Những chi tiết nào đã được xác nhận?
Theo tin thời sự thế giới mới nhất trên RT, Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga xác nhận chiếc máy bay phản lực Embraaer 135BJ Legacy 600 lao xuống mặt đất ở vùng Tver, khiến 3 thành viên phi hành đoàn và 7 hành khách trên máy bay thiệt mạng.
Tại thời điểm xảy ra tai nạn, chiếc máy bay đang trong hành trình từ thủ đô Moscow (Nga) đến thành phố St. Petersburg. Cơ quan Vận tải hàng không Liên bang Nga (Rosaviatsiya) cho biết, “ông trùm” Wagner Evgeny Prigozhin đã có mặt trên chuyến bay gặp nạn.
Ngoài ông Prigozhin, ông Dmitry Utkin - cựu điều hành lực lượng đặc biệt của Nga, được cho là đồng sáng lập của PMC và ông Valery Chekalov – người mà Mỹ cho là Phó giám đốc của Wagner cũng ở trên chuyến bay này.
Theo các hãng truyền thông Nga, các hành khách còn lại gồm Sergey Propustin, Evgeny Makaryan, Alexander Totmin và Nikolay Matuseev đều là thành viên của Tập đoàn quân sự tư nhân Wagner.
Ông Prigozhin có thực sự thiệt mạng trong vụ rơi máy bay?
RT đưa tin, một số đoạn clip ngắn được cho là liên quan đến vụ việc đã lan truyền trên mạng xã hội. Cụ thể, các clip do hai kênh Telegram Mash và Baza đăng tải cho thấy chiếc máy bay lao thẳng xuống đất, dường như trong tình trạng mất kiểm soát, để lại một vệt khói đen phía sau. Không rõ bộ phận nào của máy bay đã bốc cháy.
Trong các đoạn clip khác được cho là quay tại hiện trường vụ tai nạn, những mảnh vỡ máy bay đang cháy, nằm rải rác trên một bãi cỏ. Interfax dẫn thông tin mới nhất từ các quan chức cấp cứu vào đầu ngày 24/8 cho hay, thi thể 10 nạn nhân đã được tìm thấy tại hiện trường vụ tai nạn, hoạt động tìm kiếm đã kết thúc.
Một số cơ quan truyền thông Nga xác định số đuôi của máy bay gặp nạn là RA-02795, được cho là của ông Prigozhin. Rosaviatsiya đã liệt kê tên ông Prigozhin trong số những người có mặt trên chuyến bay, tuy nhiên, cơ quan này không tuyên bố rõ ràng rằng thủ lĩnh Wagner đã thiệt mạng.
Hiện trường vụ rơi máy bay chở ông Yevgeny Prigozhin. Nguồn: Sputnik
Ông Keir Giles – một chuyên gia về Nga của tổ chức nghiên cứu các vấn đề quốc tến Chatham House cho rằng, nên thận trọng trước các báo cáo về việc người đứng đầu lực lượng Wagner thiệt mạng. Theo ông Giles, “nhiều cá nhân đã đổi tên thành Yevgeniy Prigozhin như một phần trong nỗ lực che giấu chuyến đi của ông trùm Wagner”.
Theo trang web theo dõi chuyến bay FlightRadar24, chiếc máy bay thứ hai có liên quan đến ông Prigozhin với số đuôi RA-02878 đã rời Moscow ngay sau chiếc đầu tiên nhưng đã quay trở lại và hạ cánh sau khi có tin tức về vụ tai nạn.
Nga và Ukraine nói gì về vụ rơi máy bay chở “ông trùm” Wagner?
Theo thông tin trên RT, ngày 24/8, Tổng thống Nga Vladimir Putin chia sẻ, ông Prigozhin là người có nhiều tài năng, “đóng góp đáng kể” cho chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Nhà lãnh đạo Nga cũng tiết lộ, ông biết thủ lĩnh Wagner từ đầu những năm 1990 và mô tả ông Prigozhin là một “người đàn ông có số phận phức tạp”.
