Lạm phát là gì?
Lạm phát là sự tăng mức giá chung một cách liên tục của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian, đi kèm là sự mất giá trị của một loại tiền tệ. Khi mức giá chung tăng cao, tiền của bạn sẽ mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn so với trước đây.
Có thể lấy ví dụ về lạm phát như sau: Năm 2020, Nguyễn Văn A chỉ bỏ ra 35.000 đồng để thưởng thức một tô phở. Nhưng đến đầu 2023, Nguyễn Văn A phải bỏ ra 50.000 đồng để ăn đúng tô phở tương tự. Như vậy, người dùng đã phải bỏ ra một số tiền lớn hơn để chi trả cho cùng 1 loại hàng hóa. Nếu nhiều loại hàng hóa đều tăng giá như vậy thì sẽ kéo lạm phát tăng lên.
Nhiều người hiện vẫn chưa hiểu rõ giảm phát khác gì với lạm phát theo quy định.
Giảm phát là gì?
Giảm phát (từ tiếng Anh là Deflation) là thuật ngữ kinh tế để chỉ sự giảm giá chung của hàng hóa dịch vụ. Hiểu đơn giản, lúc này tỷ lệ lạm phát đang âm, giá giỏ hàng thấp hơn so với thời điểm mốc.
Tương tự như lạm phát, giảm phát cũng là hiện tượng kinh tế phát sinh tự nhiên, ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống của người dân. Hiện tượng này có thể diễn ra trong thời gian ngắn hoặc dài. Tuy nhiên, đa số các nước gặp phải tình trạng giảm phát ít hơn so với lạm phát. Nhật Bản là một trong những quốc gia gặp phải tình trạng này liên tục trong vài thập niên gần đây.
Giảm phát và lạm phát khác nhau thế nào?
| Tác động | Giảm phát | Lạm phát |
| Tác động đến giá trị đồng tiền | Làm tăng giá trị đồng tiền | Làm giảm giá trị đồng tiền |
| Tác động tiêu cực/tích cực đến nền kinh tế | Giảm phát đa phần là dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang đi xuống | Lạm phát ở mức vừa phải có lợi cho nền kinh tế, cho thấy nền kinh tế đang tăng trưởng. |
| Đối tượng hưởng lợi | Giảm phát lại được coi là có lợi cho người tiêu dùng | Lạm phát trong một số trường hợp được xem là có lợi cho người sản xuất |
| Nguyên nhân | Giảm phát được gây nên bởi các yếu tố cung tiền và tín dụng | Nguyên nhân gây ra lạm phát chủ yếu do các yếu tố Cung - Cầu |
| Tác động khác | Giảm phát sẽ dẫn đến giảm chi tiêu và làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp | Lạm phát gây nên tình trạng phân phối tiền không đồng đều |
