Dỡ nhà cũ, bán gỗ 'mục' thu chục tỷ

Hàng chục hộ d&ac?rc;n ở x&at?lde; Ea Tam, huyện Kr&oc?rc;ng Năng (Đắc Lắc) bỗng dưng có t?ền tỉ sau một đ&ec?rc;m ngủ dậy chỉ vớ? v?ệc tháo dỡ cột nhà, cọc t?&ec?rc;u, chuồng tr&ac?rc;u... rồ? mang những c&ac?rc;y gỗ đen đúa, cong queo ra bán

Ch&?acute;nh quyền huyện cũng rố? như canh hẹ, huy động hết các ban ngành vào cuộc mà vẫn chưa b?ết hành xử thế nào vớ? h?ện tượng xưa nay chưa từng có, bèn ra lệnh... tạm dừng mua bán kh?ến ngườ? d&ac?rc;n bức xúc.

Hơn 30 năm sau lần d? cư vào T&ac?rc;y Nguy&ec?rc;n, phần lớn những đồng bào Tày - Nùng qu&ec?rc; Bắc Cạn định cư ở x&at?lde; Ea Tam, huyện Kr&oc?rc;ng Năng (Đắc Lắc) vẫn còn rất nghèo. Họ làm thủy lợ? nhỏ, nhặt đá kha? hoang ruộng nước, l&ec?rc;n đồ? trồng ng&oc?rc;, trồng sắn suốt mấy chục năm nay cũng chỉ đủ ăn.

Ở cá? x&at?lde; mớ? ra khỏ? danh sách đặc b?ệt khó khăn này, của ch&?grave;m của nổ? đ&ac?rc;u chẳng b?ết, nhưng g?àu nghèo ph&ac?rc;n b?ệt rất r&ot?lde; ở cá? nhà. Ngườ? g?àu ở b?ệt thự, trung lưu x&ac?rc;y nhà cấp bốn, hộ nghèo ở nhà gỗ.

Song, trong những nhà gỗ lụp xụp, nền đất hoặc x?măng, má? ngó? hoặc t&oc?rc;n ấy đều &?acute;t nh?ều... có gỗ trắc. Rồ? và? tháng nay, những ngườ? nghèo bỗng nhao nhao, mất ăn mất ngủ kh? có ngườ? đến hỏ? mua nhà gỗ vớ? số t?ền mà họ chưa bao g?ờ dám nghĩ đến.

Một khúc gỗ trắc bằng cổ ch&ac?rc;n th&?grave; 500.000 đồng một c&ac?rc;n, loạ? đường k&?acute;nh từ đủ 15cm trở l&ec?rc;n th&?grave; một tr?ệu, tr?ệu rưỡ? một c&ac?rc;n. Trắc là loạ? gỗ nặng nhất trong các loạ? gỗ, một cá? cột ngắn ha? ngườ? khỏe mạnh kh?&ec?rc;ng mệt nghỉ, dễ bảy tám mươ? c&ac?rc;n. Và h?ện ở Ea Tam, mỗ? nhà có và? chục cá? cột như thế. Nó như một “phép lạ” b?ến những ngườ? nghèo ở Ea Tam thành tỉ phú chỉ sau một đ&ec?rc;m.

Bỗng dưng thành... tỉ phú

Mặc dù đ&at?lde; sắm đủ vật tư chờ ngày khở? c&oc?rc;ng, nhưng v?ệc x&ac?rc;y căn nhà má? Thá? dự k?ến đến 800 tr?ệu đồng đố? vớ? g?a đ&?grave;nh &oc?rc;ng V? Quốc Chấn - ở th&oc?rc;n Tam H?ệp - vẫn như một g?ấc mơ. Cũng bở? đất đa? cằn cỗ?, sức ngườ? có hạn n&ec?rc;n gần 30 năm lập ngh?ệp ở Ea Tam, &oc?rc;ng Chấn vẫn chưa thoát nghèo.

Từ ngày bà vợ bị ta? b?ến, l?ệt g?ường mấy năm rồ? khuất nú?, một m&?grave;nh &oc?rc;ng cáng đáng nu&oc?rc;? 4 đứa con. Nay 3 đứa sau đ&at?lde; dựng vợ gả chồng mà chưa có đất ra r?&ec?rc;ng, thằng lớn mớ? tốt ngh?ệp bác sĩ về mở mặt cho cả họ, nhưng cửa ả? x?n v?ệc vẫn còn ph&?acute;a trước.

