Kiện tụng hay chỉ là một chiêu “đánh bóng”?

(ĐSPL) Sự k?ện nữ d?ễn v?ên, ca sĩ và cũng là tác g?ả của cuốn t?ểu thuyết “Sợ? xích” Lê K?ều Như đâm đơn khở? k?ện tập đoàn công nghệ máy tính tầm cỡ thế g?ớ? Apple nhanh chóng gây chú ý của dư luận. Đây là ngườ? đầu t?ên “dám” lên t?ếng để đò? lạ? quyền tác phẩm kh? bị sử dụng trá? phép trong thế g?ớ? v?ễn thông, ?nternet.

“Lấy trứng chọ? đá”

Kh? PV l?ên lạc vớ? nữ tác g?ả “Sợ? xích”, cô vẫn không g?ấu nổ? cảm xúc vu? mừng sau thờ? g?an chờ đợ? hồ? âm từ phía Apple: “Kh? nhận được thư trả lờ? nhanh chóng từ phía đạ? d?ện Apple, chúng tô? rất vu?. Sau ha? bức thư được gử? đến, đầu t?ên là thông báo đã nhận được ý k?ến phản ánh. Còn bức thư t?ếp theo được gử? vào ngày 20/7 vớ? nộ? dung sẽ t?ến hành v?ệc gỡ bỏ hoàn toàn t?ểu thuyết “Sợ? xích” ra khỏ? g?ao d?ện App Store. Tuy nh?ên, đọc xong toàn bộ nộ? dung bức thư kh?ến tô? vô cùng thất vọng. Bở? một thương h?ệu có tên tuổ? và phát tr?ển như Apple mà lạ? có cách g?ả? quyết… khó có thể chấp nhận”. Cũng theo Lê K?ều Như, thay vì nhận lỗ? và tìm hướng g?ả? quyết thì Apple lạ? “đẩy tộ?” sang bên l?ên quan thứ ba. Theo tác g?ả, sự v?ệc rao bán tác phẩm “Sợ? xích” của cô đã xảy ra cách đây một thờ? g?an dà?. Trước đó, tháng 4/2010 phía Apple đã đăng tả? và rao bán cuốn sách trên trang App Store mà không có sự l?ên hệ hay thỏa thuận nào vớ? tác g?ả. Sau đó, kh? bị báo chí và đồng ngh?ệp phản ánh thì họ đã gỡ xuống nhưng đến tháng 9/2010 lạ? bị rao bán lạ?.

Lê K?ều Như - Nữ tác g?ả cuốn t?ểu thuyết “Sợ? xích”

Còn luật sư Nguyễn Thành Công - g?ám đốc công ty Đông Phương Luật, đạ? d?ện bên phía Lê K?ều Như tỏ ra khá bức xúc trước phản hồ? “dửng dưng” từ phía Apple: “Họ không phủ nhận hành động v? phạm bản quyền một cách trực t?ếp nhưng nêu trách nh?ệm của bên thứ ba và chỉ rõ là quy định này đã được đăng tả? trên webs?te của Apple. Tức là họ muốn loạ? trừ trách nh?ệm của bản thân. Dù toàn bộ trách nh?ệm trong vụ v?ệc này là của bên thứ ba. Tuy nh?ên, trước đó Apple phả? chịu trách nh?ệm đố? vớ? ngườ? bị xâm hạ?. Sau đó Apple có thể truy cứu trách nh?ệm của bên thứ ba để bù đắp cho th?ệt hạ? mà Apple đã trả cho ngườ? bị xâm hạ?”.

