Các quan chức ngoại giao Mỹ - Nga đã tham gia một vòng đàm phán vào ngày 10/1 (giờ địa phương) tại Geneva (Thuỵ Sĩ). Sau gần 8 giờ đồng hồ đối thoại, các nhà ngoại giao 2 nước cho biết họ sẽ tiếp tục đàm phán thêm trong tương lai và 2 bên vẫn chưa đạt được thoả thuận giải quyết những lo ngại về an ninh lẫn nhau.
Theo các nhà ngoại giao Nga, họ đã làm rõ quan điểm về việc Moscow không có ý định tấn công Ukraine. Cụ thể, trả lời truyền thông sau cuộc họp, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei A. Ryabkov cho biết: "Không có gì phải lo lắng về các kịch bản căng thẳng leo thang. Các cuộc đàm phán diễn ra khó khăn, kéo dài, rất chuyên nghiệp, sâu sắc, cụ thể, không có nỗ lực che đậy các vấn đề. Tôi nhận thấy Mỹ rất coi trọng các đề xuất của Nga và đã nghiên cứu sâu về những đề xuất này".
Trong khi đó, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ Wendy Sherman tuyên bố Mỹ đang "phản bác một số đề xuất an ninh về cơ bản không khả thi với Mỹ", bao gồm việc Nga yêu cầu Ukraine không được gia nhập NATO và liên minh quân sự này phải chấm dứt hợp tác an ninh với Kiev.
Cụ thể, bà Sherman chia sẻ: "Chúng tôi không cho phép bất kỳ ai can thiệp vào chính sách mở vốn luôn là trọng tâm của NATO. Chúng tôi sẽ không từ bỏ việc hợp tác song phương với các quốc gia có chủ quyền muốn làm việc với Mỹ. Và chúng tôi sẽ không đưa ra những quyết định về Ukraine mà không có Ukraine ở đây, về châu Âu mà không có châu Âu và về NATO mà không có NATO".
Trả lời báo chí sau cuộc họp, cả Mỹ và Nga đều giảm bớt kỳ vọng về một bước đột phá ngoại giao. Trong đó, bà Sherman nhận xét: "Cuộc gặp hôm nay là một cuộc thảo luận để hiểu rõ hơn về đối phương và những yêu tiên của 2 bên. Chúng tôi sẽ không gọi đây là một cuộc đàm phán".
Trong khi đó, ông Ryabkov cho biết giọng điệu cuộc đối thoại mang đến "tín hiệu lạc quan hơn". Ông nói thêm: "Nhưng các câu hỏi chính vẫn đang được giải quyết và chúng tôi chưa thấy Mỹ hiểu được sự cần thiết của một quyết định làm hài lòng Nga".
Ngoài vấn đề Ukraine, các nhà ngoại giao Mỹ - Nga đã thảo luận về khả năng hồi sinh Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân Tầm trung mà Mỹ đã rời bỏ vào năm 2019, sau nhiều năm cáo buộc Nga vi phạm các điều khoản.
Bà cho biết phía Mỹ đã đưa ra ý kiến về vị trí đặt các tên lửa tầm trung của Mỹ và Nga, đồng thời Washington nói rõ họ sẵn sàng thảo luận về cách 2 bên có thể đặt ra các giới hạn "có đi có lại" về quy mô và phạm vi của các cuộc tập trận quân sự cũng như tăng tính minh bạch về các cuộc tập trận đó.
Cuộc gặp còn xoay quanh các yêu cầu về "đảm bảo an ninh" từ các cường quốc phương Tây do Điện Kremlin đưa ra từ cuối năm ngoái. Cụ thể, tháng 12/2021, Nga đã đưa ra đề xuất về hai thỏa thuận với Mỹ và NATO nhằm thu hẹp hoạt động quân sự của phương Tây ở Ukraine và Đông Âu.
Tuy nhiên, theo bà Sherman, nhiều đề xuất trong đó là "không khả thi" đối với phương Tây. Bà nhấn mạnh: "Chúng tôi sẽ không đến đó và đồng ý với mọi thoả thuận họ đưa ra trên bàn đàm phán".
Trong khi đó, Nga khẳng định rằng yêu cầu của họ không nhằm mục đích kiểm soát vũ khí và liên quan đến việc vẽ lại bản đồ an ninh ở châu Âu. Tháng trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết, nếu Nga không đạt được điều mình muốn, Điện Kremlin sẵn sàng sử dụng các biện pháp quân sự để đạt được mục tiêu.
Minh Hạnh (Theo New York Times)