Bở? vậy, chưa bao g?ờ &oc?rc;ng Chấn nghĩ đến v?ệc x&ac?rc;y nhà. Cách đ&ac?rc;y và? tuần, có mấy ngườ? lạ ăn mặc sang trọng, đ? xe hơ? bóng nhoáng, khoác những ch?ếc tú? to đựng đầy t?ền vào nhà ngó ngh?&ec?rc;ng, chỉ chỏ. Họ bảo nhà &oc?rc;ng có 21 cá? cột vớ? một cá? xà bằng gỗ trắc, bán mạo 1,5 tỉ đồng, khỏ? c&ac?rc;n. Ừ th&?grave; khỏ? c&ac?rc;n, c&ac?rc;n làm g&?grave; mấy cá? cột đen đúa, cong queo, đến ngườ? ta mua làm g&?grave; cũng chẳng b?ết...

Có a? ngờ cá? nhà gỗ thấp tè, ph&?grave;nh to - b?ểu h?ện của sự nghèo khó, chậm t?ến - do &oc?rc;ng và họ hàng l&ec?rc;n rừng đẵn gỗ về tự tay đục đẽo, xẻ ván từ 20 năm trước lạ? nh?ều t?ền đến thế. Ở đ&ac?rc;y các hộ khá g?ả đều làm nhà x&ac?rc;y má? Thá? tận bao nh?&ec?rc;u năm, nhà gỗ của họ đ&at?lde; dỡ ra đun bánh g?ầy, bánh khảo từ cá? thờ? xa lắc rồ?.

Nghĩ vậy &oc?rc;ng Chấn bán ngay, lằng nhằng sợ ngườ? mua đổ? ý. Mà cũng có thể lắm, cả cá? x&at?lde; vừa ra khỏ? danh sách đặc b?ệt khó khăn này còn bao nh?&ec?rc;u là hộ nghèo ở nhà gỗ trắc, đ&ac?rc;u chỉ m&?grave;nh &oc?rc;ng. Thế là sáng h&oc?rc;m sau, ngườ? mua đến dỡ nhà, chất gỗ thành đống rồ? đếm đủ số cột gỗ trắc vớ? một cá? xà, số gỗ ván còn lạ? cho kh&oc?rc;ng g?a chủ.

&Oc?rc;ng Chấn dựng lạ? thành cá? nhà nhỏ, thấp hơn tr&ec?rc;n nền cũ ở tạm, chờ x&ac?rc;y nhà mớ?. Kéo t&oc?rc;? vào nhà, dướ? ánh sáng lờ mờ của bóng đèn t?ết k?ệm đ?ện, &oc?rc;ng Chấn chỉ vào một đống lù lù phủ bạt ngay g?ữa nhà, nó? th&?grave; thào như sợ kẻ g?an nghe: “T&oc?rc;? vẫn còn nh?ều, lúc bán nhà thấy t?ền nh?ều quá, qu&ec?rc;n mất cá? này”.

“Cá? này” là gỗ trắc tháo dỡ từ chuồng tr&ac?rc;u, cọc t?&ec?rc;u, máng lợn... Hóa ra số t?ền của &oc?rc;ng còn nh?ều hơn 1,5 tỉ đồng, n&ec?rc;n mớ? dám làm cá? nhà 800 tr?ệu. “Cá? này” cũng gần tỉ bạc, &oc?rc;ng để dành mua đất cho con cá? ra r?&ec?rc;ng, lạ? còn &oc?rc;ng bác sĩ... “Cá? này” cũng phả? g?ấu kỹ như vàng, sơ sẩy là mất trộm.

Mà mất thật chứ chẳng chơ?, như nhà &oc?rc;ng Đ?nh Th?ện Tú ở lố? tr&ec?rc;n. Từ kh? b?ết khúc gỗ sần sù? vứt sau nhà cả chục năm là “cục vàng”, đ&ec?rc;m nào &oc?rc;ng Tú cũng x&?acute;ch ha? con chó dữ vào đó. Hễ chó sủa là thức dậy nghe ngóng, chó sủa l&ac?rc;u là cầm đèn ra xem chừng khúc gỗ. Một h&oc?rc;m chó kh&oc?rc;ng sủa, cả nhà ngủ m&ec?rc; mệt đến gần trưa, thức dậy a? cũng k&ec?rc;u nhức đầu. Sực nhớ “cục vàng” sau nhà, &oc?rc;ng Tú chạy ra chỉ thấy ha? chú chó say sưa ngủ, “cục vàng” đ&at?lde; b?ến mất.

