Số lượng robot trong lực lượng lao động của Trung Quốc nhiều gấp 12,5 lần so với dự kiến. Đây là dấu hiệu cho thấy, lao động tại Trung Quốc đang bị thay thế bởi robot với tốc độ nhanh nhất thế giới.
“Trung Quốc dường như vẫn chưa dẫn đầu về đổi với robot nhưng việc này có lẽ chỉ là vấn đề thời gian trước khi các công ty robot Trung Quốc bắt kịp vị trí dẫn đầu”, Quỹ Đổi mới và Công nghệ Thông tin (ITIF) cho biết trong một báo cáo công bố hôm 11/3.
Quyết định sử dụng robot thay thế con người thường nhằm mục đích tiết kiệm chi phí. Theo đó, các nước phát triển với mức lương cao sẽ có tỷ lệ thâm nhập robot cao hơn các nước có mức lương thấp hơn.
Tuy nhiên, ITIF nhận thấy Trung Quốc đang áp dụng kỹ thuật tự động hóa nhiều hơn dự kiến dưa trên số tiền công nhân được trả trong sản xuất, với số lượng robot được sử dụng nhiều hơn 12,5 lần so với dự đoán. Trong khi đó, Mỹ chỉ sử dụng 70% số robor mà Washington lẽ ra phải nên sử dụng, xét đến mức lương mà công nhân sản xuất của nước này nhận được.
Phân tích về ngành công nghiệp robot của Trung Quốc do tổ chức tư vấn chính sách có trụ sở ở Mỹ thực hiện bao gồm nghiên cứu về các công ty lớn, cũng như ý kiến của các chuyên gia toàn cầu. Theo nghiên cứu này, tốc độ sản xuất và triển khai robot tại Trung Quốc đang tăng lên nhanh chóng.
Chính phủ Trung Quốc đã ưu tiên phát triển ngành công nghiệp robot, từ đó cho thấy các công ty chế tạo robot của nước này có khả năng sớm trở thành những nhà đổi mới hàng đầu. Dữ liệu trong báo cáo đã cho thấy xu hướng tăng, theo thông tin trên South China Morning Post.
“Trung Quốc là thị trường robot công nghiệp lớn nhất thế giới. Năm 2022, 52% tổng số robot công nghiệp trên thế giới được lắp đặt tại Trung Quốc, tăng từ 14% so với thập kỷ trước đó”, ông Robert D. Atkinson - Chủ tịch của ITIF kiêm tác giả báo cáo chia sẻ.
Thị trường robot đang bùng nổ của Trung Quốc có thể bắt nguồn từ nhu cầu nội địa mạnh mẽ và sự hỗ trợ mạnh về chính sách. Hiện tại, robot đang được sử dụng trong nhiều lĩnh vực lớn của nền kinh tế Trung Quốc, bao gồm sản xuất, hậu cần, khách sạn, y tế và xây dựng.
Ông Atkinson cho hay: “Ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc hiện là ngành lớn nhất thế giới. Đây là một thuận lợi đối với việc sử dụng robot của Trung Quốc bởi ngành công nghiệp ô tô là khách hàng chính của lĩnh vực robot công nghiệp”.
Theo báo cáo về người máy do Nhật báo Khoa học và Công nghệ - tờ báo chính thức của Bộ Công nghệ và Khoa học Trung Quốc công bố hôm 8/3, Trung quốc có nền tảng sản xuất tốt và chuỗi công nghiệp hoàn chỉnh, với khả năng cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho phát triển robot cũng như một loạt các kịch bản ứng dụng công nghiệp cho robot.
Mỹ từng là quốc gia tiên phong trong lĩnh vực robot nhưng lại tụt hậu trong xuất khẩu toàn cầu do thiếu đầu tư dài hạn. Các công ty hàng đầu hiện nay đến từ Đức, Nhật Bản và Thụy Sĩ, trong khi Trung Quốc dẫn đầu về sản xuất và số lượng sử dụng. Theo ông Atkinson, Bắc Kinh là thị trường lớn nhất thế giới về robot công nghiệp trong 8 năm liên tiếp.
ITIF đánh giá, thị trường robot đang phát triển mạnh của Trung Quốc được hỗ trợ bởi các khoản trợ cấp lớn từ nhiều cấp chính quyền khác nhau. Điều này đã thúc đẩy việc áp dụng robot và công nghệ tự động hóa khác.
Nhu cầu lớn và ngày càng tăng nhanh về tự động hóa công nghiệp đưa đến sự ra đời của vô số công ty khởi nghiệp về robot. Nhiều công ty trong số đó có trụ sở tại TP.Đông Quản (tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc) - một khu vực nổi tiếng với ngành công nghiệp robot quy mô lớn.
Sự trỗi dậy của những công ty khởi nghiệp này đã báo trước về lợi thế và hiệu quả đáng kể về chi phí. Giáo sư Li Zexiang ở Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong (Trung Quốc) tiết lộ: “Người dân ở Đông Quản có thể phát triển một sản phẩm công nghệ mới nhanh hơn từ 5 - 10 lần so với Thung lũng Silicon hoặc châu Âu, với chi phí chỉ bằng 1/5 hoặc 1/4”.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng, ngành công nghiệp robot của Trung Quốc vẫn phụ thuộc nhiều vào công nghệ nước ngoài và nhiều linh kiện nhập khẩu, chủ yếu do các công ty ở Nhật Bản, Đức và Thụy Sĩ sản xuất.
Bất chấp sự tăng trưởng tích cực, ông Atkinson lưu ý về hai lĩnh vực mà Trung Quốc đang tụt hậu. Cụ thể, phần mềm - chiếm khoảng 80% giá trị của robot và là điểm khác biệt chính về chất lượng, tính linh hoạt của robot, là một điểm yếu đối với các công ty Trung Quốc.
Điểm yếu thứ hai là sự đổi mới. Nhiều sản phẩm tự động hóa của Trung Quốc trông tương tự như các sản phẩm của Fanuc (Nhật Bản) hay Boston Robotics (Mỹ), cho thấy xu hướng sao chép sự phát triển ban đầu.
Đinh Kim(Theo SCMP)
