Bỏ hàng trăm ngàn để mua những loại trà/bột thảo dược nhằm giảm cân, người tiêu dùng phải thất vọng vì không có hiệu quả như mong muốn, thậm chí sức khỏe còn bị ảnh hưởng.
Nở rộ thị trường thảo dược giảm cân
Đánh vào nhu cầu cần giảm cân bớt mỡ của nhiều người không muốn hoặc không có điều kiện tập thể dục thể thao, thị trường đồ uống giảm cân đã phát triển ngày càng phong phú với đủ chủng loại và hình thức từ dạng thô cho người bệnh về tự sao, nấu uống đến các dạng tinh như cao đơn hoàn tán, tinh dầu, tinh bột…
Tuy nhiên, nhiều sản phẩm chưa được kiểm định chất lượng. Cơ quan quản lý cũng thừa nhận chưa quản lý được nguồn gốc nguyên liệu, thành phẩm cũng như quy trình sản xuất của nhiều cơ sở y học cổ truyền.
Trên bao bì sản phẩm in toàn quảng cáo tác dụng mà không hề có thông tin số đăng ký chất lượng sản phẩm. |
“Thường là cơ sở sản xuất ra thuốc tự mang đi kiểm nghiệm và công bố chỉ tiêu chất lượng, cơ quan quản lý chỉ hậu kiểm. Nhưng không ít cơ sở sản xuất ra thuốc nhưng cũng chẳng cần kiểm nghiệm”, cán bộ Phòng Quản lý Y học cổ truyền Sở Y tế TPHCM cho biết. Song thực tế, hậu kiểm thì có hạn, còn tự sản xuất, tự buôn bán thì ngày một nở rộ.
Theo Cục Quản lý dược, dù Bộ Y tế đã ban hành quy định nguyên tắc cơ bản để sản xuất thuốc từ dược liệu nhưng nhiều cơ sở không đáp ứng được.
Nhờ sự thông dụng của mạng internet, người ta có thể dễ dàng nhìn thấy vô số các địa chỉ bán thuốc, thực phẩm chức năng gia truyền như Thảo dược giảm cân tan mỡ Nấm, giảm cân Sơn Mai… với các thông tin vô cùng đại khái, sơ sài, hình thức gọi điện thoại tư vấn chữa bệnh cho khách hàng của các nhân viên đều giống y nhau, người tư vấn sản phẩm không nói chi tiết thành phần thuốc cũng như giới thiệu về lương y nổi tiếng Việt Nam bào chế.
Những quảng cáo thổi phồng về tác dùng giảm cân của bột thảo dược Nấm được đăng tại địa chỉ http://thuocgiamcanthaoduoc.com như giảm mỡ toàn thân, giảm mỡ mông, đùi, bắp tay, giảm bụng, lưng, vai... thậm chí còn dùng được cho trẻ từ 5 tuổi trở lên. Có lẽ, cơ quan chức năng cần phải vào cuộc để buộc những sản phẩm này không được đăng tải những lời quảng cáo thái quá như vậy.
Các hình ảnh quảng cáo đánh lừa người tiêu dùng và lợi nhuận khủng đã khiến nhiều người vì lòng tham tiếp tay giới thiệu và bán sản phẩm này cho người quen, bạn bè.
Dùng trà, bột thảo dược giảm cân kiêm giảm... sức khỏe
Do tâm lý muốn nhanh chóng có được dáng người gọn đẹp, nhiều người mù quáng tin mua từ những thầy lang vườn, qua quảng cáo trên mạng hay lời đồn thổi, giới thiệu từ người quen những sản phẩm thảo dược giảm cân để rồi phải gánh chịu hậu quả tiền mất tật mang vì bị ngộ độc, tổn thương da toàn thân, nhiễm trùng huyết, suy gan, suy thận cấp, thậm chí tử vong.
Quảng cáo thổi phồng tác dụng không đúng sự thực của bột giảm cân thảo dược Nấm. |
Chị Nguyễn Thị Linh (Hà Nội) biết được sản phẩm giúp người béo giảm cân, người gầy tăng cân chỉ trong một thời gian ngắn. Bên bán còn đăng tải ý kiến phản hồi của một người từng sử dụng, sau khi uống chưa hết 1 tháng, họ đã giảm được 9kg, đồng thời thấy ý kiến phản hồi tốt nên chị Linh quyết định dùng thử.
Mỗi hộp thảo dược giảm cân Nấm gồm 10 gói thuốc dạng bột màu xanh có giá bán 500.000-550.000 đồng. Theo người bán thì nên dùng theo liệu trình, kéo dài khoảng 1 tháng, người sử dụng có thể giảm được 3-6kg. Tuy nhiên, sau khi dùng đến gói thứ tư của loại sản phẩm này, chị Linh đã phải bỏ ngang vì không chịu được cảm giác chóng mặt kèm nôn mửa cả ngày. Chị phải vào bệnh viện để rửa ruột. Sau khi biết rõ nguyên nhân do uống loại thuốc này bị ngộ độc cấp tính, bác sĩ tại bệnh viên đã có cảnh báo ngưng sử dụng.
