Hội chứng “ngủ không hồi phục” và mối liên hệ với hệ thần kinh
(ĐS&PL) - Bạn ngủ cả đêm nhưng sáng dậy vẫn mệt mỏi, thiếu tỉnh táo? Đó có thể là dấu hiệu của ngủ không hồi phục thường do rối loạn hệ thần kinh hoặc thiếu hụt serotonin.
“Ngủ không hồi phục” là gì và khác gì với mất ngủ?
Khác với mất ngủ – khi bạn khó đi vào giấc ngủ hoặc thường xuyên tỉnh giấc giữa đêm, thì ngủ không hồi phục lại là tình trạng:
- Ngủ được, thậm chí đủ 7–8 tiếng nhưng sáng dậy vẫn mệt mỏi, lờ đờ.
- Cảm thấy như chưa từng nghỉ ngơi.
- Có thể đau đầu, khó tập trung, chóng mặt nhẹ.
Đây là dấu hiệu cho thấy giấc ngủ thiếu chiều sâu, không đủ để cơ thể và hệ thần kinh thực sự tái tạo.
Dù ngủ 7-8 tiếng nhưng dậy vẫn rất mệt.
Tại sao ngủ mà vẫn mệt? Vai trò của hệ thần kinh và serotonin
Giấc ngủ có cấu trúc gồm nhiều chu kỳ, bao gồm các giai đoạn: ngủ nông, ngủ sâu (deep sleep) và ngủ mơ (REM). Trong đó, ngủ sâu và REM là lúc cơ thể sửa chữa, phục hồi tế bào thần kinh và tái lập trí nhớ.
Khi hệ thần kinh bị rối loạn hoặc thiếu hụt serotonin, bạn sẽ khó rơi vào các giai đoạn ngủ sâu – dù bạn vẫn ngủ đúng giờ, đủ số tiếng. Các nguyên nhân thường gặp gồm:
- Thiếu serotonin: Là chất dẫn truyền thần kinh giúp thư giãn, tạo cảm giác hạnh phúc và tiền chất tổng hợp melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ.
Thiếu serotonin sẽ gây thiếu hụt melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ.
- Suy nhược thần kinh nhẹ: Khi tế bào thần kinh hoạt động quá tải, dẫn đến rối loạn chu kỳ giấc ngủ dù không mất ngủ rõ ràng.
- Lối sống hiện đại: Dùng điện thoại trước khi ngủ, ngủ lệch múi giờ sinh học, ăn đêm, thiếu vận động.
Biểu hiện của hội chứng ngủ không hồi phục
Bạn có thể đang gặp phải tình trạng “ngủ không hồi phục” nếu có các dấu hiệu sau:
- Ngủ đủ giờ nhưng sáng dậy vẫn mệt lả.
- Hay mơ, ngủ không sâu, dễ giật mình, ngủ dậy không tỉnh táo.
- Đau đầu âm ỉ, mỏi cổ vai gáy.
- Giảm trí nhớ tạm thời, mất tập trung.
- Cảm giác thiếu động lực, uể oải cả ngày.
- Dù nghỉ ngơi vẫn khó phục hồi năng lượng.
Nguy hiểm hơn, nếu kéo dài sẽ dễ chuyển thành trầm cảm nhẹ, suy nhược thần kinh mạn tính.
Ngủ không hồi phục kéo dài gây hệ lụy gì?
Nếu bạn chỉ đơn giản nghĩ "ngủ thêm sẽ đỡ", thì rất tiếc – bạn đang sai. Giấc ngủ kém chất lượng không thể bù bằng số giờ ngủ nhiều hơn. Hậu quả bao gồm:
- Suy giảm nhận thức: não bộ trì trệ, hay nhầm lẫn.
- Rối loạn cảm xúc: dễ nổi nóng, mất kiểm soát hành vi.
- Tăng nguy cơ trầm cảm, lo âu, cáu gắt.
- Rối loạn chuyển hóa: tăng cân, kháng insulin.
- Giảm sức đề kháng, dễ ốm vặt, viêm mạn tính.
Ngủ không sâu lâu ngày khiến bạn dễ cáu gắt.
Giải pháp cải thiện tình trạng “ngủ không hồi phục”
Dù không phải bệnh lý nguy hiểm, nhưng ngủ không hồi phục nếu kéo dài sẽ bào mòn cả thể chất lẫn tinh thần. Tin vui là bạn hoàn toàn có thể cải thiện tình trạng này từ chính những thay đổi nhỏ trong lối sống, kết hợp cùng các liệu pháp giúp phục hồi hệ thần kinh và cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách tự nhiên, an toàn.