“Nó đánh thuốc m&ec?rc; cả ngườ? lẫn chó, mang cả xe c&oc?rc;ng n&oc?rc;ng vào chở khúc gỗ đ? mớ? sợ chứ” - &oc?rc;ng Tú kể. “Cục vàng” này đường k&?acute;nh ha? gang tay, dà? mét rưỡ?, bán rẻ cũng bảy tám chục tr?ệu - bằng g?a đ&?grave;nh &oc?rc;ng Tú cày cuốc cả năm.

Vậy mà vợ chồng khổ chủ vẫn kh&oc?rc;ng đánh chử? nhau, kh&oc?rc;ng buồn b&at?lde; bỏ ăn như lần ra huyện mua cá? t?v? về dọc đường rơ? hỏng cách đó chưa l&ac?rc;u. Bở? khúc gỗ đó chỉ là cá? cột thừa ra lúc làm nhà, mà cá? nhà to vật v&at?lde; toàn cột gỗ trắc. Chỉ có đ?ều mấy h&oc?rc;m nay, những ch?ếc xe hơ? bóng lộn kh&oc?rc;ng thấy lượn lờ khắp th&oc?rc;n xóm, ch&?acute;nh quyền có lệnh cấm mua bán nhà gỗ trắc.

&Oc?rc;ng Tú và nh?ều g?a đ&?grave;nh khác chỉ b?ết ngẩn ngơ nuố? t?ếc, kh&oc?rc;ng h?ểu v&?grave; sao cá? “phép lạ” kỳ d?ệu g?úp d&ac?rc;n nghèo thành tỉ phú lạ? bị cấm đoán. Tưởng t&oc?rc;? là “cò” gỗ thật, &oc?rc;ng Tú gạ gẫm: “Mấy chú cứ đặt cọc đ&ac?rc;y &?acute;t t?ền, kh? nào thuận lợ? ta t&?acute;nh t?ếp, d&ac?rc;n bán tà? sản hợp pháp sao cấm m&at?lde;? được”.

“Phép lạ” bị... tuýt cò?

&Oc?rc;ng Nguyễn Ngọc Thuận - Chủ tịch UBND x&at?lde; Ea Tam - cho b?ết, từ tháng 3.2013 đến nay, toàn x&at?lde; có 30 hộ bán cột nhà hoặc cọc t?&ec?rc;u, hàng rào bằng gỗ trắc. Kh? bán x&at?lde; có xác nhận hộ khẩu, Hạt K?ểm l&ac?rc;m về xác m?nh, chuyển Ch? cục Thuế huyện thu thuế là cho đ?. Nhưng ngày 16.8, Hạt K?ểm l&ac?rc;m lạ? có c&oc?rc;ng văn đề nghị x&at?lde; tổng hợp các hộ d&ac?rc;n có nhu cầu bán gỗ trắc đ&at?lde; qua sử dụng báo cáo huyện, để huyện x?n tỉnh cho chủ trương. Đến đ&ac?rc;y th&?grave; sự v?ệc bắt đầu rắc rố?

lT?ếp đó, đ&ec?rc;m 23.8, k?ểm l&ac?rc;m lạ? bắt g?ữ một xe tả? chở 8 cột gỗ trắc mua của nhà &oc?rc;ng Đ?ệp, g?ấy tờ mua bán đ&at?lde; được x&at?lde; xác nhận. Ba ngày sau, huyện ra văn bản chỉ đạo tạm dừng v?ệc mua bán, vận chuyển gỗ trắc, nếu phát s?nh g?ao dịch, chủ tịch x&at?lde; phả? chịu trách nh?ệm.

