(ĐSPL) - Hiện nay tách ra cho mỗi địa phương quản lý vài bị can tử hình đã rất vất vả, nếu giờ giam tập trung các đối tượng này vào một nơi thì không hiểu Bộ công an xử lý ra sao?
Theo tin tức trên báo Infonet, thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật tạm giam, tạm giữ chiều 19/6 nhiều ĐBQH cho rằng, dù độc lập quản lý trại tạm giam,tạm giữ cũng khó giảm tình trạng bức cung, nhục hình so với quản lý hiện nay
Mỗi trường hợp tử hình bằng tiêm thuốc độc tốn hàng trăm triệu đồng?
Theo ĐB Phạm Thị Kim Chi (Phú Yên), qua khảo sát trại tạm giữ, tạm giam trên địa bàn tỉnh Phú Yên nhiều ý kiến cho rằng nên giữ nguyên mô hình trại tạm giam, tạm giữ theo hiện tại thì thuận lợi cho điều tra. Tuy nhiên, để chống bức cung nhục hình thì phải trang bị ghi âm, ghi hình. “Các cơ sở tạm giữ, tạm giam hiện nay thuộc huyện, tỉnh quản lý khi có tố cáo bức cung, nhục hình thì độ tin cậy của những băng ghi âm, ghi hình có đủ khách quan?”- ĐB Kim Chi đặt câu hỏi.
Vì thế, ĐB Chi cho rằng, nên quản lý trại tạm giam, tạm giữ theo mô hình dọc, cụ thể là đưa về Tổng cục 8 trực thuộc Bộ Công an quản lý sẽ khách quan hơn, tránh sự nghi ngờ.
Tuy nhiên, ĐB Phạm Xuân Thường (Thái Bình) lại cho rằng, hiện vẫn có 2 loại ý kiến khác nhau, một loại đề nghị quản lý tập trung, giam chung các bị án tử hình vào một nơi; một loại đề nghị giữ nguyên mô hình hiện nay, quản lý các đối tượng này ngay tại trại giam.
Ông Thường cảnh báo, dồn tất cả các bị can bị thi hành án tử hình về một trại tập trung sẽ rất khó khăn cho công tác bảo vệ và rủi ro rất lớn vì hiện tại đang tách ra, giao cho mỗi địa phương quản lý một vài trường hợp mà đã rất vất vả với số bị án tử hình này. Ông Thường cho biết, đi giám sát thì thấy mỗi bị án tử hình phải bố trí riêng một phòng giam, bên cạnh đó lại phải bố trí phòng cho 2 phạm nhân khác để theo dõi an toàn của người này và thực tế, dù theo dõi kỹ vậy, nhiều bị án vẫn tự tử được.
Đại biểu Phạm Xuân Thường. |
“Nếu bây giờ tập trung hết số người chờ thi hành án tử hình vào một nơi thì không tưởng tượng được Bộ Công an sẽ quản lý như thế nào, sức ép lên cán bộ quản lý ra sao. Mô hình này chỉ thuận hơn cho việc thi hành án vì việc thi hành án hiện nay đang rất tốn kém và rất phức tạp” – đại biểu Thường thông tin.
Ông Thường dẫn chứng từ cuộc giám sát ở Sơn La, mỗi trường hợp thi hành án tử hình phải đưa từ Lào Cai xuống Sơn La để… tiêm thuốc độc chi phí khoảng từ 200 - 300 triệu đồng, đưa từ Thái Bình vào Nghệ An cũng tốn kém cỡ đó mà quan trọng nhất là không an toàn.
Để khắc phục tình trạng này, ông Thường đề nghị tạo điều kiện cho Bộ Công an tổ chức những xe thi hành án lưu động để thuận tiện cho việc thi hành án tử hình và vẫn giữ mô hình quản lý các bị án tử hình tại các trại tạm giam của công an tỉnh.
Từ thực tế quản lý, ĐB Lê Đông Phong – Phó Giám đốc Công an TP. Hồ Chí Minh nhìn nhận, hiện nay trong thực tế, Bộ Công an đã có hệ thống tổ chức quản lý từ cơ quan bộ đến các địa phương. Ở cơ quan Bộ, hệ thống này do Tổng cục Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp quản lý. Ở Công an cấp tỉnh, trại tạm giam là một đơn vị độc lập, không có mối liên hệ bên trong với cơ quan điều tra. Ở cấp tỉnh có Phòng Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp quản lý việc này, do một Phó Giám đốc Công an tỉnh quản lý, cấp huyện cũng có đội thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp. Như vậy, hệ thống quản lý trại tạm giam, nhà tạm giữ tách riêng với cơ quan điều tra đã được thực hiện từ lâu. Việc đưa người bị tạm giữ, tạm giam vào nhà tạm giữ, trại tạm giam phải tuân thủ những quy định chặt chẽ, chịu sự kiểm sát của Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp chứ không phải thực hiện tuỳ tiện.