Thực hiện lối sống khoa học
- Ngủ – thức đúng giờ, kể cả ngày nghỉ.
- Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử sau 21 giờ.
- Tránh ăn tối quá muộn, đặc biệt là đồ cay – béo.
- Tập thể dục nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày (yoga, đi bộ).
- Không ngủ nướng, tránh lệch nhịp sinh học.
Thư giãn hệ thần kinh trước khi ngủ
- Thiền 5–10 phút.
- Bài thở bụng sâu: Hít sâu, giữ hơi, thở chậm.
- Nghe nhạc sóng alpha, kết hợp tạo hương thơm nhẹ trong phòng (oải hương, cam bergamot).
Ăn uống lành mạnh
- Tăng thực phẩm giàu tryptophan: yến mạch, trứng, cá hồi, sữa chua.
- Hạt óc chó, hạt chia – giúp sản xuất serotonin.
- Ăn đủ vitamin B6, magie – dưỡng chất cần thiết cho hệ thần kinh.
Sử dụng thảo dược hỗ trợ thần kinh
Khi căng thẳng kéo dài làm rối loạn chu kỳ giấc ngủ và giảm nồng độ serotonin, các thảo dược an thần tự nhiên chính là giải pháp nhẹ nhàng, không gây lệ thuộc như thuốc ngủ. Những thảo dược nổi bật giúp ngủ sâu – phục hồi thần kinh bao gồm:
- Hợp hoan bì: Giúp tăng serotonin, cải thiện tâm trạng và giúp ngủ sâu hơn mà không gây mệt khi thức dậy.
- Táo nhân: Tác dụng an thần, giúp giấc ngủ đến tự nhiên hơn.
- Viễn chí: Hỗ trợ bảo vệ tế bào thần kinh, tăng trí nhớ, làm dịu tâm trí.
- Uất kim: Tăng lưu thông khí huyết, giải trầm uất, ngủ dễ và sâu.
- Ngũ vị tử: Trấn tĩnh, giảm hồi hộp, giúp điều hòa hệ thần kinh tự chủ.
Hợp hoan bì giúp tăng sản sinh serotonin, từ đó giúp bạn ngủ sâu hơn.
Các thành phần này hiện nay thường được kết hợp trong sản phẩm dạng viên, tiện sử dụng, có thể dùng song song với thuốc tây hoặc liệu pháp tâm lý. Hãy luôn nhớ rằng nếu mỗi sáng bạn đều dậy trong trạng thái mệt mỏi, thì đó không còn là chuyện "ngủ chưa đủ" mà là ngủ không đúng – ngủ không sâu – hệ thần kinh chưa được nghỉ ngơi.
Đừng tiếp tục "ngủ không đúng cách". Hãy điều chỉnh từ bên trong: chăm sóc hệ thần kinh, bổ sung serotonin tự nhiên, và áp dụng các liệu pháp hỗ trợ bằng thảo dược để tìm lại những giấc ngủ thực sự hồi phục. Chỉ khi ngủ đúng nghĩa, bạn mới có đủ tinh thần để sống trọn vẹn mỗi ngày.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Kim Thần Khang - Hỗ trợ giúp dưỡng tâm, an thần, tăng cường lưu thông máu
Thành phần:
Mỗi viên nén chứa: Cao Hợp hoan bì, Cao Táo nhân, Cao Hồng táo, Soy Lecithin, Cao Viễn chí, Cao Ngũ vị tử, Cao Uất kim, Nicotinamid (vitamin PP).
Đối tượng sử dụng:
- Người bị căng thẳng thần kinh, suy nhược thần kinh, đau đầu, mất ngủ, hồi hộp, rối loạn lo âu.
- Người làm việc, học tập, lao động trí óc dẫn đến căng thẳng thần kinh, có biểu hiện tâm trạng trầm uất.
Hướng dẫn sử dụng:
- Ngày uống 2-4 viên/lần x 2 lần/ ngày.
- Nên sử dụng sản phẩm trước bữa ăn 30 phút.
- Nên sử dụng liên tục một đợt từ 3-6 tháng.
Tiếp thị và phân phối bởi: CÔNG TY TNHH DƯỢC PHẨM Á ÂU.
Á Âu: Địa chỉ an tâm, tin cậy, chất lượng suốt 20 năm
Địa chỉ: 171 Chùa Láng - Phường Láng Thượng - Quận Đống Đa - Hà Nội.
ĐT: 024. 38461530 - 028. 62647169.
GPQC: 00053/2020/ATTP-XNQC.
Thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
Sản phẩm này có bán tại các hiệu thuốc trên toàn quốc.
