(ĐSPL) - Để chênh lệch lãi suất giữa VNĐ và USD quá lớn như hiện nay trong khi duy trì chính sách tỉ giá tương đối ổn định đã đẩy chênh lệch lãi vay giữa VNĐ và USD theo hướng bất lợi cho doanh nghiệp trong nước so với nước ngoài.
Tin tức trên Trí thức trẻ, Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch vay trả nợ của Chính phủ và các hạn mức vay nợ năm 2016.
Quyết định trên nêu định hướng kế hoạch huy động vốn bằng ngoại tệ trong nước và quốc tế.
Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính theo dõi, xem xét điều kiện thị trường vốn trong nước và quốc tế để linh hoạt thực hiện huy động 17.000 tỷ đồng thông qua các hình thức khác như: phát hành trái phiếu ngoại tệ trong nước, phát hành trái phiếu quốc tế...
Trường hợp cần thiết phát hành trái phiếu quốc tế hoặc trái phiếu Samurai, Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo quy định tại Nghị quyết số 99/2015/NQ13 của Quốc hội.
Với định hướng trên, lượng vốn huy động dự kiến phát hành bằng trái phiếu ngoại tệ này không quá lớn, tương đương với hơn 800 triệu USD. Quy mô này có thể thực hiện được trong nước như từng thành công.
Lãi suất huy động USD chỉ 0\% khiến không ít NH thương mại lách quy định để huy động ngoại tệ hoặc chuyển sang vay từ nước ngoài. |
Hồi tháng 4/2015, lần đầu tiên Chính phủ cũng đã phát hành trái phiếu ngoại tệ, huy động thành công 1 tỷ USD trong nước. Đầu mối đáp ứng giao dịch này là Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank).
Giao dịch trên đã mở đầu cho hướng huy động ngoại tệ ngay trong nước, qua các định chế tài chính nội địa với chi phí và lãi suất thấp hơn so với các đợt Chính phủ phát hành trái phiếu quốc tế trước đó.
Ở định hướng trên cho năm nay, tình huống thị trường đã có khác biệt.
Theo cơ chế từ cuối 2015 đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã áp trần lãi suất huy động USD ở 0\%/năm đối với tiền gửi của cả tổ chức và dân cư. Tiền gửi ngoại tệ vào hệ thống ngân hàng theo đó chủ yếu chuyển sang dạng không kỳ hạn, trong khi trái phiếu Chính phủ thường huy động ở các kỳ hạn dài.
Thời gian gần đây, một số chuyên gia có khuyến nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét lại chính sách trần lãi suất nói trên, nâng trở lại để huy động bền vững hơn nguồn lực ngoại tệ trong dân cư.
Ngoài định hướng huy động vốn trên, tại quyết định vừa ban hành, Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, trình Chính phủ phương án phát hành trái phiếu quốc tế để tái cơ cấu nợ công theo Nghị quyết của Quốc hội.
Báo Người lao động cũng đưa tin, theo các chuyên gia kinh tế, việc phát hành trái phiếu Chính phủ tại thị trường trong nước bằng ngoại tệ là cần thiết nhưng hiện nay, chủ trương này ở trong tình huống khác khi từ cuối năm ngoái, lãi suất tiền gửi USD của tổ chức, cá nhân được đưa về 0\%/năm. Ngoài ra, từ đầu tháng 6-2016, NH Nhà nước đã mở lại kênh tín dụng ngoại tệ cho doanh nghiệp nhằm đáp ứng các nhu cầu vốn ngắn hạn trong sản xuất, kinh doanh hàng xuất khẩu. Với quy định này, cầu tín dụng ngoại tệ từ các doanh nghiệp sẽ tăng lên, các NH thương mại và cả NH Nhà nước phải quan tâm huy động ngoại tệ.
Nhu cầu lớn, trong khi lãi suất huy động USD chỉ 0\% khiến không ít NH thương mại lách quy định để huy động ngoại tệ hoặc chuyển sang vay từ nước ngoài. Trong khi đó, nhiều cá nhân và doanh nghiệp chuyển sang gửi tiền USD không kỳ hạn, tiền gửi thanh toán. Một hiện tượng khác, do lãi suất 0\% nên vẫn còn một lượng lớn ngoại tệ nằm trong dân cư, thậm chí chuyển ra nước ngoài.
Bối cảnh tác động bên trong và ngoài đã thay đổi trong khi nhu cầu vốn bằng ngoại tệ của doanh nghiệp vẫn cao và trái phiếu Chính phủ chủ yếu huy động ở các kỳ hạn dài. Do đó, nhiều chuyên gia kinh tế khuyến nghị NH Nhà nước xem xét lại chính sách trần lãi suất huy động USD 0\% nhằm tận dụng được nguồn lực ngoại tệ lớn từ dân cư và cũng để “khớp” với việc mở lại tín dụng ngoại tệ.
TS Trần Du Lịch, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, cho rằng việc thực hiện chính sách chống đô la hóa là đúng nhưng cần căn cứ vào thực tế. Để chênh lệch lãi suất giữa VNĐ và USD quá lớn như hiện nay trong khi duy trì chính sách tỉ giá tương đối ổn định đã đẩy chênh lệch lãi vay giữa VNĐ và USD theo hướng bất lợi cho doanh nghiệp trong nước so với nước ngoài.
“Nguồn ngoại tệ trong dân còn khá lớn nên việc đưa lãi suất huy động USD về 0\% vô hình trung khiến người dân chuyển sang tích trữ ngoại tệ nhiều hơn. Chính sách của nhà nước vẫn là thu hút một lượng kiều hối lớn gửi về hằng năm thì đồng USD chuyển về nước phải được sinh lời. Dù bài toán này không đơn giản nhưng thời điểm hiện tại cần tính toán việc huy động USD có lãi suất” - ông Trần Du Lịch nhìn nhận.
Ngọc Anh (Tổng hợp)
Nguồn: Người đưa tin
