Không thể truy thu 408 tỷ đồng của Sabeco

Bàn về việc Kiểm toán Nhà nước truy thu 408 tỷ đồng tiền thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với Tổng Công ty CP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), hầu hết các ý kiến đều cho rằng không thể truy thu đối với đơn vị này.

Ngày 15/7/2015, Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát VN phối hợp với Tổng công ty Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn tổ chức Tọa đàm “Thuế Tiêu thụ Đặc biệt đối với Sabeco”. Toạn đàm đã nhận được sự tham gia của Đại diện Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chính phủ, Viện Kinh tế Trung ương, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Hội Kế toán – Kiểm toán, Hội Luật gia … và hàng chục cơ quan truyền thông, báo, đài. Nhìn chung, những ý kiến xoay quanh buổi Tọa đàm về việc thực hiện thuế TTĐB của Sabeco đều nhất trí cho rằng: Sabeco đã làm đúng luật.

Tọa đàm “Thuế Tiêu thụ Đặc biệt đối với Sabeco”.

Sabeco tính giá thuế đúng với quy định

Dựa vào Thông tư 05 của Bộ Tài chính quy định về thuế TTĐB, Kiểm toán Nhà nước khẳng định Sabeco đã “lách” thuế để hưởng lợi và yêu cầu truy thu 408 tỷ đồng đối với doanh nghiệp này. Cụ thể, đơn vị kiểm toán kết luận: “Công ty TNHH MTV TM Sabeco và các Công ty CP TM khu vực là những đơn vị thuộc hệ thống sản xuất kinh doanh của cơ sở sản xuất là công ty mẹ, không phải là cơ sở thương mại độc lập. Và Tổng công ty là đơn vị quyết định giá bán ra tại Công ty CP TM Khu vực, nên giá tính thuế TTĐB phải là giá bán ra của Công ty CP TM Khu vực, không phải là giá bán ra tại Công ty TNHH MTV TM Sabeco như Tổng công ty đã thực hiện”.

Trước vụ việc trên, phía Sabeco đã có giải trình với Bộ Tài chính: “Thực hiện kê khai theo hướng dẫn tại Thông tư 05/2012/TT – BTC, Giá tính thuế TTĐB được Công ty ấn định cho từng loại sản phẩm căn cứ vào giá bán ra của Công ty TNHH MTV TM Sabeco (gọi tắt là Công ty TM bia Sài Gòn) – là đơn vị thu gom và trung gian phân phối sản phẩm Bia và không thấp hơn 10\% giá bán ra của công ty CP TM Khu vực là các đơn vị trực tiếp phân phối hàng ra thị trường.

Trong đó, Công ty TM Bia Sài Gòn (đơn vị 100\% vốn của Sabeco) thay mặt Sabeco thực hiện bao tiêu toàn bộ sản phẩm của Sabeco; các Công ty CP Thương mại Khu vực là đơn vị liên kết, có pháp nhân độc lập, không thuộc cơ cấu tổ chức nội bộ của Sabeco”.

Doanh nghiệp này khẳng định: Việc lấy giá bán ra của Công ty TM Bia Sài Gòn để tính thuế TTĐB là đúng với quy định của Luật thuế TTĐB. Nếu tính thuế TTĐB như kiến nghị của kiểm toán Nhà nước sẽ làm tăng 10\% doanh số chịu thuế, gián tiếp làm tăng 3.3\% thuế suất thuế TTĐB tại Tổng công ty. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả sản xuất của Tổng công ty nói riêng và các doanh nghiệp nội địa nói chung vì biên độ lợi nhuận thấp hơn nhiều so với doanh nghiệp nước ngoài, ảnh hưởng đến duy trì và phát triển các thương hiệu quốc gia trong hội nhập quốc tế.

Trao đổi An ninh Tiền tệ và Truyền thông, ông Lê Hồng Xanh – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV TM Sabeco cho biết: “Hệ thống thương mại hiện nay không chỉ bia Sài Gòn mà cả các doanh nghiệp lớn đều thực hiện mô hình giống như vậy. Nhằm tăng hiệu quả kinh doanh nên Công ty thương mại thành lập ra các công ty cổ phần để chủ động, tác động nhanh hơn, tốt hơn. Trên mô hình đó, Sabeco đảm bảo đúng luật pháp, mỗi người lao động trong Sabeco đều sống và làm theo đúng pháp luật. Hơn thế nữa, các đơn vị kiểm toán, thanh tra đã rất nhiều lần công nhận Sabeco làm đúng luật thì tại sao tới nay lại nêu ra vấn đề này?”.

