Đằng sau bức tường thành cao ngút, trong chốn cung cấm nguy nga tráng lệ, hàng ngàn phi tần, mỹ nữ được sống trong vinh hoa, phú quý. Tuy nhiên, việc được gần gũi, nhà vua ân sủng cũng sẽ đi kèm với những sự nguy hiểm thường trực.
Một trong số đó là tuẫn táng - một trong những hủ tục tàn khốc trong lịch sử. Dù hủ tục này đã bị xóa bỏ từ rất lâu, nhưng những gì được tài liệu cổ để lại vẫn khiến hậu thế thấy "khủng khiếp".
Tục tuẫn táng xuất hiện từ thời nhà Chu, là hình thức mai táng đáng sợ khi các Hoàng đế băng hà.Những người được chọn "tuẫn táng" cùng người chết sẽ gồm vợ, thê thiếp hoặc người hầu hạ thân cận, nô lệ... Thậm chí, thợ xây lăng tẩm cho vua chúa cũng có thể nhận kết cục tương tự nhằm giữ bí mật mãi mãi về nơi yên nghỉ này.
Tục mai táng đáng man rợ này tồn tại được nhờ vào các tư tưởng, hủ tục sai lệch. Đầu tiên phải kể tới quan niệm việc tuẫn táng là cách để những phi tần này sẽ ở bên cạnh để cùng Hoàng đế tiếp tục cuộc sống ở thế giới bên kia, đảm bảo cho Hoàng đế đã băng hà vẫn có người chăm sóc, hầu hạ, sung sướng như khi còn sống.
Hủ tục này cực kỳ thịnh hành vào thời nhà Thương đến nhà Hán. Dưới thời Hoàng đế Tần Thủy Hoàng, hủ tục tuẫn táng được coi là "thời kỳ đỉnh cao" với số lượng hài cốt chôn cùng lăng mộ vua nhiều tới mức chưa thể đếm hết. Tập tục này giảm dần vào cuối triều đại nhà Hán tới nhà Nguyên.
Theo sử sách, có rất nhiều cách để ép cung tần tuẫn táng cùng đế vương. Vào thời nhà Minh, phương pháp treo cổ được áp dụng nhiều nhất, nhưng phương pháp uống thuốc độc để tránh việc bị ép tuẫn táng và không phải chịu nhiều dày vò đau khổ.
Bên cạnh ép uống thuốc độc, đổ thủy ngân cũng rất thông dụng. Theo dân gian, người nhiễm độc thủy ngân mà chết thân thể không bị mục rữa, dù qua trăm ngàn năm hình dáng vẫn trẻ trung hệt như còn sống. Những người được lựa chọn sẽ bị đưa vào một căn phòng, cho uống nước trà có thuốc mê. Chờ những cung tần này đã ngủ say, thái giám sẽ cắt da trên đỉnh đầu thành hình chữ thập. Người thi hành tay cầm thìa đồng, rót từng thìa thủy ngân vào vết cắt. Sau khi rót vào số lượng thủy ngân nhất định sẽ dùng kim chỉ khâu chỗ cắt lại. Công việc hoàn thành cũng là lúc những phi tần này bị nhiễm độc thủy ngân mà chết.
Còn có một loạt cách tuẫn táng đặc biệt khác là chuốc thuốc mê rồi trói tay chân người bị lựa chọn, bẻ thành những tư thế nhất định, sau đó chôn sống. Trong nhiều lăng mộ, các nhà khảo cổ cũng phát hiện những thi thể nữ tay chân có dấu vết bị trói, cơ thể bị bẻ cong, đầu quay sang một phía cực kỳ quái dị. Không ít lần người ta còn phát hiện cả hài cốt trẻ con. Các chuyên gia khẳng định đây cũng là một hình thức tuẫn táng với mục đích canh giữ lăng mộ.
Các nhà khảo cổ từng phát hiện một ngôi mộ thời Thương tại An Dương, Hà Nam, Trung Quốc với cảnh tượng trong ngôi mộ có thể nói là vô cùng bi thảm. Trong ngôi mộ đó, những người tuẫn táng nằm ở dưới đáy, sau đó lấp đất làm nền. Sau khi mọi thứ đã sẵn sàng, mới đem chủ nhân ngôi mộ vào chôn cất.
Phải tới năm Khang Hy thứ 20 (tức năm 1673) thì tục tuẫn táng mới biến mất hoàn toàn ở Trung Quốc.
Mộc Miên (T/h)
