Thông tin về các dự án tuyệt mật của chính phủ Mỹ thường thu hút nhiều sự chú ý của công chúng, dù phần nhiều trong số đó chỉ là suy luận của các nhà lý thuyết âm mưu.
Chính phủ Mỹ thực hiện nhiều dự án thử nghiệm vô cùng tuyệt mật trong quá khứ. Ảnh minh hoạ: Getty |
Trên thực tế, có những thông tin về một số dự án nghe có vẻ vô thực, nhưng lại hoàn toàn tồn tại trong quá khứ và thậm chí đã được thử nghiệm. Đáng chú ý nhất trong đó là Bluebird Project, hay còn gọi là Dự án Chim xanh.
Bluebird là tên của một chương trình kiểm soát tâm trí của Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA). Năm 1951, nó được đổi tên thành Artichoke và đến năm 1953 thì trở thành MkUltra.
Dự án MKUltra do CIA thiết kế và thực hiện, đôi khi là bất hợp pháp. Các thí nghiệm được tiến hành trên người thật nhằm xác định và phát triển các loại thuốc cũng như quy trình sử dụng trong các cuộc thẩm vấn. Quy trình có thể làm suy yếu các cá nhân liên quan, buộc họ đưa ra lời thú tội thông qua kiểm soát tâm trí. Dự án được tổ chức thông qua Văn phòng Tình báo Khoa học của CIA và phối hợp với Phòng thí nghiệm Chiến tranh Sinh học Quân đội Mỹ.
Hoạt động này đã chính thức bị cảnh cáo vào năm 1953 và bị buộc thu hẹp phạm vi vào năm 1964, sau đó tiếp tục bị cấm vào năm 1967 và được ghi nhận là dừng lại từ năm 1973. Vẫn còn nhiều tranh cãi về việc liệu hoạt động này đã từng kết thúc hay vẫn tiếp tục cho đến ngày nay.
Dự án bị lên án vì bao gồm cả việc sử dụng công dân Mỹ và Canada làm đối tượng thử nghiệm, dẫn đến tranh cãi về tính hợp pháp. MKUltra cũng dùng nhiều phương pháp để thao túng trạng thái tinh thần của con người và thay đổi chức năng não, bao gồm cả việc sử dụng thuốc trái phép (đặc biệt là LSD – thuốc gây ảo giác) và các hóa chất khác, thôi miên, cô lập, lạm dụng tình dục và các hình thức tra tấn khác.
Phạm vi của Dự án MKUltra rất rộng, nghiên cứu được thực hiện tại 80 tổ chức, bao gồm các trường cao đẳng và đại học, bệnh viện, nhà tù và các công ty dược phẩm.
MKUltra lần đầu tiên được tiết lộ với công chúng là vào năm 1975 bởi Ủy ban Giáo hội của Quốc hội mỹ về các hoạt động của CIA. Những nỗ lực điều tra đã bị cản trở bởi thực tế là Giám đốc CIA thời điểm đó, ông Richard Helms đã ra lệnh hủy bỏ tất cả các thông tin về MKUltra vào năm 1973. Đến năm 1977, yêu cầu về Đạo luật Tự do Thông tin đã phát hiện ra bộ đệm gồm 20.000 tài liệu liên quan đến dự án MKUltra dẫn đến các phiên điều trần của Thượng viện vào cuối năm đó. Một số thông tin còn tồn tại liên quan đến MKUltra đã được giải mật vào tháng 7/2001.
Đến tháng 12/2018, các tài liệu mới được phát hành đã tiết lộ rõ hơn về nội dung những thí nghiệm kiểm soát tâm trí.
