Hôm nay, 17/2/2014, đúng 35 năm ngày mở đầu cuộc ch?ến đấu bảo vệ chủ quyền b?ên g?ớ? ph?́a Bắc, cũng là kỷ n?ệm 35 năm ngày cướ? của tô?.
Chú rể Lê K?ên Thành và cô dâu Nguyễn Thị Tú Khanh trong đám cướ? ngày 17/2/1979. Ảnh tư l?ệu g?a đình.
Năm 1979, tô? 24 tuổ?, 7 năm quân ngũ và bắt đầu làm v?ệc tạ? V?ện kỹ thuật không quân.
Năm 1979, đất nước vừa ra khỏ? cuộc ch?ến tranh chống Mỹ được bốn năm. Có thể lớp trẻ bây g?ờ khó mà h?̀nh dung nổ? bố? cảnh đất nước lúc đó nhưng tô? cũng không thể nó? g?̀ cho đủ ngh?̃a hơn bằng ba chữ: Rất khó khăn! Hồ? đó, bộ độ? như chúng tô? được phát mỗ? tháng 21 kg gạo nhưng vẫn đó? bở? th?ếu chất. Hồ? đó, mỗ? năm, mỗ? ngườ? dân khó có nổ? một bộ quần áo mớ?. Hồ? đó, mẹ tô? làm ở Ban tuyên g?áo An G?ang, th?̉nh thoảng lạ? phả? “cứu v?ện” chất đạm cho các con, kh? th?̀ gử? ?́t tôm khô, hoặc các loạ? mắm Nam Bộ. Những đứa con m?ền Bắc của bà tập quen ăn mắm từ những ngày th?ếu, đó? đó.
Đầu năm 1979, kh? quyết đ?̣nh sẽ cướ? vợ, tô? vào An G?ang thăm mẹ. Bà, ngườ? phụ nữ nh?ều năm xa chồng con, b?ền b?ệt ch?ến trường có vẻ như chưa hề được sống một ngày của thờ? b?̀nh. Bà cho tô? xem những bức ảnh chụp những ngườ? dân b?̣ Pol Pot g?ết hạ?. Lần đầu t?ên, trong đờ?, tô? nh?̀n thấy h?̀nh ảnh những con ngườ? b?̣ g?ết một cách khủng kh?ếp và man rợ như thế. Hàng chục, hàng trăm ngườ? đều chết cùng một tư thế: M?ệng há ra, mắt mở man dạ?. Mẹ tô? g?ả? th?́ch họ b?̣ đâm bằng những que nhọn từ hậu môn lên đến đ?̉nh đầu...
Năm 1979, trước ngày 17/2, những ngườ? l?́nh chúng tô? đã được phổ b?ến về những va chạm lớn trên toàn tuyến b?ên g?ớ? ph?́a Bắc.
Nó? như thế để nhắc lạ? rằng, ở thờ?? đ?ểmm đó, đất nước chúng ta ở vào thờ? đ?ểm vô cùng khó khăn. Th?ếu, đó?... ch?̉ là yếu tố rất nhỏ trong 2 chữ KHÓ KHĂN đó.
Thế nhưng, cũng sẽ chẳng a? h?̀nh dung nổ?, kh? còn th?ếu mặc và đó? ăn đó, chúng tô? được g?ao nh?ệm vụ thử ngh?ệm chế tạo máy bay...
Ngày 16/2, báo động cấp 1 toàn quân được chuyển xuống cấp 3.
Sáng thứ bảy,17/2/1979, Trung Quốc tấn công trên toàn tuyến b?ên g?ớ?.
Tố? hôm đó, đám cướ? của tô? vẫn d?ễn ra. Vẫn gần đông đủ những cán bộ cao cấp: Trường Ch?nh, Tố Hữu, Đạ? tướng Văn T?ến Dũng... Gọ? là đám cướ? nhưng thực ra th?̀ cũng là một bữa t?ệc nhà có chút rượu, trà thuốc và kẹo. Tô? thoáng thấy sự căng thẳng trên gương mặt của những lãnh đạo đơn v?̣ và quân chủng không quân.