Không hà? lòng về câu trả lờ? nhận được, luật sư Nguyễn Thành Công cũng khẳng định rằng, đây là một tình huống mà ông đã lường trước được kh? bắt đầu t?ến hành vụ v?ệc. Đồng thờ?, bên phía đạ? d?ện của Lê K?ều Như sẽ t?ếp tục thực h?ện theo kế hoạch đã định. “Chúng tô? t?ếp tục gở? văn bản thứ ha? sang Apple. Văn bản này sẽ phân tích các vấn đề pháp lý l?ên quan trong đó nêu căn cứ xác định trách nh?ệm của Apple. Nếu mọ? nỗ lực đàm phán đều không có kết quả thì chúng tô? sẽ t?ến hành khở? k?ện Apple tạ? Mỹ, bắt buộc Apple phả? ngừng ngay v?ệc xâm phạm quyền tác g?ả và bồ? thường th?ệt hạ? bao gồm: Thanh toán phí quyền tác g?ả cho mọ? đơn vị đ?ện tử của cuốn sách được bán ra trên App Store hoặc gỡ bỏ ngay lập tức cuốn sách ra khỏ? AppStore. Trong cả ha? trường hợp, Apple đều phả? bồ? thường th?ệt hạ? cho Lê K?ều Như tổng khoản t?ền lên tớ? 100.000 USD (hơn 2 tỷ đồng)” - đạ? d?ện phía Lê K?ều Như cho b?ết.

Cũng theo như câu trả lờ? trong thư đ?ện tử gử? ngày 20/7 vừa qua của phía đạ? d?ện Apple thì trách nh?ệm trong v?ệc đăng tả? trá? phép cuốn t?ểu thuyết “Sợ? xích” thuộc về phía thứ ba, mà họ gọ? là “Bên phát tr?ển sản phẩm” (Developer) và “Bên cung cấp nguồn” (Prov?der). Mà đơn vị trực t?ếp l?ên quan là Bo?lder Sh?mp, tất nh?ên mọ? ch? phí th?ệt hạ? thì phía Bo?lder Sh?mp có trách nh?ệm bồ? thường cho tác g?ả cuốn sách. Một lần nữa, câu trả lờ? th?ếu trách nh?ệm này của Apple kh?ến đạ? d?ện bị hạ? không đồng tình. Luật sư cho rằng: “App Store là kho dữ l?ệu trực tuyến của Apple nhằm cung cấp m?ễn phí và có trả phí các ứng dụng đố? vớ? ngườ? t?êu dùng. Để được đăng tả? các sản phẩm trên App Store thì phả? được sự cho phép của Apple. Đố? vớ? các ứng dụng trả phí thì ngườ? mua trả phí trực t?ếp cho Apple, rồ? theo tỷ lệ đã thống nhất g?ữa Developer và Prov?der vớ? Apple mà các bên này được nhận từ Apple. Có thể g?ữa bên thứ ba vớ? Apple có thoả thuận ch? t?ết về trách nh?ệm nên Apple mớ? có cách xử lý như thế - chuyển trách nh?ệm qua bên thứ ba. Tuy nh?ên pháp luật lạ? quy định đố? tượng chịu trách nh?ệm trước t?ên phả? là Apple. Sau đó Apple có thể truy cứu trách nh?ệm của bên l?ên quan”.

K?ện nhầm đố? tượng?

Ngay sau kh? vụ k?ện Lê K?ều Như vớ? “ngườ? khổng lồ” Apple d?ễn ra, dư luận đã nhanh chóng có phản hồ?. Đa phần ý k?ến tỏ ra ủng hộ động thá? mạnh tay này của tác g?ả “Sợ? xích”, họ cho rằng đây là một “t?ếng súng” báo động nạn “chảy máu tr? thức” vì sự ăn cắp trắng trợn từ phía k?nh doanh v?ễn thông. Nhưng cũng không ít ngườ? tỏ ra á? ngạ? và đùa rằng Lê K?ều Như chẳng khác nào đang “lấy trứng chọ? đá”. Vì thắng, thua chưa b?ết thế nào nhưng khoản ch? phí đầu tư cho vụ k?ện cũng không hề nhỏ. Hơn nữa, v?ệc k?ện một tập đoàn công nghệ tầm cỡ thế g?ớ? như Apple thật không “dễ xơ?” chút nào. Trước sự ngh? ngạ? của phóng v?ên kh? cho rằng vụ k?ện lần này rất mệt mỏ? mà nguy cơ thua k?ện là đ?ều có thể nghĩ tớ?, nữ tác g?ả Lê K?ều Như bày tỏ: “Quãng thờ? g?an này vì quá mệt mỏ? nên tô? phả? tạm ngưng các dự án nghệ thuật. Cứ nghĩ đến v?ệc “đứa con” mà mình “mang nặng đẻ đau” suốt 3 năm trờ? bị xâm phạm trắng trợn là tô? thấy đau lòng và càng quyết tâm hơn. Tô? theo k?ện vì muốn lên t?ếng cho những tác g?ả cùng chung cảnh ngộ và cũng  vì công bằng, danh dự cho chính mình. Nên dù có tốn t?ền, tốn công tô? cũng sẽ quyết theo k?ện đến cùng”

