Giám đốc ban Quản lý rừng phòng hộ gián tiếp gây cháy rừng

Vừa bán rừng keo, chủ rẫy thuê người đốt thực bì. Bất ngờ, ngọn lửa lan rộng, gây cháy hơn 32,2ha rừng. Điều đáng nói, Giám đốc ban quản lý rừng phòng hộ huyện Đông Giang lại chính là người thuê người đốt thực bì gây ra vụ cháy. Vấn đề dư luận quan tâm là liệu ông này có bị khởi tố?

Giám đốc ban quản lý rừng kiêm chủ rẫy keo

Chiều 14/5, ông Đinh Viết Khánh, Hạt trưởng hạt kiểm lâm huyện Đông Giang (tỉnh Quảng Nam) cho biết, vừa có kết quả kiểm tra diện tích rừng bị thiệt hại và xác minh khối lượng lâm sản thiệt hại trong vụ cháy rừng vừa xảy ra trên địa bàn để gửi lên UBND tỉnh Quảng Nam.

Khu vực rừng bị cháy.

Theo đó, tổng diện tích rừng cháy là 32,2ha. Trong đó, diện tích phá, đốt 3,5ha, diện tích thiệt hại do cháy lan là 28,2ha. Do diện tích rừng thiệt hại lớn, địa hình phức tạp, hiện trường rừng bị cháy có nhiệt độ quá cao nên khó khăn cho công tác xác định khối lượng lâm sản thiệt hại.

Trong thời gian ngắn, đơn vị liên ngành quyết tâm phân bố lực lượng xác định lâm sản nhưng chỉ mới đo được một phần trong tổng diện tích. Trong đó, 221 cây đo đường kính từ 10 cm trở lên diện tích đất phá, đốt. 547 cây đo đường kính từ 10 cm trở lên trên diện tích cháy lan của 28,8 ha. Toàn bộ khu vực rừng bị phá, đốt cháy bao gồm: Chủ quản lý là UBND xã Mà Cooih, ban quản lý rừng phòng hộ huyện Đông Giang và hộ gia đình.

Lực lượng chức năng dập lửa.

Ông Khánh cho hay: “Hiện nay, lực lượng công chức của hạt Kiểm lâm huyện rất mỏng trong khi đó khu vực rừng thiệt hại lớn do đó không thể giải quyết dứt điểm công tác xác định lâm sản trong thời gian ngắn. Đề nghị cấp trên quan tâm tăng cường lực lượng cho hạt Kiểm lâm huyện để đảm bảo thực thi nhiệm vụ và hoàn thành sớm công việc”.

Theo báo cáo của chủ rừng là ban quản lý rừng phòng hộ huyện Đông Giang, diện tích rừng bị cháy nằm trong diện tích giao khoán đất trồng rừng theo quy Nghị định 01/CP ngày 4/1/1995 về giao khoán đất sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản trong các doanh nghiệp Nhà nước của nhóm hộ ông Phạm Ba, do công ty Nông lâm sản xuất khẩu Prao đứng tên tại hợp đồng 8/6/2001.

Trong khi đó, ông Vũ Phúc Thịnh, Giám đốc ban quản lý rừng phòng hộ huyện Đông Giang xác nhận, là thành viên trong nhóm khoán rừng tại khu vực có rừng phòng hộ bị cháy. Việc cháy rừng là do nhóm của ông thuê người dọn rừng, đốt thực bì gây ra. Nguồn gốc rừng này, năm 2001, ban quản lý rừng phòng hộ huyện Đông Giang giao cho nhóm 4 người trồng rừng khoảng 120 ha. Nhóm ông Thịnh trồng được khoảng 80ha. Năm đầu tiên có hợp đồng thi công, biên bản nghiệm thu, thanh toán tiền cho nhóm trồng rừng, đến 2010, bán chỉ được 40ha.

Sau đó, 2 thành viên xin rút, còn ông Thịnh và ông Ba tiếp tục trồng rừng hơn 50ha. Gần đây nhất, nhóm này bán hơn 30ha rẫy keo. Sau khi bán, nhóm ông Thịnh thuê người dọn, đốt thực bì khu vực rừng tại khoảnh 6,7 tiểu khu 160 ở xã Mà Cooih dẫn đến vụ cháy rừng và lan ra các khu lân cận.

