Các nhà ngh?ên cứu cho rằng đây là ngô? mộ cổ do nhân dân chọn địa thế đẹp, có tụ khí phong thủy, dựng lên như một b?ểu tượng.
Rất nh?ều ngườ? không b?ết rằng, ngô? mộ K?nh Dương Vương, thủy tổ nước V?ệt nằm ngay bên bờ sông Đuống, thuộc huyện Thuận Thành, Bắc N?nh.
Mộ g?ản dị, đắp trên một gò đất nhìn ra bờ sông, xung quanh là những cây cổ thụ quanh năm xanh tốt. Nhân dân không xây thành lăng mà chỉ xây cao lên bằng gạch cổ, có má? nhỏ che mưa nắng. Rêu xanh màu thờ? g?an. Các nhà ngh?ên cứu cho rằng đây là ngô? mộ cổ do nhân dân chọn địa thế đẹp, có tụ khí phong thủy, dựng lên như một b?ểu tượng.
Đ?ều quan trọng là ngô? mộ nằm ở trung tâm thờ? dựng nước, từng là một thánh địa do chính K?nh Dương Vương chọn. Trên đường đ? k?nh lý, qua trang Phúc Khang, bộ Vũ N?nh (nay là thôn Á Lữ, xã Đạ? Đồng Thành), nhận ra thế đất quý, có tứ l?nh long, ly, quy, phượng, có sông nú? bao quanh, rồng chầu, hổ phục, ngà? đã đem những cư dân V?ệt cổ quy tụ về lập nên xóm làng đầu t?ên.
Cổng đền thờ K?nh Dương Vương có bốn chữ Hán đắp nổ? Thủy tổ đà? môn (cửa đền thờ Đức Thủy Tổ). Ảnh: t?enphong
Vùng đất Phúc Khang bắt đầu trỗ? dậy sức sống V?ệt và trở thành vùng đất mang t?nh hoa V?ệt, sau là vùng Luy Lâu nổ? t?ếng cho đến ngày nay. Ngà? còn cho xây nh?ều hành cung ở chốn này để quy tụ những h?ền tà? khắp vùng luận bàn v?ệc non sông xã tắc (theo tác g?ả Nguyễn Thế Bình).
Theo truyền thuyết, Đế M?nh là cháu ba đờ? của vua Thần Nông, đ? tuần thú phương Nam đến nú? Ngũ Lĩnh (Hồ Nam, Trung Quốc), đóng tạ? đó rồ? lấy con gá? bà Vụ T?ên sau đó s?nh được một ngườ? con tra? tư chất thông m?nh đặt tên là Lộc Tục. Sau Đế M?nh truyền ngô? cho con trưởng là Đế Ngh?, làm vua phương Bắc, và phong cho Lộc Tục làm vua phương Nam xưng là K?nh Dương Vương.
Theo sử sách nước V?ệt thì K?nh Dương Vương làm vua và ca? trị từ khoảng năm 2879 TCN cách đây 4892 năm. Địa bàn quốc g?a dướ? thờ? K?nh Dương Vương rộng lớn, phía Bắc là m?ền đồng bằng thuộc lưu vực sông Dương Tử g?áp hồ Động Đình, phía Nam g?áp Lâm Ấp (Ch?êm Thành cũ), Tây g?áp Ba Thục, Đông g?áp b?ển Đông. Ngay cá? tên K?nh Dương Vương đã phản ánh vùng m?ền nó? trên: K?nh là châu K?nh, Dương là châu Dương (nay thuộc Trung Quốc).
K?nh Dương Vương lấy con gá? Động Đình Quân là Long Nữ, s?nh ra Sùng Lãm. Sau này Sùng Lãm kế vị, xưng là Lạc Long Quân. Lạc Long Quân lấy con gá? vua Đế La? (con của Đế Ngh?), tên là Âu Cơ.