Chia sẻ mong muốn chống bức cung, nhục hình, ĐB Hồ Trọng Ngũ (Vĩnh Long) cho rằng cần phải tạo ra cơ chế hạn chế tối đa việc này. Tuy nhiên, dự thảo luật cũng đã tách quản lý tạm giam tạm giữ thành những cơ quan độc lập, nên không nhất thiết phải thành hệ thống ngành dọc. “Việc này gây tốn kém cho việc xây dựng cả bộ máy, cán bộ. Và nói rằng nếu quy định thế này sẽ hạn chế bức cung, nhục hình cũng không phải. Nên giải quyết chính bằng công tác cán bộ và thủ tục pháp lý chặt chẽ sẽ hạn chế được việc này”- ĐB Hồ Trọng Ngũ chia sẻ.
Vì thế, ông Ngũ nhấn mạnh, không nên thành lập hệ thống riêng tốn kém bộ máy, cơ sở vật chất mà chưa chắc đã hạn chế được bức cung nhục hình. “Bức cung nhục hình giải quyết chính là công tác các bộ, các thủ tục pháp lý. Chúng ta thực hiện tốt, chặt chẽ thì khắc phục được”- ĐB Ngũ nói.
Quản lý giam giữ độc lập với cơ quan điều tra để chống bức cung, nhục hình
Theo báo Dân trí, về vấn đề tổ chức lại hay giữ nguyên mô hình trại tạm giam, nhà tạm giữ thuộc lực lượng công an quản lý như hiện nay, đại biểu Phạm Xuân Thường đề nghị giữ nguyên như quy định hiện hành, bởi thực tiễn chứng minh, công tác quản lý giam giữ theo cách thức này suốt thời gian qua không có vấn đề gì.
Đề cập chuyện có một số vụ bức cung, nhục hình xảy ra nhưng ông Thường nói, sẽ tìm cách để khắc phục.
Còn việc tổ chức một bộ máy độc lập thực hiện việc giam giữ thì có nghĩa phải xây dựng thêm ở Việt Nam khoảng 700 nhà tạm giữ và gần trăm trại tạm giam khác. Việc này không phù hợp với điều kiện của hiện nay và cũng chưa khẳng định được là chắc chắn tốt vì khi xây dựng riêng, quản lý riêng như vậy, vấn đề bảo vệ đặt ra rất phức tạp.
Đại biểu Hồ Trọng Ngũ lật lại vấn đề, nếu để hệ thống quản lý tạm giam, tạm giữ nằm trong cơ quan điều tra thì nguy cơ bức cung, nhục hình và dẫn đến vi phạm quyền con người. Chia sẻ hướng quan điểm này và khẳng định đó là cách nhìn tiến bộ, đúng đắn. Cách để hạn chế tối đa những vị phạm trong hoạt động giam giữ đã thể hiện trong Điểm a, Điểm b Khoản 1 Điều 10 của dự thảo luật vì đã tách cơ quan quản lý tạm giam, tạm giữ riêng, những khoản độc lập.
Ông Ngũ dẫn chứng, Bộ công an hiện đã có Cục quản lý hướng dẫn tạm giam, tạm giữ thuộc Tổng cục 8 – là một cơ quan quản lý tương đối độc lập so với cơ quan điều tra. Ở công an tỉnh cũng có một phòng quản lý về thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp lại đảm nhiệm việc quản lý về tạm giam, tạm giữ độc lập với Phòng cảnh sát hình sự, cơ quan điều tra hình sự. Ở huyện cũng có đội cảnh sát bảo vệ và hỗ trợ tư pháp, nhà tạm giữ cũng được tách khỏi cơ quan điều tra của công an cấp huyện.
Đại biểu Hồ Trọng Ngũ (Vĩnh Long). |
Ông Ngũ cho rằng không nhất thiết phải thành một hệ thống ngành dọc riêng biệt với Bộ Công an để làm công tác này vì dù hiện tại việc giam giữ vẫn do cơ quan công an đảm nhiệm nhưng đơn vị quản lý trực tiếp đã độc lập, tách khỏi cơ quan điều tra rồi.
Việc lập một hệ thống mới, đại biểu cũng nhận định, sẽ tốn kém, tốn kém (về cả bộ máy lẫn cán bộ) mà cũng không phải vì động tác tách ra theo ngành dọc thì sẽ khắc phục được chuyện bức cung, nhục hình. Bức cung, nhục hình chỉ giải quyết được bằng công tác cán bộ và các thủ tục pháp lý thực hiện sao cho tốt, chặt chẽ.
Với quy định người bị giam giữ nếu vi phạm nội quy cơ sở giam giữ thì tùy mức độ vi phạm mà bị cùm chân, ĐB Kim Chi đề nghị phải bỏ quy định này do người bị tạm giam, tạm giữ chưa hẳn đã là tội phạm, quy định như vậy sẽ vi phạm quyền con người. Bà Chỉ cho rằng, với trường hợp như vậy chỉ nên giam họ ở phòng cách ly là đủ.
KIM THÀNH(Tổng hợp)
Kẻ nhẫn tâm giết bác dâu, cướp tài sản lĩnh án tử hình