“Ông ấy từng mắc phải những sai lầm nghiêm trọng trong cuộc đời song cũng có những thành công nhất định đối với bản thân và cả sự nghiệp chung", nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh. Đồng thời, ông cho hay “ông trùm Wagner” là một doanh nhân tài năng, từng làm việc ở Nga và châu Phi trong lĩnh vực dầu khí, kim loại quý và đá quý.
Cũng theo Tổng thống Putin, người sáng lập Tập đoàn quân sự tư nhân Wagner vừa trở về Nga từ châu Phi hôm 23/8. “Theo những gì tôi biết, ông ấy mới trở về từ châu Phi vào hôm qua. Ông ấy đã gặp một số quan chức tại Nga”, ông Putin nói.
Về phía Ukraine, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định Kiev không liên quan đến vụ máy bay chở ông Prigozhin. “Chúng tôi không liên quan gì đến chuyện đó”, hãng tin Strana của Ukraine dẫn lời ông Zelensky.
Tương lai của lực lượng Wagner sẽ ra sao?
Theo các báo cáo gần đây, hàng trăm binh sĩ Wagner tại các căn cứ ở Belarus đã bắt đầu rời khỏi đây. Một số binh sĩ không hài lòng với mức lương thấp hơn ở Belarus, trong khi những binh sĩ khác chuyển đến hoạt động tại Tây Phi. Lực lượng ở đó giảm xuống khoảng 1/4 từ con số hơn 5.000 binh sĩ.
Tại Nga, các hoạt động của Wagner bị gián đoạn trong suốt 2 tháng qua khi ông Prigozhin và các đồng minh đang tìm kiếm một vai trò mới.
Nếu ông Prigozhin thực sự đã thiệt mạng trong vụ việc nói trên, lực lượng Wagner sẽ như “rắn mất đầu”. Mặc dù một số cái tên đã được suy đoán là sẽ thay thế ông Prigozhin nhưng vẫn chưa chắc chắn liệu có ai trong số họ có khả năng đảm nhận vị trí của “ông trùm” Wagner hay không.
Hồi tháng 6/2023, cựu Phó nguyên soái không quân Anh Sean Bell chia sẻ với Sky News rằng, nếu không có ông Prigozhin thì lực lượng Wagner không là gì cả. “Nếu trụ cột của nhóm Wagner là ông Yevgeny Prigozhin, thật khó để biết tổ chức này sẽ tồn tại ra sao trong tương lai”, ông nói.
Với việc Wagner đã rút khỏi Ukraine sau trận chiến ác liệt tại Bakhmut, câu hỏi lớn nhất hiện tại có lẽ là liệu lực lượng này có thể tiếp tục hoạt động dưới bất cứ hình thức khả thi nào tại các quốc gia châu Phi, nơi tổ chức này từng hoạt động hay không.
Có ý kiến cho rằng, Wagner đã đến hỗ trợ chính quyền quân sự tại Mali – một động thái góp phần khiến Pháp chấm dứt hoạt động quân sự kéo dài gần một thập kỷ tại đó, tờ Guardian đưa tin.
XEM THÊM: Kế hoạch giảm phụ thuộc thất bại, Mỹ tăng gấp đôi nhập khẩu uranium từ Nga
Ngay cả khi được xác nhận, cái chết của ông Prigozhin khó có thể ảnh hưởng tới xung đột tại Ukraine – nơi lực lượng Wagner đã tham gia một số trận chiến khốc liệt nhất trong 18 tháng qua.
Wagner đã rút lui khỏi tiền tuyến sau khi chiếm được Bakhmut – thành phố ở phía Đông vùng Donetsk hồi cuối tháng 5/2023. Sau cuộc binh biến, các quan chức Nga cho biết các tay súng Wagner chỉ có thể trở về Ukraine với tư cách là một phần của quân đội chính quy, theo ABC News.
Đinh Kim (Theo RT, TASS, Guardian, ABC News)
