Công ty viễn thông Virgin Media O2 (Anh) đã phát triển một công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) tên Daisy, với giọng nói giống như một bà cụ lớn tuổi, thích chim chóc, đan lát và có một con mèo tên Fluffy, đặc biệt là chẳng hiểu gì về Internet.
Theo Virgin Media O2, nhiệm vụ của cụ bà Daisy là trò chuyện, giữ chân, làm lãng phí thời gian của những đối tượng lừa đảo, khiến nhóm này không thể liên lạc với các nạn nhân thật sự. Khi gọi điện cho cụ bà, đối tượng lừa đảo sẽ bị cuốn vào cuộc trò chuyện không đi đến đâu.
Một đoạn video minh họa cho thấy ngoại hình ảo của cụ bà Daisy là bà lão có mái tóc bạc, đeo kính, nói chuyện bằng chiếc điện thoại cố định. Đối tượng lừa đảo càng lúc càng bực tức khi bị "mắc kẹt" trong cuộc trò chuyện với cụ bà Daisy hơn 40 phút. Dẫu vậy, đối tượng lừa đảo vẫn nuôi hy vọng lấy được số thẻ tín dụng hoặc thông tin ngân hàng từ cụ bà.
Khi gọi điện cho cụ bà Daisy, đối tượng lừa đảo sẽ bị cuốn vào cuộc trò chuyện không đi đến đâu. Ảnh: Virgin Media O2
Cụ bà Daisy có thể tận dụng lợi thế của định kiến về người lớn tuổi, chẳng hạn như thiếu hiểu biết về công nghệ hoặc xử lý thông tin chậm, khiến đối tượng lừa đảo ở đầu dây bên kia nhanh chóng nản lòng, thậm chí “phát điên” vì những cuộc trò chuyện lẩm cẩm dài vô tận.
"Nói chuyện thêm xíu đi, tôi có cả ngày để tán gẫu với cháu mà" sẽ là câu cụ bà Daisy thường nói, trước khi đối tượng lừa đảo ở đầu dây bên kia vừa bực tức buông lời thô tục rồi gác máy, bỏ hẳn ý định mồi chài lôi kéo.
Nếu đối tượng lừa đảo yêu cầu thông tin cá nhân như tài khoản ngân hàng, cụ bà Daisy sẽ bịa ra thông tin giả. Trong quá trình trò chuyện, chatbot AI có thể thu thập thông tin và manh mối về đối tượng lừa đảo, giúp cơ quan chức năng dễ dàng truy bắt.
Đặc biệt, cụ bà sẽ đánh giá đối tượng lừa đảo dựa trên giọng nói, để nhận ra giới tính, chủng tộc... và gợi ra những chủ đề trò chuyện phù hợp. Việc cụ bà nói những nội dung rất thực tế với giọng điệu chậm rãi và điềm tĩnh khiến đối tượng lừa đảo tin rằng chúng đang nói chuyện với một người phụ nữ lớn tuổi thực sự.
Cụ bà còn có thể nói chuyện điện thoại cả ngày lẫn đêm, không biết mệt mỏi. Thậm chí, cụ bà Daisy có thể chơi khăm đối tượng lừa đảo bằng cách vờ làm theo mọi yêu cầu của người này, rồi đến khi tưởng như sắp chuyển tiền thì bà sẽ thốt lên: "Ôi cháu yêu, bà vừa bấm nhầm cái gì đó, cháu hướng dẫn bà làm lại từ đầu nhé". Ban đầu, đối tượng lừa đảo cắn câu, kiên nhẫn hướng dẫn nhưng khi bị đến lần thứ 3, đối tượng này sẽ "phát điên" và dập máy.
Cụ bà Daisy có thể nói chuyện điện thoại cả ngày lẫn đêm, không biết mệt mỏi. Ảnh: Virgin Media O2
Các nhà phát triển tại Virgin Media O2 cho biết họ đã phát minh ra cụ bà AI Daisy dựa trên cảm hứng từ chính bà của họ. Thay vì sử dụng diễn viên lồng tiếng để đào tạo cụ bà Daisy, nhóm đã chọn sử dụng một trong những bà của đồng nghiệp và người này đã đến uống trà và ghi lại nhiều giờ hội thoại.
"Chúng tôi nghĩ rằng, bà Daisy này vẫn còn nhiều vai. Ý tôi là chúng tôi đã viết tất cả những kịch bản khác nhau để bà ấy ba hoa về những thứ như các loại chim khác nhau đậu trong vườn của bà ấy... Và sau đó, ngoài bà Daisy, chúng tôi có những nhân vật khác từ những nền tảng khác, tất cả đều đứng chờ sẵn trong cánh gà để tham gia làm công việc tốt này", ông Ben Hopkins – giám đốc sáng tạo chia sẻ.
Công ty Virgin Media O2 lạc quan rằng, chiến lược sử dụng AI theo cách này của họ đang có hiệu quả. Họ đã đăng số điện thoại của cụ bà Daisy trên các diễn đàn trực tuyến được biết đến là nơi có những đối tượng lừa đảo. Kể từ đó, họ cho biết đã thực hiện hơn 1.000 cuộc gọi và khiến một số đối tượng lừa đảo phải nghe điện thoại trong hơn 40 phút mà không thể dứt ra được.
Tuy nhiên, bà Elisabeth Carter - Phó giáo sư ngành tội phạm học và nhà ngôn ngữ học pháp y tại Đại học Kingston London, đánh giá: "Mặc dù Daisy làm gián đoạn hoạt động lừa đảo nhưng không ngăn chặn gian lận nói chung".
Bà cũng khuyên không nên cố gắng làm theo cụ bà Daisy trong việc chơi khăm những kẻ lừa đảo. "Điều tốt nhất nên làm nếu bạn nhận được cuộc gọi từ kẻ lừa đảo là không tham gia, cúp máy và báo nhà chức trách", bà Elisabeth Carter nói.
