Từ Hi ra đời vào năm 1835 trong một gia đình tiểu quan ở Đạo Huệ, Quảng Thái, tỉnh An Huy. Năm 1851, bà gia nhập cung điện để trở thành một phi tần cho Hoàng đế Hàm Phong, sau khi vượt qua cuộc thi tuyển tú nữ cùng với 60 cô gái khác. Năm 1854, Từ Hi được tôn làm Ý Tần, và trong vòng một năm sau đó, bà đã mang thai đứa con đầu lòng.
Ngày 27/4/1856, Ý Tần đã sinh hạ một hoàng tử tên là Tải Thuần, người sau này trở thành con trai duy nhất của Hoàng đế Hàm Phong. Hoàng tử Tải Thuần, được biết đến như một "con rối" của Từ Hi Thái hậu, đã đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển và thống trị triều đại nhà Thanh trong suốt 47 năm, từ năm 1861 đến năm 1908.
Có rất nhiều tài liệu lịch sử đề cập đến Từ Hi Thái hậu và ghi chép về nhiều khía cạnh của cuộc đời, cũng như triều đại của bà. Có những bằng chứng về những thành tựu và cải cách mà bà đã thực hiện, và cũng không thiếu những hành động độc ác, phóng túng của bà.
Các nhà sử học, bảo tồn và tranh luận về sự công danh và tội lỗi của Từ Hi Thái hậu. Một số học giả cho rằng bà là một người phụ nữ độc ác, nắm quyền một cách chuyên quyền và phải chịu trách nhiệm cho sự suy sụp của triều đại nhà Thanh. Những người khác lại ca ngợi những thay đổi và cải cách mà bà đã mang lại cho Trung Quốc.
Từ Hi Thái hậu còn được biết đến là người ưa chưng diện và cũng rất thích chụp ảnh. Bảo tàng Cung điện ở Bắc Kinh đã bảo tồn được hơn 100 bức ảnh còn sót lại của bà trong hơn 30 bộ váy và trang phục lộng lẫy khác nhau. Những trang phục này đều là quần áo lụa được thêu ngọc trai chất lượng cao, trang sức đeo quanh người, trâm vàng cài tóc…
Bà có yêu cầu rất cao về trang phục hàng ngày, đặc biệt là giày. Mỗi bộ quần áo mà Từ Hi Thái hậu mặc đều được coi là hàng cao cấp nhất. Đương nhiên, giày cũng là thứ mà vị thái hậu nổi tiếng triều nhà Thanh yêu cầu rất cao.
Trong triều đại nhà Thanh, những phụ nữ có địa vị quan trọng trong cung như thái hậu, hoàng hậu, các phi tần và công chúa thường mang những đôi giày hình chậu hoa. Những chiếc giày này thường có độ cao đáng kể, có thể lên đến 20 cm. "Giày hình chậu hoa" là một trong ba loại giày phổ biến được sử dụng trong hậu cung trong thời kỳ nhà Thanh.
Loạt ảnh dưới đây cho thấy Từ Hi Thái hậu không chỉ diện những bộ quần áo xa hoa mà ngay cả "giày cao gót" của bà cũng vô cùng đắt đỏ và đẹp mắt.
Theo các chuyên gia, một đôi giày của Từ Hi Thái hậu có thể tốn 700.000 lạng bạc. Vào cuối thời nhà Thanh, một lạng bạc tương đương với 200 NDT hiện nay. Như vậy, một đôi giày của thái hậu quyền lực này có giá tương đương với gần 463 tỷ đồng. Không chỉ đắt đỏ, các đôi giày mà Từ Hi Thái hậu sở hữu còn rất đa dạng về kiểu dáng và cách trang trí. Nhiều đôi giày được gắn đá quý, ngọc trai...
Những đôi giày hình chậu hoa thời nhà Thanh phần lớn được coi là một loại "giày cao gót". Chiều cao phần gót giày của Từ Hi Thái hậu thường khoảng 7 – 12 cm. Phần trên của giày chủ yếu được làm từ lụa và vải thượng hạng với nhiều hoa văn trang trí tinh xảo. Phần gót giày làm từ gỗ, được bọc nhiều lớp vải màu trắng, với công dụng giảm sốc và giảm tiếng ồn khi người sử dụng di chuyển.
Theo ghi chép trong lịch sử, Từ Hi Thái hậu có yêu cầu cực kỳ cao đối với việc thiết kế giày. Do đó, để làm ra một đôi giày cho vị thái hậu này là điều không hề dễ dàng. Công đoạn mất nhiều thời gian nhất chính là thêu. Từ Hi Thái hậu yêu cầu những người thợ phải thêu hoa văn với màu sắc giống như thật. Quá trình thêu tay với yêu cầu cao của Từ Hi nên mất nhiều thời gian.
Sở dĩ các phi tần, các phụ nữ thuộc giới quý tộc thường đi loại giày này vì chúng giúp dáng đi uyển chuyển và thẳng khi đi lại. Hơn nữa, ngoài tác dụng giúp tôn dáng, giày hình chậu hoa còn thể hiện địa vị cao quý của người sử dụng. Đi lại trên đôi giày này không hề dễ dàng nên người sử dụng phải rèn luyện nhiều. Trong khi đó, người dân lao động bình thường không thể đi được loại giày đế cao này.
Phương Linh(T/h)