Do trên bao bì của sản phẩm này chỉ quảng cáo những tác dụng giảm cân cấp tốc với vài dòng hướng dẫn cách uống thuốc và cam kết thuốc dùng cho tất cả mọi lứa tuổi, đặc biệt phụ nữ sau sinh, người đang cho con bú… mà không ghi cảnh báo về những tác dụng phụ của thuốc, chị Hoa – sinh viên Đại học Công nghệ Hà Nội chấp nhận bỏ gần 1 triệu đồng để mua cả liệu trình về dùng thử. Tuy nhiên, chỉ uống đến gói thứ 2 thì người có cảm giác nôn nao, đi ngoài và mất nước. “Đúng là tiền mất tật mang, nên nghĩ cho cùng, ngoài chế độ ăn uống điều độ và tập thể dục hàng ngày, mình sẽ chẳng bao giờ dùng những loại thuốc này nữa”, Hoa nói.
Chị Hoàng Thị Phương (Thanh Xuân, Hà Nội), 38 tuổi, dù không thuộc diện béo phì, nhưng chị vẫn thiếu tự tin mỗi khi diện đồ body, vì sau 2 lần sinh nở thì cơ thể chị đã thay đổi rất nhiều. Phần bụng, hông, đùi, vai, lưng là nơi tập trung nhiều mỡ dư thừa nhất, nên chị rất nản. Chị đã dùng nhiều biện pháp như: giảm ăn, tham gia tập thể dục cùng hội phụ nữ tổ dân phố… nhưng tình hình cân nặng vẫn không thay đổi. Rồi chị được mách dùng loại trà thảo dược, giảm cân nhanh, vừa tiện lợi mà lại chẳng mất công gì… Vậy là chị dùng thử và thấy kết quả rõ rệt ở ngay tháng đầu tiên: giảm 7kg. Nhưng để giảm được chừng ấy cân, chị Ph. phải trải qua sự đảo lộn trong sinh hoạt: bị đi tiêu chảy liên tục, mệt mỏi, chán ăn, hoa mắt chóng mặt… Không dừng lại đó chị tiếp tục sụt cân, da sạm lại, nhăn nheo, các vết nám choán hết mặt. Hoảng sợ, chị dừng uống trà và đi khám bệnh thì được biết chị bị rối loạn điện giải và có dấu hiệu suy nhược cơ thể. Hiện giờ, chị đang phải thực hiện chế độ dinh dưỡng cũng như chế độ tập luyện để hồi phục sức khỏe.
Lời khuyên từ các chuyên gia y tế
Về vấn đề này, PGS.TS.Tạ Văn Bình, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu rối loạn chuyển hóa – đái tháo đường, khuyên rằng: không nên quá tin vào các sản phẩm thảo dược hay thực phẩm chức năng giảm cân, bởi trên thị trường hiện nay có quá nhiều các sản phẩm này mà vấn đề kiểm nghiệm chất lượng đang còn bỏ ngỏ. Nếu bạn sử dụng các sản phẩm một cách mù quáng sẽ tiền mất tật mang, thậm chí là để lại hậu quả lâu dài về mặt sức khỏe.
Lợi nhuận cao khiến nhiều người tiếp tay buôn bán sản phẩm này cho người quen, bạn bè. |
PGS.TS.Bình cũng cho biết, béo phì có 2 yếu tố chính là gen và môi trường. Yếu tố gen là không can thiệp được, còn yếu tố môi trường, nếu chúng ta can thiệp một cách khoa học thì hoàn toàn có thể giảm cân mà không cần phải sử dụng đến TPCN hay trà/bột giảm cân. Cụ thể, ngay từ còn trẻ, bạn hãy tăng cường vận động thể lực để đốt cháy năng lượng dư thừa; giảm chế độ ăn giàu năng lượng, ăn nhiều chất xơ… để tránh tích lũy năng lượng… Chỉ có như vậy thì việc ngăn ngừa béo phì và giảm cân mới mang lại hiệu quả lâu dài, tăng cường sức khỏe và hạn chế được bệnh tật.
Người tiêu dùng cũng nên sáng suốt trước lời quảng cáo kiểu như: bột thảo dược uống không hợp, giảm ít cân thì cũng không có hại gì, Thảo dược giảm cân tan mỡ Nấm giảm cân hiêu quả mà không phải nhịn ăn, không cần tập thể dục, không hề mệt mỏi, có thể giảm đến 16kg/tháng…
Trên thực tế, những loại thảo dược như toàn nấm linh chi, rồi lá sen , tinh nghệ, che vằng... vốn không có tác dụng giảm cân dù uống bao nhiêu cũng vậy. Do đó, nếu thực sự giảm được cân và giảm nhiều như quảng cáo thì trong thành phần chắc chắn có chứa các chất có hoạt tính là những đơn chất hay hợp chất của thuốc tân dược. Các thuốc tân dược này có trong danh sách các thuốc bắt buộc thuốc phải kê đơn và có loại đã bị rút ra khỏi thị trường do tác dụng không mong muốn hay chưa được nghiên cứu phù hợp trên người.
Cơ quan quản lý thuốc và Thực phẩm Mỹ (FDA) cho hay nếu khi sử dụng các loại trà/bột, thực phẩm chức năng để giảm cân mà có những biểu hiện như tăng các bệnh về huyết áp, đánh trống ngực, (tim đập nhanh và thình thịch), đột quỵ, động kinh và tử vong thì hầu hết đều liên quan tới việc trong thành phần có sử dụng thuốc tân dược, chất cấm.
Minh Minh (T/h)
