Tiền rách không thể chi tiêu vào mua sắm, thanh toán là vấn đề mà nhiều người gặp phải. Vậy khi rơi vào tính huống "khó đỡ" này cần xử lý như nào?
Quy định của pháp luật về tiền không đủ điều kiện lưu thông
Tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông theo Thông tư số 25/2013/TT-NHNN sẽ là các loại tiền giấy (tiền cotton và tiền polime), tiền kim loại do Ngân hàng Nhà nước phát hành, đang lưu hành nhưng bị rách nát, hư hỏng hay biến dạng theo quy định về tiêu chuẩn tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông.
Bao gồm:
Nhóm nguyên nhân khách quan là tiền rách nát, hư hỏng do quá trình lưu thông, bao gồm: Tiền giấy bị thay đổi màu sắc, mờ nhạt hình ảnh hoa văn, chữ, số; nhàu, nát, nhoè, bẩn, cũ; rách rời hay liền mảnh được can dán lại nhưng còn nguyên tờ tiền; Tiền kim loại bị mòn, han gỉ, hư hỏng một phần hoặc toàn bộ hình ảnh, hoa văn, chữ, số và lớp mạ trên đồng tiền.
Nhóm nguyên nhân chủ quan là tiền rách nát, hư hỏng do quá trình bảo quản, bao gồm: Tiền giấy bị thủng lỗ, rách mất một phần; tiền được can dán; cháy hoặc biến dạng do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao; giấy in, màu sắc, đặc điểm kỹ thuật bảo an của đồng tiền bị biến đổi do tác động của hóa chất (như chất tẩy rửa, axít, chất ăn mòn…); viết, vẽ, tẩy xóa; đồng tiền bị mục hoặc biến dạng bởi các lý do khác nhưng không do hành vi hủy hoại; Tiền kim loại bị cong, vênh, thay đổi định dạng, hình ảnh thiết kế do tác động của ngoại lực hoặc nhiệt độ cao; bị ăn mòn do tiếp xúc với hoá chất.
Tiền bị lỗi kỹ thuật do quá trình in, đúc của nhà sản xuất như giấy in bị gấp nếp làm mất hình ảnh hoặc mất màu in, lấm bẩn mực in và các lỗi khác trong khâu in, đúc.
Như vậy, trong trường hợp tờ tiền 500.000 đồng bị rách làm đôi nghĩa là tiền này không đủ tiêu chuẩn để lưu thông theo quy định tại Thông tư số 25/2013/TT-NHNN. Cũng theo quy định tại Thông tư này, chủ sở hữu tờ 500.000 đồng bị rách làm đôi phải nộp hiện vật cho Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, đơn vị thu đổi.
Quy định về đổi tiền không đủ điều kiện lưu thông
Theo quy định tại Thông tư số 25/2013/TT-NHNN:
- Những loại tiền được đổi ngay, không hạn chế số lượng, không yêu cầu thủ tục giấy tờ:
+ Tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông do nhóm nguyên nhân khách quan
+ Tiền bị lỗi kỹ thuật do quá trình in, đúc của nhà sản xuất
- Tiền cần phải nộp hiện vật cho Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, sở Giao dịch Ngân hàng nhà nước xem xét trước khi đổi: tiền rách nát, hư hỏng do nguyên nhân chủ quan.
Với tiền rách nát, hư hỏng do nguyên nhân chủ quan, khách hàng sẽ được đổi nếu đáp ứng các điều kiện sau:
+ Tiền rách nát, hư hỏng không phải do hành vi hủy hoại;
+ Trường hợp tờ tiền bị cháy, thủng, rách mất một phần thì diện tích còn lại phải bằng hoặc lớn hơn 60% so với diện tích tờ tiền cùng loại; nếu được can dán thì phải có diện tích tối thiểu bằng 90% so với diện tích tờ tiền cùng loại và đảm bảo nguyên gốc, nguyên bố cục một tờ tiền (mặt trước, mặt sau; trên, dưới; bên phải, bên trái), đồng thời nhận biết được các yếu tố bảo an;
+ Đối với tiền polymer bị cháy hoặc biến dạng co nhỏ lại do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao, thì diện tích còn lại tối thiểu phải bằng 30% so với diện tích tờ tiền cùng loại và còn giữ nguyên bố cục một tờ tiền, đồng thời nhận biết được ít nhất hai trong các yếu tố bảo an như: yếu tố hình ẩn trong cửa sổ nhỏ, mực không màu phát quang, phát quang hàng số sêri, dây bảo hiểm, yếu tố IRIODIN, chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Như vậy, nếu tờ tiền 500.000 bị rách làm đôi đáp ứng được các điều kiện trên thì Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, đơn vị thu đổi sẽ thực hiện việc đổi tiền cho bạn và không có thu khoản phí nào.
Thủy Tiên