Có bị khởi tố?

Trao đổi với PV tạp chí Đời Sống và Pháp Luật, Thiếu tướng Nguyễn Đức Dũng, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam cho biết, cơ quan CSĐT tỉnh đang thu thập tài liệu, khám nghiệm hiện trường vụ cháy rừng này và xác định diện tích rừng bị cháy. Đồng thời, công an cũng đang kết hợp các cơ quan chức năng liên quan để đánh giá đây có phải là rừng phòng hộ hay rừng giao cho dân sản xuất, từ đó đưa ra hướng xử lý phù hợp.

Hiện, công an đã xác định được người gây ra vụ cháy và đang thu thập thêm tài liệu, củng cố hồ sơ. Trong trường hợp xác định có dấu hiệu vi phạm thì công an sẽ khởi tố vụ án theo quy định pháp luật.

Liên quan đến vụ việc, ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho hay, để cháy 32,2ha rừng là vụ việc lớn, cần làm rõ. Ông đã yêu cầu sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chỉ đạo chi cục Kiểm lâm, hạt Kiểm lâm huyện Đông Giang phối hợp, Công an tỉnh, VKSND tỉnh và UBND huyện Đông Giang với các cơ quan chức năng tại địa phương tiếp tục kiểm tra, xác minh diện tích rừng, khối lượng lâm sản thiệt hại, khám nghiệm hiện trường, thu thập chứng cứ, khẩn trương hoàn chỉnh hồ sơ để khởi tố vụ án, điều tra xác minh, làm rõ nguyên nhân vụ cháy và xử lý theo quy định của pháp luật.

“Cần xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm theo quy định để tránh trường hợp tương tự xảy ra”, ông Thanh nói.

Luật sư Phạm Ngọc Hải, đoàn Luật sư TP.Đà Nẵng nhận định, đây là vụ cháy rừng phòng hộ với quy mô rất lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường rừng tại Quảng Nam. Cơ quan điều tra cần xác minh và làm rõ trước khi đốt thực bì, các đối tượng đã thực hiện đầy đủ các yêu cầu về phòng cháy và chữa cháy rừng theo quy định hay chưa? Các đối tượng thực hiện hành vi với lỗi cố ý hay vô ý?

Trong trường hợp xác định có vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy rừng với lỗi cố ý, kể cả trường hợp các đối tượng nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm, có thể gây cháy rừng, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra, thì có thể xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các đối tượng về tội Hủy hoại rừng.

Người vi phạm có thể bị phạt tù từ 7 đến 15 năm và bị phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng. Trong trường hợp xác định có vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy rừng với hình thức lỗi vô ý thì có thể truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các đối tượng về tội Vi phạm các quy định về phòng cháy, chữa cháy với mức phạt tù từ 2 đến 12 năm.

Luật sư Hải cho rằng, trong vụ việc này, các đối tượng được giao quản lý rừng thuộc khu vực rừng phòng hộ nhưng lại có dấu hiệu thực hiện chưa đúng các quy định pháp luật về phòng cháy, chữa cháy rừng, gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó, bản thân ông Vũ Phúc Thịnh là Giám đốc ban quản lý rừng phòng hộ huyện Đông Giang nên hơn ai hết, ông là người hiểu rất rõ các quy định về phòng cháy, chữa cháy rừng.

Dù vậy, ông này lại thiếu trách nhiệm khi để xảy ra cháy rừng với nguyên nhân bắt nguồn từ việc đốt thực bì trên diện tích đất trồng rừng của mình. Cơ quan tiến hành tố tụng cần điều tra, làm rõ nếu có đủ căn cứ thì phải truy cứu trách nhiệm hình sự các đối tượng liên quan và có hình phạt nghiêm khắc để răn đe, giáo dục và phòng ngừa chung.

Huy Cường

Bài đăng trên ấn phẩm tạp chí in Đời sống & Pháp luật số thứ 2 (79)