Truyền thông Nga đưa tin quân đội nước này đang triển khai tổ hợp "Hỏa thần nhiệt áp" TOS-1A tới Kharkiv, phía Đông Bắc Ukraine.
Nga nã hàng loạt đạn tên lửa từ hỏa thần TOS-1A. Video: Zvezdanews
TOS-1A được đưa vào hoạt động từ những năm 1987 và là một trong những vũ khí uy lực nhất trong kho pháo binh của quân đội Nga. Tổ hợp này được đánh giá là một trong những vũ khí uy lực nhất trong kho pháo binh của quân đội Nga.
TOS-1A có thể tiêu diệt các lực lượng của đối phương trong các boongke, tòa nhà và chiến hào, tấn công công sự và xe bọc thép. Nó cũng có thể phá hủy các tàu sân bay. Cơ chế hoạt động của vũ khí này tương tự như các hệ thống MLRS khác nhưng nó có thể bắn nhiều loại đạn khác nhau.
Một hệ thống TOS-1A bao gồm xe phóng, xe tiếp đạn và tên lửa. Xe phóng BM-1 có kết cấu dựa trên khung gầm xe tăng T-72A có tổng trọng lượng đạt 44,3 tấn; chiều dài 7,3m; chiều rộng 3,6m và chiều cao 3,07m. Xe được gắn một dàn phóng 24 tên lửa không nhiệt áp không điều khiển.
Bên cạnh đó, TOS-1A được trang bị một hệ thống điều khiển hỏa lực với máy tính đường đạn, thước ngắm và một máy đo xa laser 1D14. Xe được điều khiển bởi 3 thành viên gồm chỉ huy, pháo thủ và lái xe.
Tên lửa nhiệt áp được phóng từ TOS-1A có thể đốt cháy khu vực có diện tích bằng 2 sân bóng đá. Một khi quả tên lửa nặng 200kg bắn trúng mục tiêu, nó phát nổ với áp suất cực lớn, giải phóng nhiệt lên tới 3.000 độ C, khiến cả giáp thép bảo vệ cũng tan chảy. Sức sát thương đối với con người càng lớn hơn trong những không gian hẹp như hầm, đường hào, boongke… Áp suất quá cao có thể làm gãy xương, vỡ màng nhĩ, phá hủy các cơ quan nội tạng. Hiệu ứng chân không có thể hút cạn không khí trong phổi của nạn nhân, khiến phổi xẹp xuống và dẫn đến tử vong do ngạt thở.
Phương Tây không có loại vũ khí tương tự như TOS-1A nhưng có rất nhiều hệ thống phóng tên lửa đa nòng khác chẳng hạn như M142 HIMARS từng được quân đội Mỹ sử dụng để tấn công tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Iraq và mới đây trang bị cho Ukraine. Tuy vậy, các hệ thống pháo như vậy thường sử dụng đạn chùm hoặc đầu đạn nổ mạnh chứ không phải đạn nhiệt áp.
Trong cuộc chiến tại Ukraine, quân đội Nga đã sử dụng phiên bản TOS-1A Solntsepek. Phiên bản này được đưa vào biên chế từ năm 2001, có tầm hoạt động 6.000m. Tầm bắn này đủ xa để nó có thể nằm ngoài vùng hỏa lực trả đũa của các loại vũ khí chống tăng của đối phương. Số lượng ống phóng của TOS-1A Solntsepek giảm xuống còn 24 ống do tên lửa mà nó sử dụng có trọng lượng 90kg, nặng hơn so với tên lửa dùng chi các phiên bản khác.
Toàn bộ 24 quả đạn có thể được phóng ra trong 6-12 giây, tùy thuộc chế độ bắn. Mỗi quả đạn cỡ 220 mm chứa nhiên liệu cháy và hai liều nổ độc lập. Khi rơi xuống mục tiêu, liều nổ đầu tiên được kích hoạt để phát tán nhiên liệu cháy thành đám mây lớn bao phủ diện tích rộng.
Liều nổ thứ hai sẽ đốt cháy đám mây này trong tích tắc, tạo ra vụ nổ lớn và hút sạch oxy ở xung quanh. Nhiệt độ cao 2.500-3.000 độ C cùng áp suất đột ngột thay đổi từ vụ nổ có thể phá hủy nhiều khí tài cơ giới, đồng thời gây sát thương với những binh sĩ trú ẩn trong xe thiết giáp và công sự kiên cố.
Mộc Miên (T/h)