Huyền thoạ? Âu Cơ s?nh trăm con tra?, bắt nguồn từ một sự thật là vùng đất s?nh ra ngườ? con gá? x?nh đẹp h?ền hòa làm vợ Lạc Long Quân thuộc địa phận quận Ích Dương thờ? xưa có nhánh sông Âu G?ang, nơ? s?nh sản g?ống ch?m Âu, có hàng đàn ch?m Âu bay lượn trên trờ?. Nhân dân lấy tên ch?m Âu đặt tên cho nàng.
Ch?m Âu đẻ trứng. Ngườ? đờ? sau lấy v?ệc đẻ trứng của ch?m Âu làm hình ảnh tr?ết học để tả vị quốc mẫu Âu Cơ đã s?nh ra các thế hệ “trăm họ” về sau mang tên “Bách V?ệt”. Cứ theo truyền thuyết trên thì vua Hùng đầu t?ên là cháu nộ? của K?nh Dương Vương. (Theo các tác g?ả Lê Quang Châu, Hoàng Tuấn, Nguyễn Thế Bình).
Ảnh: bacn?nh.gov.vn
G?áo sư Lê Quang Châu, b?ệt h?ệu Hồng Nguyên Tử ngồ? chơ? bên bờ sông Đuống, dướ? chân mộ tổ, kể rằng, trẻ con có trò chơ?, bắt đầu từ bà? đồng dao “Ch? ch? chành chành. Cá? đanh thổ? lửa. Con ngựa chết trương. Ba vương ngũ đế. Chấp chế đ? tìm. Ú t?m bắt được. Ù à ù ập!”.
X?n g?ả? mã bà? đồng dao như sau: Ch? ch? là ch? nọ (trong một tộc họ) nố? ch? k?a. Chành chành là nếu không có ch? kế t?ếp thì “chành” sang họ trực hệ hoặc đồng tông. “Cá? đanh thổ? lửa” là b?ểu h?ện thờ? cổ xưa có ông Toạ? Nhân dùng dù? đá lấy lửa.
“Con ngựa chết trương” là hình ảnh chuyện nhân vật H?ên V?ên phản vua Thần Nông, g?ết vua và mườ? bốn ngườ?, cướp ngô?, tự xưng chính mình là hậu duệ, phạm vào lờ? nguyền “Bắc Nam không xâm phạm nhau”, gây nên cảnh “ngườ? và ngựa chết trương đầy đồng nộ?”.
“Ba vương Ngũ đế”, nó? trước về ngũ đế là năm vị tổ của K?nh Dương Vương gồm Đế Th?ên (Phục Hy), Đế Thích (Thần Nông), Đế Khô? (V?êm Đế, v?êm là lửa), Đế T?ết (Hoàng Đế, vị vua đã phạm lờ? nguyền), Đế Thức (Thần Đế). Ba vương là ba vua anh em ruột dòng dõ? Đế Thức: Vua M?nh, vua La? và vua Long Cảnh. Vua cả tên M?nh đã đặt tên nước ta thờ? ấy là Xích Quỷ, xích là đỏ, màu lửa để chỉ rằng đây là dòng dõ? của V?êm Đế, quỷ là một trong 28 ngô? sao, tượng trưng phương nam (không phả? quỷ là ma quá?).
“Chấp chế đ? tìm” kể từ Ba vương ngũ đế đã chấp nhận đ? tìm một thể chế để có thể xây dựng cơ đồ bền vững. “Ú t?m bắt được”, bắt được chế độ l?ên h?ệp trăm họ lạ?, tạo dựng nên nhà nước Văn Lang. “Ù à ù ập” là tán thán từ tỏ dấu h?ệu vu? mừng.
Đây là trò trẻ con chơ? đã mấy nghìn năm, nó là cách ngườ? V?ệt gh? nhớ chuyện cổ sử. “Uống nước nhớ nguồn” là như thế.
Theo VTC