Cha tô? - Tổng bí thư Lê Duẩn - và các lãnh đạo cao cấp vẫn nó? chuyện b?̀nh thường, không nhắc g?̀ về những g?̀ đang d?ễn ra ở b?ên g?ớ?. Đặc b?ệt, nét mặt cha tô? rất b?̀nh thản, không hề để lộ (hoặc có thể không có) cảm g?ác âu lo hay căng thẳng g?̀. Cũng có thể nhờ thế, ch?̉ và? chục phút sau kh? bắt đầu hôn lễ, không kh?́ căng thẳng trong nhóm s?̃ quan quân độ? được g?ả? tỏa, trở lạ? b?̀nh thường. Hôm sau, một ngườ? bạn b?nh ngũ nó? vớ? tô?: “Hôm qua thấy đám cướ? vẫn d?ễn ra, thấy mọ? v?ệc vẫn b?̀nh thường, và đặc b?ệt, nh?̀n nét mặt của ông g?à mày, bọn tao t?n Trung Quốc chẳng đánh đến Hà Nộ? được đâu...”.
Tô? không bao g?ờ tưởng tượng rằng m?̀nh sẽ có một đám cướ? như trong nh?ều bộ ph?m mà m?̀nh từng xem thờ? n?ên th?ếu: Sau đám cướ?, chú rể trở về ngay đơn v?̣...
Ngay sau ngày cướ?, tô? trở về đơn v?̣ và bắt đầu cuộc sống của ngườ? l?́nh thờ? ch?ến tranh. Th?̉nh thoảng chủ nhật vợ tô? đến thăm chồng; kh? ra về mắt đỏ hoe, làm tô? thấy thương cảm vô cùng!
Những ngườ? tham g?a th?ết kế, chế tạo ch?ếc máy bay V?ệt Nam đầu t?ên TL-1. Từ trá? qua phả?: Lê K?ên thành, Trần Mạnh Chung, Nguyễn Văn Hả?, Bù? Thanh Châu. Đây là những ngày bay thử trên sân bay Hoà Lạc. Ảnh tư l?ệu g?a đình.
Lúc đó, nghe nó? rằng, chúng ta đã chuẩn b?̣ cho một ch?ến bằng không quân để bảo vệ b?ên g?ớ?.
Thế nhưng, đ?ều đặc b?ệt là những ngày tháng đó, Hà Nộ? vẫn b?̀nh thường. B?̀nh thường trong một cuộc ch?ến hết sức không b?̀nh thường. Kh? t?ếng súng đã nổ ra ở b?ên g?ớ? nhưng mấy tháng sau th?̀ kết thúc, ngườ? Hà Nộ? đ?ềm t?̃nh pha chút tự hào k?́n đáo nh?̀n lạ?: Trung Quốc đã không thể kéo dà? cuộc ch?ến và không thể đánh đến Hà Nộ?...
Cha tô? còn nó?: Nếu theo lẽ b?̀nh thường, Trung Quốc không nên đánh V?ệt Nam...
Nhưng có lẽ ngườ? V?ệt Nam là vậy, một kh? đ?ều bất b?̀nh thường nhất đã xảy ra, họ b?̀nh thản đón nhận.
Và tớ? năm 1980, ch?ếc máy bay đầu t?ên do ngườ? V?ệt Nam tự th?ết kế và chế tạo mang tên TL-1 đã bay trên bầu trờ? Tổ quốc. Năm 1981, đứa con tra? đầu lòng của tô? ra đờ?, tô? đặt tên là Lê K?ên Dũng.
Và cũng là b?̀nh thường kh? kỷ n?ệm 35 năm ngày cướ?, tô? không thể quên, ngày cướ? của m?̀nh trùng vớ? ngày nổ ra ch?ến tranh b?ên g?ớ?. Tất nh?ên không nên ôm chặt những chuyện không vu? của quá khứ nhưng hãy h?ểu quá khứ để nh?̀n về tương la? một cách chuẩn xác hơn!
M.L(theo TNO)