“Sợ? xích” ngang nh?ên rao bán trên trang chủ AppStore mà không có cam kết nào từ phía tác g?ả

“Về phía Apple, sa? phạm của họ đã rõ: phát hành ấn bản đ?ện tử dướ? dạng ebook có thu phí của tác phẩm Sợ? Xích kh? chưa được sự cho phép của thân chủ tô?. Hơn nữa còn mạo nhận “nộ? dung và hình ảnh được cung cấp bở? chính tác g?ả”. Dù b?ết sẽ rất tốn kém về t?ền bạc, thờ? g?an thậm chí v?ệc thắng thua phả? chờ đến kết quả cuố? cùng. Các cản ngạ? này sẽ làm nản chí ngườ? bị xâm phạm, từ đó mà họ rút lu? ngay từ đầu. Vì vậy sang tuần tớ? chúng tô? chuẩn bị cho v?ệc gử? đơn lên Cục bản quyền tác g?ả của Bộ VH-TT & DL, Trung tâm bảo vệ quyền tác g?ả V?ệt Nam nhờ can th?ệp… Đồng thờ? chúng tô? sẽ hoàn thành thủ tục để t?ến hành vụ k?ện tạ? Mỹ”- Luật sư Nguyễn Thành Công ch?a sẻ vớ? một quyết tâm sẽ g?ành được ch?ến thắng.

Đây không phả? là lần đầu t?ên xảy ra v?ệc v? phạm quyền sở hữu tác g?ả, nhất là trong một thế g?ớ? nhốn nháo như mạng v?ễn thông, ?nternet. Nhưng dù tận mắt chứng k?ến “con đẻ” của mình bị ăn cắp, thậm chí là rao bán ngang nh?ên trên mạng nhưng họ vẫn bất lực, ?m lặng.Không chỉ r?êng tác phẩm Sợ? xích của Lê K?ều Như bị “rao bán” công kha?  mà các v? phạm bản quyền loạ? này ở V?ệt Nam tồn tạ? rất nh?ều. Hầu như các tác g?ả có t?ếng tăm đều đã và đang bị xâm phạm. Tuy nh?ên chưa có a? lên t?ếng chính thức bở? có thể họ không b?ết hoặc b?ết nhưng không b?ết cách g?ả? quyết sẽ như thế nào. Hoặc đã t?ến hành g?ả? quyết nhưng e ngạ? thủ tục nh?êu khê, tốn kém mà đã dừng lạ? hoặc chưa thực h?ện. Bở? Apple có trụ sở tạ? Mỹ nên vụ v?ệc nếu phả? k?ện tụng phả? thực h?ện tạ? Mỹ.

Sự v?ệc đang hồ? tranh g?ả?, a? thắng, a? thua chưa rõ ràng nhưng quan trọng nhất là nạn v? phạm bản quyền tác phẩm vẫn tràn lan trên mô? trường ?nternet và mạng v?ễn thông. Lâu nay, ngườ? dân có thó? quen sử dụng “chùa” các sản phẩm nghệ thuật trên mạng ?nternet, còn các nhà mạng thì ngang nh?ên “đánh cắp” chất xám, gây nhức nhố? cho nh?ều tác g?ả, gây th?ệt hạ? lớn về k?nh tế, thương h?ệu và uy tín của nh?ều nhà sản xuất, nhạc sĩ, nghệ sĩ.

Bảo Hằng