể phóng to lên và xem được những chi tiết địa hình sắc nét, nhờ vào hình ảnh thu được từ vệ tinh.
Phần mềm giúp các lập trình viên Ukraine xem được bản đồ chi tiết này có tên là Delta, được lập trình viên Ukraine phát triển nhằm mang lại lợi thế cho lực lượng của họ.
Được biết, dãy văn phòng ở Zaporozhye là "trung tâm nhận thức tình hình" thứ 6. Trung tâm này được thành lập trên các mặt trận khác nhau của lực lượng vũ trang Ukraine. Trung tâm thứ 7 đang được thiết lập ở vùng Donbass - một trong những mặt trận quan trọng nhất của cuộc xung đột hiện nay.
Trong tháng 12 này, trung tâm ở Zaporozhye sẽ được chuyển tới một căn nhà khác kiên cố hơn, được trang bị tùy chỉnh dưới lòng đất.
Phần mềm Delta được điều hành bởi Trung tâm đổi mới, phần lớn nhân viên của trung tâm này được chiêu mộ bởi một tổ chức tình nguyện gồm các nhà điều hành và lập trình viên máy bay không người lái có tên Aerorozvidka.
Tatiana, một quan chức khác tại trung tâm đổi mới, nói thêm: "Đây không phải quan chức từ Bộ Quốc phòng. Họ đến từ khu vực doanh nghiệp được huy động để phục vụ trong quân đội. Họ bắt đầu tạo ra Delta bằng chính trí óc và bàn tay của mình, bởi vì họ đã quen với văn hóa phát triển nhanh nhẹn. Quá trình sáng tạo phần mềm là một vòng tròn. Bạn phát triển nó, bạn kiểm tra nó, bạn khởi chạy nó".
Delta lần đầu tiên được giới thiệu tới các quốc gia thành viên NATO vào cuối tháng 10. Phần mềm này đã được phát triển bởi các lập trình viên của Aerorozvidka vào năm 2015 và được triển khai trên quy mô ngày càng tăng trong 4 năm qua.
Trung tâm Zaporozhye được ví giống như một khoa về khoa học máy tính tại trường đại học hơn là một đơn vị quân đội. Người duy nhất mặc đồng phục tại cơ sở này là một sĩ quan tình báo quân đội có biệt danh là Trung sĩ Shlomo.
Trong văn phòng ở đầu hành lang, hai kỹ sư đang làm việc để hoàn thiện cơ chế thả bom được kích hoạt bằng ánh sáng trên những chiếc quadcopter (Máy bay đa năng) thương mại. Cơ chế của bom được thiết kế bằng công nghệ 3D.
Trong khi đó, đầu kia của hành lang là nơi đặt bộ phận tình báo nguồn mở (Osint). Tại văn phòng này, nhiều thanh niên đang ngồi xem các bài đăng trên mạng xã hội của các tân binh Nga. Họ trích xuất thông tin ngày tháng và vị trí từ bài đăng rồi cung cấp dữ liệu cho phần mềm Delta. Một màn hình cho thấy một vài binh sĩ từ Dagestan (Nga) đang tập võ trước ống kính. Hình ảnh và thông tin tình báo thu thập từ đó đã gửi về đơn vị của họ.
Tấm bảng trắng trong văn phòng Osint lưu ý rằng cuộc xung đột đã bước qua ngày thứ 280. Theo đó, các lập trình viên Ukraine ước tính rằng 88.880 người Nga đã thiệt mạng.
Các kênh thông tin khác của Delta là hình ảnh thu được từ vệ tinh do các đối tác NATO cung cấp, nền tảng cho bản đồ chiến trường, các cảnh quay bằng máy bay không người lái và các bức ảnh, thông tin được cung cấp bởi một mạng lưới những người cung cấp thông tin đằng sau các đường dây của Nga, một phần do Trung sĩ Shlomo điều hành.
Tất cả thông tin đó được cập nhật trong các lớp trên bản đồ của Delta. Trên màn hình hiện nay, Melitopol là nơi tập trung nhiều nhất các khu vực màu cam và mũi tên đỏ - đại diện cho bước tiến của Nga.
Ông Shlomo giải thích: "Bây giờ chúng tôi đã hiểu lộ trình của họ và cách họ thay đổi. Họ đang sử dụng Melitopol như một trung tâm hậu cần lớn và chúng tôi đang cố gắng hiểu mục đích thực sự của các bước đi".
Hàng ngày, mỗi trung tâm nhận thức tình huống tổng hợp những phát triển mới nhất trong lĩnh vực của mình và có một cuộc họp giao ban trực tiếp vào lúc 18h để tóm tắt, thảo luận về những thông tin mới.
Minh Hạnh(Theo Guardian)
