Ngày 28/6, các trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của Iran và Mỹ đã bắt đầu tiến trình đàm phán gián tiếp ở Doha (Qatar) trong nỗ lực dỡ bỏ những rào cản nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân được ký kết giữa Tehran với các cường quốc thế giới hồi năm 2015.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran - ông Nasser Kanani cho biết Trưởng đoàn đàm phán của Tehran, Ali Bagheri Kani đã đến Doha để bắt đầu các cuộc đàm phán. Đặc phái viên Mỹ về Iran, Robert Malley, cũng được cho là sẽ đến thủ đô của Qatar.
Một số trang báo của Iran và phương Tây đưa tin ông Bagheri Kani và Malley sẽ lần lượt gặp riêng Ngoại trưởng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani.
Ông Enrique Mora- điều phối viên của EU về tiến trình đàm phán, dự kiến sẽ giữ vai trò chuyển thông điệp giữa các đoàn đàm phán Iran và Mỹ.
Thông tin về các cuộc đàm phán được đưa ra chỉ hai ngày sau khi quan chức phụ trách chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell đến thăm Tehran và có cuộc gặp Ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian. Sau cuộc gặp, hai bên tuyên bố tái khởi động “ngay lập tức” cuộc đàm phán.
Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA), bắt đầu vào tháng 4/2021 giữa Iran và nhóm P4 + 1, gồm Trung Quốc, Nga, Pháp, Đức và Anh, tại Vienna (Áo) với sự tham gia gián tiếp của Mỹ .
JCPOA được xây dựng để ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân và áp đặt các giới hạn nghiêm ngặt đối với hoạt động hạt nhân của Iran để đổi lấy việc nới lỏng các lệnh trừng phạt kinh tế của Mỹ và quốc tế. Tuy nhiên, cựu Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận vào năm 2018, áp dụng lại các lệnh trừng phạt và đưa ra hàng trăm biện pháp trừng phạt bổ sung đối với Iran.
Việc đàm phán khôi phục JCPOA được bắt đầu từ tháng 4/2021 tại Vienna nhưng đã rơi vào bế tắc kể từ tháng Ba năm nay do Iran và Mỹ có nhiều quan điểm khác biệt.
Iran đã đưa ra một số điều kiện, trong đó có yêu cầu Mỹ đưa Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ra khỏi danh sách tổ chức khủng bố. Tuy nhiên, Washington từ chối các yêu cầu của Tehran và đàm phán rơi vào đình trệ.
Cùng quan điểm ủng hộ nỗ lực phục hồi JCPOA , Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu ngày 27/6 nhấn mạnh nước này phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương nhằm vào Iran.
Theo ông Cavusoglu, Thổ Nhĩ Kỳ hy vọng các bên sẽ thực hiện những bước đi cần thiết để JCPOA được khôi phục vì điều này có vai trò quan trọng đối với khu vực.
Mộc Miên (T/h)