Đồng tình với quan điểm trên, ông Phan Chí Dũng – Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ, Bộ Công Thương cho rằng: “Hướng dẫn luật thuế tiêu thụ đặc biệt của Bộ Tài chính năm 2012 rất rõ ràng. Cách tính thuế của Sabeco là tuân thủ đúng quy định của luật thuế. Bởi không lí gì các doanh nghiệp tồn tại bấy nhiêu năm nếu không làm đúng luật. Thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế đánh vào sản xuất chứ không phải đánh vào khâu thương mại nên giá bán ra cho cơ sở đầu tiên là giá tính thuế”.

“Sửa lỗ hổng ở quy định thì được còn truy thu thì không nên”

Ông Dũng cũng lưu ý: “Nếu cho rằng đây là kẽ hở ở quy định để truy thu thuế của Sabeco thì việc tuân thủ nguyên tắc kiểm toán đã không được tôn trọng. Đồng thời, truy thu sẽ mang theo nhiều hệ lụy. Cần phải tổ chức, tính toán lại không phải một năm mà là cả một giai đoạn, không chỉ riêng mình Sabeco mà cả hệ thống các doanh nghiệp hiện hành”.

“Tóm lại, sửa lỗ hổng ở quy định thì được còn truy thu thì không nên”, ông Dũng kết luận.

Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam – ông Phạm Công Tham chỉ ra: Sabeco thành lập các công ty thành viên năm 2008 trong khi năm 2012 Bộ Tài chính mới ban hành Thông tư 05 nên không thể nói là doanh nghiệp lập ra chuỗi công ty con để trốn thuế. Ông Tham cũng đồng ý bản chất của thuế TTĐB là đánh vào khâu sản xuất chứ không đánh vào khâu lưu thông nên Sabeco không sai trong thực hiện nghĩa vụ thuế.

Nhấn mạnh thuế là một trong những quy định tác động trực tiếp đến tài sản và bảo vệ tài sản của doanh nghiệp cùng nhà đầu tư, ông Nguyễn Đình Cung – Viện trưởng Viện nghiên cứu Kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng: Lâu nay, luật thuế quy định bởi Quốc hội nhưng hành thuế bị chi phối bởi các Thông tư. Để đảm bảo tính chắc chắn ổn định, phải hạn chế các Thông tư, tăng cường quy định bằng luật của Quốc hội. Bởi sự thay đổi nhỏ có thể dẫn đến phá sản một doanh nghiệp.

Thêm vào đó, trong nền kinh tế thị trường việc doanh nghiệp thành lập công ty con, công ty cháu, … là chuyện bình thường để tạo tiềm năng lợi thế đồng thời giảm rủi ro của thị trường. Việc làm này có nghĩa doanh nghiệp tận dụng lợi thế và kẽ hở của chính sách. Đây là một điểm hoàn toàn tự nhiên, vì người thông minh biết lách chỗ này, lách chỗ kia để tạo ra lợi ích. Như vậy, cơ quan nhà nước với trách nhiệm bảo vệ lợi ích chung phải tìm kiếm công cụ để hạn chế mặt tiêu cực của doanh nghiệp.”

“Nếu sai, thì phải chỉ ra sai ở điều nào, khoản nào? Lách luật không phải là vi phạm pháp luật. Không vi phạm luật tức là đã làm đúng luật” ông Cung cho biết.

Cùng chung quan điểm, đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương cho rằng kết luận của Kiểm toán đối với Sabeco là hơi vội vàng: “Không nên dùng từ lách luật bởi không có hệ thống pháp luật nào là không có lỗ hổng. Doanh nghiệp nói chung hay Sabeco nói riêng không thể tự kê khai thuế. Không có bằng chứng nào chứng tỏ Sabeco thực hiện sai quy định. Nếu kết luận của cơ quan kiểm toán là đúng thì trách nhiệm của cơ quan thuế đến đâu khi năm nào cũng thanh tra?”.

Góp ý cho vụ việc, theo Luật sư của Basico – Trương Thanh Đức: “Riêng về Luật thuế tiêu thụ đặc biệt từ năm 1990 đến nay đã có đến 8 đạo luật, 10 nghị định và 20 thông tư quy định. Kết luận của Kiểm toán nhà nước chỉ đúng và rất đúng nếu các công ty con có hạch toán phụ thuộc. Còn tất cả các công ty con, cháu,… của Sabeco đều có hạch toán độc lập hợp pháp”.

Hoàng Hà – Bảo Minh/An ninh Tiền tệ

[mecloud]YVsPB0hkwT[/mecloud]