Thông tin về một vụ tự tử xảy ra tại trụ sở chính của Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (EIB) ở Luxembourg đã khiến nhiều người bị ‘sốc’. Đây là vụ tự tử thứ hai tại trụ sở này trong vòng bảy năm.
Trụ sở chính của Ngân hàng Đầu tư Châu Âu tại Luxembourg. Ảnh: Bloomberg. |
Vụ việc xảy ra trong một buổi sáng lạnh lẽo, ẩm ướt vào tháng 12/2020. Nạn nhân Carine Djeziri, đã làm việc tại ngân hàng trong 10 năm, gần đây nhất là tại văn phòng sau của bộ phận ngân quỹ của ngân hàng.
Trước đó, cô chơi bóng rổ cho Basket Esch trong Giải đấu tổng lực của Luxembourg. Cô cũng viết về bóng rổ cho một tờ báo địa phương, Le Quoprisen. Biên tập viên thể thao ở đó, Denis Bastien, nhớ cô ấy là người hóm hỉnh, một nhà văn giỏi và rất vui khi được làm việc cùng.
“Tinh thần chiến đấu của Carine đã giúp cô ấy vượt qua nhiều trận chiến trong suốt cuộc đời và tỏa sáng trong các môn thể thao”, một số đồng nghiệp của cô tại ngân hàng cho biết trong một ghi chú đăng trong bản tin nội bộ sau khi cô qua đời. "Chúng tôi sẽ không quên cô ấy và cô ấy sẽ vẫn là nguồn cảm hứng cho nhiều người trong chúng ta."
Cảnh sát không tiết lộ lý do cô nhảy từ ban công ngân hàng. Tuy nhiên, vấn đề sức khỏe tâm thần của nhân viên ngân hàng đã được thảo luận trong nhiều năm qua. Hồi năm 2013, một thực tập sinh EIB tử vong sau khi rơi từ một tòa nhà cùng khuôn viên.
“Một trường hợp tự tử cũng là quá nhiều”, những người đại diện, người đóng vai trò liên lạc giữa nhân viên và quản lý, đã viết trong một bức thư ngày 12/1 cho Chủ tịch ngân hàng Werner Hoyer.
"Hai vụ tự tử tại cơ sở của EIB “trong một khoảng thời gian tương đối ngắn như vậy là một sự báo động rõ ràng mà ngân hàng không thể bỏ qua nữa”.
Các đại diện nghi ngờ có mối liên hệ giữa hai cái chết và điều kiện nơi làm việc vì một lý do: Năm 2016, hai nhà tâm lý học được ngân hàng thuê để tư vấn cho nhân viên đã cảnh báo về "nguy cơ tự tử" trong nhân viên trong một báo cáo nội bộ được Bloomberg News xem xét. Họ cũng mô tả những cáo buộc phổ biến về quấy rối, một số trong số đó là tình dục và “bầu không khí sợ hãi không lành mạnh” đã làm nản lòng các nhân viên.
Được thành lập khi EU khai sinh năm 1958, ngân hàng này là chi nhánh tài trợ của khối 27 quốc gia, giải ngân hàng trăm tỷ euro cho các dự án phát triển. Trong số đó có thúc đẩy bình đẳng giới. Nhưng đằng sau vẻ ngoài sáng bóng và khát vọng chính sách cao cả của EIB, còn có một câu chuyện khác.
Ông Werner Hoyer, Chủ tịch Ngân hàng Đầu tư Châu Âu. Ảnh: Bloomberg. |
Các cuộc phỏng vấn với hơn hai chục nhân viên hiện tại và trước đây, cùng hồ sơ tòa án và tài liệu nội bộ đã vẽ nên bức tranh về một tổ chức nơi mà các cáo buộc quấy rối tình dục, bắt nạt và phân biệt đối xử phần lớn không bị trừng phạt. Đó cũng là một câu chuyện đã được kể trong những năm gần đây tại các tổ chức tài chính khác ở Châu Âu và Mỹ.
