Các biện pháp trừng phạt trên diện rộng của Liên minh châu Âu (EU) đối với Nga đã cắt giảm đáng kể hoạt động nhập khẩu mọi thứ của Nga, từ ô tô Đức đến các thương hiệu thiết kế của Pháp. Tuy nhiên, châu Âu đã miễn trừ trừng phạt với lĩnh vực dược phẩm vì lý do nhân đạo.
Việc này được Ukraine coi là không phù hợp và Kiev đang cân nhắc quyết định trừng phạt lĩnh vực dược phẩm có liên quan tới Nga. Dù vậy, điều này khiến châu Âu không hài lòng. Họ lo ngại Ukraine đang vũ khí hóa các loại thuốc rất cần thiết và sẽ gây tổn hại đến lợi ích kinh doanh của châu Âu trong quá trình này.
Vào cuối tháng 5/2022, Ukraine đã thay đổi luật để có thêm quyền hạn loại bỏ khỏi thị trường bất kỳ loại thuốc nào được sản xuất bởi các công ty có liên hệ với Nga. Sau đó, vào cuối tháng 10/2022, họ đã thực hiện bước đầu tiên trong việc loại bỏ một công ty châu Âu khỏi thị trường của mình, bất chấp sự phản đối từ Brussels.
Theo một đánh giá nội bộ do Politico EU thu được, tính đến tháng 12 cùng năm, 19 công ty — chủ yếu đến từ EU — đã nằm trong tầm ngắm của Kiev.
Cao ủy thương mại EU Valdis Dombrovskis trao đổi với Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal về vấn đề này trong chuyến đi gần đây tới Kiev. Sau đó, tại một hội nghị ở Paris (Pháp) vào tháng 12, ông Shmyhal nói rằng: "Chúng tôi cho phép các công ty châu Âu bán tất cả các loại thuốc được sản xuất ở tất cả các nước châu Âu, trên toàn thế giới tại Ukraine, ngoại trừ Nga".
Ông Shmyhal cho biết thêm rằng Kiev và Brussels đã "thảo luận về vấn đề này và đối với tôi, vấn đề này gần như đã được giải quyết".
Trao đổi với Politico, Thứ trưởng Bộ Kinh tế Ukraine Taras Kachka cũng đã hạ thấp quan điểm về sự bất đồng, gọi đó là vấn đề về "sự kích thích thương mại". Ông nói: "Chưa có gì được hoàn thiện và chưa có loại thuốc nào bị loại bỏ khỏi thị trường".
Ông Kachka chỉ ra rằng 70% dược phẩm nhập khẩu của Ukraine đến từ EU. Ông nhấn mạnh chính phủ Kiev không muốn đặt điều đó vào rủi ro. Thay vào đó, họ muốn hợp tác với các công ty dược phẩm để tìm ra giải pháp. Tuy nhiên, ông ấy cũng không loại bỏ khả năng trừng phạt.
Ông Kachka nói: "Có một cuộc tranh luận lớn về mức độ đạo đức [đối với các công ty dược phẩm] khi rút khỏi Nga, bởi vì đó là vấn đề sống còn. Đối với chúng tôi, đó cũng là vấn đề sinh tử. Và chúng tôi ủng hộ lệnh cấm vận đầy đủ nhất có thể đối với các sản phẩm của Nga và hoạt động kinh tế ở Nga".
Thứ trưởng Ukraine lưu ý chính phủ vẫn đang xem xét các lựa chọn của mình và chưa có quyết định nào được đưa ra về vấn đề này.
Minh Hạnh (Theo Politico EU)