Theo t&oc?rc;? lệnh cấm này kh&oc?rc;ng đúng, đ&ac?rc;y là gỗ trắc đ&at?lde; qua sử dụng l&ac?rc;u năm chứ kh&oc?rc;ng phả? mớ? kha? thác từ rừng, mà trong rừng cũng đ&ac?rc;u còn nữa. V?ệc thu thuế tà? nguy&ec?rc;n đố? vớ? đồ gỗ đ&at?lde; qua chế b?ến, sử dụng cũng cần phả? xem lạ?. &Oc?rc;ng Thuận cũng xác nhận, h?ện địa phương có rất nh?ều hộ nghèo muốn bán nhà hoặc hàng rào, cọc t?&ec?rc;u, nhà x&?acute; để làm nhà x&ac?rc;y hoặc lấy vốn làm ăn. Lệnh cấm vừa rồ? làm d&ac?rc;n rất bức xúc.

&Oc?rc;ng Nguyễn Kỳ - Phó Chủ tịch UBND huyện Kr&oc?rc;ng Năng - cho b?ết, theo Th&oc?rc;ng tư 01/2012/TT-BNNPTNT th&?grave; v?ệc bán l&ac?rc;m sản đ&at?lde; qua sử dụng chỉ cần x&at?lde; và k?ểm l&ac?rc;m xác nhận là được. C&oc?rc;ng văn của Hạt K?ểm l&ac?rc;m đề nghị x&at?lde; đưa l&ec?rc;n huyện, huyện báo cáo tỉnh cho d&ac?rc;n bán gỗ trắc đ&at?lde; qua sử dụng là kh&oc?rc;ng phù hợp. Huyện đ&at?lde; y&ec?rc;u cầu xem xét lạ? văn bản này, nếu sa? phả? thu hồ?. Mặc dù nó? vậy, nhưng ch&?acute;nh &oc?rc;ng Kỳ cũng chỉ đạo... x?n chủ trương của tỉnh mớ? cho d&ac?rc;n bán.

Theo &oc?rc;ng Kỳ, đến nay đ&at?lde; có 33 hộ d&ac?rc;n ở x&at?lde; Ea Tam và x&at?lde; Ea Púk bán hơn 55m3 gỗ trắc đ&at?lde; qua sử dụng, nộp thuế hơn 300 tr?ệu đồng nhưng các x&at?lde; và Hạt K?ểm l&ac?rc;m kh&oc?rc;ng báo cáo huyện. Qua làm v?ệc vớ? ngành thuế th&?grave; được b?ết, nếu g?á mua bán trong hợp đồng cao hơn g?á quy định của tỉnh th&?grave; thu thuế theo hợp đồng, ngược lạ? th&?grave; thu theo g?á tỉnh.

&Oc?rc;ng Kỳ ph&ac?rc;n bua: “Chúng t&oc?rc;? thấy v?ệc mua bán có thể ảnh hưởng đến an n?nh trật tự, g&ac?rc;y thất thu cho ng&ac?rc;n sách, t?ềm ẩn t?&ec?rc;u cực... n&ec?rc;n tạm dừng để báo cáo tỉnh. Đồng thờ? lập đoàn k?ểm tra l?&ec?rc;n ngành thanh tra toàn bộ v?ệc mua bán, vận chuyển gỗ trắc tr&ec?rc;n địa bàn x&at?lde; Ea Tam có đúng pháp luật hay kh&oc?rc;ng. Mặc dù v?ệc mua bán là quyền của d&ac?rc;n, nhưng nếu thấy ảnh hưởng, v&?acute; dụ như d&ac?rc;n bán nhà rồ? kh&oc?rc;ng có chỗ ở th&?grave; m&?grave;nh vẫn có thể đ?ều chỉnh”.

Trong kh? chờ UBND huyện h?ểu r&ot?lde; các quy định của pháp luật, chờ tỉnh có ý k?ến, kh&oc?rc;ng &?acute;t ngườ? nghèo ở Ea Tam đang thấp thỏm lo &ac?rc;u. Gỗ trắc đ&at?lde; qua sử dụng, “phép lạ” đổ? đờ? của họ có thể mất g?á hoặc kh&oc?rc;ng bán được nữa như cảnh báo của một và? thương lá?. Dù kh&oc?rc;ng phả? như thế, th&?grave; cả huyện vớ? đầy đủ ban bệ họp hành, “tranh c&at?lde;?” chán vẫn chưa b?ết đúng sa? có phả? là chuyện lạ kh&oc?rc;ng?.

Nguồn Lao động