Khoảng một nửa trong số những người được phỏng vấn vẫn đang làm việc tại ngân hàng, cho biết họ đã từng chứng kiến hoặc là nạn nhân của hành vi quấy rối, bao gồm cả hành vi mà họ coi là lạm dụng tâm lý.
Hầu hết yêu cầu không nêu danh tính vì sợ bị báo thù. Họ nói rằng phụ nữ, chiếm khoảng một nửa trong số 3.500 nhân viên, đôi khi mất khả năng thăng chức. Thay vào đó, đồng nghiệp nam kém trình độ hơn lại có ưu thế. Ten cho biết làm việc tại ngân hàng đã khiến họ nghĩ đến việc tự kết liễu đời mình. Một số người cho biết họ biết về những nhân viên khác đã chết vì tự tử ngoài khuôn viên cơ quan, nhưng không thể xác minh chi tiết một cách độc lập.
Trong một phản hồi dài 17 trang cho các câu hỏi từ Bloomberg, ngân hàng nói rằng không có bằng chứng nào liên quan cái chết với các vấn đề liên quan đến công việc và họ không thể bình luận về bất kỳ vụ tự tử nào có thể xảy ra ở nơi khác mà họ không biết. Cơ quan này còn khẳng định đạt được “tiến bộ đáng kể về bình đẳng giới” trong những năm gần đây và đã thay đổi các chính sách và thủ tục của mình, bao gồm đào tạo các nhà quản lý, cung cấp tư vấn và đưa ra hòa giải bên ngoài để giải quyết xung đột của nhân viên.
Ngân hàng cho biết "đánh giá rủi ro tâm lý xã hội" của nhân viên được lên kế hoạch cho mùa xuân này, trước khi một kế hoạch sức khỏe tâm thần mới, bao gồm đào tạo phòng chống tự tử, được đưa ra vào cuối năm nay.
“Chúng tôi đã đi được một chặng đường dài,” Maj Theander, Tổng giám đốc nhân sự, cho biết trong một cuộc phỏng vấn, thừa nhận một số thiếu sót trong quá trình mở rộng nhanh chóng của ngân hàng trong những năm gần đây. "Chúng tôi đã củng cố toàn bộ khái niệm và văn hóa xung quanh sự khỏe mạnh”.
Theander chỉ ra một cuộc khảo sát nhân viên năm 2019, trong đó 78% nhân viên cho biết họ tự hào khi làm việc cho ngân hàng. Nhưng cùng một cuộc khảo sát, được Bloomberg xem kết quả, chỉ có 19% đồng ý với tuyên bố rằng ủy ban quản lý ngân hàng dẫn đầu bằng tấm gương về đạo đức và tính liêm chính, và chỉ 16% cho rằng các quyết định về vấn đề nhân sự là công bằng - điểm số thấp cho rằng Tổng thư ký EIB Marjut Falkstedt đã đổ lỗi cho “lỗ hổng liên lạc”. Không có câu hỏi cụ thể nào về quấy rối hoặc sức khỏe tâm thần.
Các nhân viên hiện tại được Bloomberg phỏng vấn cho biết không có nhiều thay đổi kể từ năm 2016, khi báo cáo của các nhà tâm lý học mô tả đây là một nơi làm việc đầy mâu thuẫn, nơi nhân viên bị dẫn dắt bởi những người quản lý được đào tạo kém, không được trang bị để đáp ứng các mục tiêu năng suất cứng nhắc. Điều đó đã góp phần vào các trường hợp kiệt sức, căng thẳng nghiêm trọng và các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.
Ông Paul Van Houtte, cựu chuyên gia kinh tế ngân hàng của Ngân hàng Đầu tư Châu Âu. Ảnh: Bloomberg. |
Hồi năm 2013, khi đang ngồi tại khu vực chung của EIB, ông Paul Van Houtte - cựu chuyên gia kinh tế ngân hàng - bất ngờ nghe thấy tiếng động mạnh. Ngay sau đó, ông nhìn thấy một thi thể nằm trên sàn.
Ông Van Houtte được chẩn đoán mắc chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý và không thể làm việc kể từ đó. EIB đã trả cho ông 136.500 euro (tương đương 163.000 USD). Nhưng sau đó, ngân hàng buộc tội ông nói dối về việc chứng kiến thực tập sinh 24 tuổi Ofelia Beke tự tử và bắt đầu điều tra.
Họ đưa các phát hiện cho công tố viên. Công ty bảo hiểm thậm chí tìm cách lấy lại tiền từ ông Van Houtte. Một thẩm phán Luxembourg sau đó đã xóa bỏ những cáo buộc chống lại ông.
"Tất cả điều đó hủy hoại tinh thần, sự nghiệp và tài chính của tôi", ông Van Houtee chia sẻ. Họ cố miêu tả tôi như một kẻ lừa đảo, dù tôi đã bị tổn thương vì những gì tôi đã chứng kiến", ông chỉ trích.
Trong số 21 đơn khiếu nại chính thức về các hành vi quấy rối tình dục tại EIB kể từ năm 2013, 5 đơn bị từ chối vì không liên quan đến hành vi quấy rối, không có bằng chứng hoặc không liên quan tới ngân hàng. Các đơn khác vẫn đang trong quá trình điều tra.
Đối với 2 trường hợp phát hiện hành vi quấy rối tại ngân hàng, một trường hợp chỉ bị khiển trách bằng văn bản, người còn lại được yêu cầu viết thư xin lỗi nạn nhân.
Một cựu nhân viên khác cáo buộc một giám đốc điều hành nam đã đòi hỏi tình dục để thăng tiến sự nghiệp của cô, các email được gửi đến bộ phận nhân sự của ngân hàng. Sau khi viết thư cho Hoyer yêu cầu được bảo vệ, người phụ nữ đã được chuyển đến một văn phòng khác. Người đàn ông vẫn tiếp tục công việc của mình. Khi người phụ nữ nói với các đồng nghiệp lý do rời đi - rằng cô ấy khẳng định mình bị sếp quấy rối tình dục - ngân hàng đã điều tra cô ấy. Cô ấy đã bị sa thải vào năm 2019 vì không phối hợp và đưa ra những cáo buộc sai sự thật.
Một số người đã nộp đơn khiếu nại về một người quản lý khác, cáo buộc anh ta bắt nạt và quấy rối. Một phụ nữ cáo buộc người đàn ông đã có những cử chỉ không được cho phép mà cô ấy mô tả là "một hình thức quấy rối tình dục nghiêm trọng", theo các email được Bloomberg xem xét. Họ cho biết hợp đồng của người phụ nữ không được gia hạn vào năm 2017.
Một phụ nữ khác trong nhóm đã đệ đơn khiếu nại đối với cùng một người quản lý vào năm 2018 với cáo buộc ông ta đã quấy rối tâm lý cô trong nhiều năm, kể cả khi cô đang mang thai, theo các email được gửi đến bộ phận nhân sự và các tài liệu được Bloomberg xem. Các tài liệu cho thấy, người quản lý thường xuyên làm bẽ mặt cô ấy, đôi khi trước mặt đồng nghiệp và đặt câu hỏi về khả năng hoàn thành công việc của cô ấy khi đang là cha mẹ của những đứa con nhỏ. Sau khi phàn nàn, người phụ nữ được chuyển đến một đội khác.
Ngân hàng cho biết trên trang web của mình rằng họ hướng đến mục tiêu "gắn bình đẳng giới vào mọi việc chúng tôi làm", nhưng hầu hết phụ nữ làm việc ở vai trò cấp dưới hoặc hỗ trợ. EIB đã đạt được nhiều tiến bộ trong những năm gần đây khi tăng số lượng nữ quản lý lên 30% từ 8% vào năm 2000.
Mộc Miên (Theo BNN Bloomberg)
